Những trận lũ quét tàn phá nặng nề nhiều trường học ở các địa phương vùng núi phía Bắc; sự gia tăng dân số nhanh chóng ở các khu công nghiệp, khu chế xuất, khiến hệ thống trường học ở một số nơi quá tải trầm trọng; biến đổi khí hậu làm mùa màng thất bát nặng nề ở Tây Nguyên, Nam Bộ, Nam Trung Bộ… là những thách thức rất lớn của hệ thống giáo dục.

Ngay trước thềm năm học mới, thầy trò vùng bị thiệt hại do lũ quét đã nhận được sự hỗ trợ, giúp đỡ lớn lao trên tinh thần tương thân tương ái, sẻ chia khó khăn. Cán bộ, chiến sĩ lực lượng vũ trang, thanh niên tình nguyện và các cấp, các ngành, cấp ủy, chính quyền, đoàn thể các địa phương, các doanh nghiệp, nhà hảo tâm… đã tổ chức nhiều chương trình thiết thực, giúp địa phương khôi phục trường lớp, ủng hộ cơ sở vật chất để đón học sinh tựu trường. Mặc dù vậy, cuộc sống của các gia đình và giáo viên, học sinh trong vùng bị thiệt hại do thiên tai vẫn hết sức khó khăn, phải mất một thời gian lâu nữa mới có thể khôi phục, ổn định trở lại. Các khu công nghiệp, khu chế xuất trong vùng kinh tế trọng điểm phía Nam như: Thành phố Hồ Chí Minh, Bình Dương, Đồng Nai, Bà Rịa-Vũng Tàu, Long An…, mặc dù đã được đầu tư xây dựng thêm nhiều trường học, song vẫn chưa thể đáp ứng nhu cầu về áp lực dân số, nhất là học sinh các bậc học mầm non, tiểu học, THCS...

Bên cạnh các chính sách hỗ trợ từ Trung ương, năm 2017, cấp ủy, chính quyền nhiều địa phương đã dành sự quan tâm đặc biệt cho giáo dục, đáng chú ý là các chương trình bảo đảm nhà ở cho giáo viên và phòng học, nhà bán trú cho học sinh. TP Hồ Chí Minh vừa triển khai thêm các chính sách, gói hỗ trợ, ưu đãi, tháo gỡ những vướng mắc về thủ tục hành chính giúp giáo viên khó khăn về nhà ở dễ dàng tiếp cận các dự án nhà ở xã hội. Tỉnh Lào Cai cũng triển khai ráo riết chương trình đầu tư xây nhà công vụ cho giáo viên và phòng ở cho học sinh bán trú, với tổng kinh phí hơn 200 tỷ đồng. Mô hình trường học bán trú gắn với nhà ở cho giáo viên cũng được triển khai ở nhiều tỉnh khu vực Đông Nam Bộ và Đồng bằng sông Cửu Long…

Hội đồng Đội Trung ương đã xác định chủ đề chương trình công tác đội và phong trào thiếu nhi năm học 2017-2018 là “Thiếu nhi Việt Nam thi đua làm theo 5 điều Bác Hồ dạy”. Một trong những chỉ tiêu quan trọng của chương trình là giúp đỡ, hỗ trợ 300.000 lượt học sinh có hoàn cảnh đặc biệt, khó khăn, giúp các em có điều kiện đến trường học tập.

Đó là sự tiếp sức kịp thời, là nỗ lực vượt khó theo tinh thần tất cả cho sự nghiệp giáo dục-đào tạo của cấp ủy, chính quyền, đoàn thể, lãnh đạo ngành giáo dục từ Trung ương đến các địa phương.

Tuy nhiên, để hoàn thành tốt nhiệm vụ dạy học, ngăn chặn tình trạng học sinh bỏ học, nghỉ học ở những vùng khó khăn, giữ vững và không ngừng nâng cao chất lượng giáo dục-đào tạo, yếu tố quyết định vẫn là sự cố gắng nỗ lực, đặc biệt là ý thức vượt khó của giáo viên, học sinh và các bậc phụ huynh. Ngày khai giảng năm học mới là ngày hội lớn của học sinh cả nước. Đó là sự kết tinh, lan tỏa những giá trị nhân văn, khởi đầu cho một năm học với tinh thần vượt khó, hào hứng, say mê…

Chính vì vậy, công tác tuyên truyền, giáo dục, kích thích tinh thần vượt khó, ý chí nỗ lực vượt lên hoàn cảnh để dạy tốt, học tốt phải được chú trọng ngay từ những giây phút đầu tiên đón chào thầy cô, học sinh đến trường, ngay từ ngày đầu, tuần đầu năm học mới. Những tấm gương thầy, cô giáo điển hình bám bản, bám trường; những gương học sinh nghèo vượt khó học giỏi; những mô hình sáng kiến nâng cao chất lượng dạy học; những tấm lòng thiện nguyện hướng đến học sinh nghèo, hoàn cảnh đặc biệt khó khăn… cần được tôn vinh xứng đáng, biểu dương, nhân rộng kịp thời, tạo hiệu ứng tích cực trong môi trường giáo dục.

Tinh thần vượt khó phải được kích thích, tiếp sức thường xuyên thì mới giúp giáo viên, học sinh, phụ huynh có đủ sức bền vượt khó./.

Thanh Kim Tùng (QĐND)