LEFIGARO: Hiện lực lượng đồng minh có hơn 100000 quân tại Afghanistan. Liệu chúng ta có thể giành chiến thắng?
Tướng McCHRYSTAL: Có chứ, chúng ta có thể.
Vậy sẽ giành chiến thắng như thế nào?
Chính dân tộc Afghanistan sẽ quyết định ai giành chiến thắng. Nhà nước Afghanistan và quân đội nước này là những lực lượng đưa ra quyết định. Chúng ta-những người phương Tây cần phải là những đối tác trung thành. Chúng ta có thể giành chiến thắng bởi vì quân Taliban và những nhóm quân nổi dậy khác không phải là một lực lượng chính trị không thể chống lại. Họ chỉ là kết quả của sự yếu kém của Nhà nước Afghanistan. Chúng ta cần phải thuyết phục người dân không hỗ trợ những kẻ nổi loạn.
Ngài đã yêu cầu tăng viện binh. Đại sứ Nga tại Kaboul Zamir Kaboulov cho rằng khi quân đội Liên Xô có “5000 người thì không có vấn đề gì; 140000 người thì có nhiều vấn đề”. Liệu có một quy tắc toán học Kaboulov tại Afghanistan?
Cá nhân tôi biết ông Zamir, đó là người am hiểu nhất về Afghanistan do đã có 17 năm tại đây. Ông ấy đã bày tỏ với tôi các suy nghĩ của mình, điều này rất cần cho tôi. Tôi không nghĩ là quy tắc trên lại được áp dụng cho tình hình tại Afghanistan. Quân đội Anh bị coi là lực lượng chiếm đóng, nhằm thay đổi xã hội Afghanistan. Khi Vua Amanullah cố gắng hiện đại hoá đất nước trong những năm 1920, ông đã vấp phải một cuộc cách mạng vào năm 1929. Người Liên Xô bị xem như một người xa lạ, họ đã bám trụ chống lại tất cả các bộ tộc Afghanistan. Tôi không tin là người dân Afghanistan xem chúng tôi như những người Liên Xô trước đây.
Ngài nói đến việc đất nước Afghanistan hoá cuộc chiến tranh. Chính những người Liên Xô đã phát minh khái niệm “Afghanistan hoá chiến tranh”. Điều gì nói lên sự khác biệt?
Thực tế người Liên Xô và quân đội Afghanistan mà họ đã đào tạo đã bị dân chúng coi là bất hợp pháp. Họ đã phát động nổi dậy với số lượng lớn chống lại quân đội Liên Xô. Chúng tôi thì khác: chúng tôi cần phải làm mọi thứ để các lực lượng an ninh Afghanistan trở nên có trách nhiệm với cuộc chiến tranh này; trách nhiệm của chúng tôi là dành cho họ những cơ hội để chiến thắng.
Ngài đã trình Bộ Quốc phòng bản báo cáo chiến lược và bản thống kê quân số. Ngài đã nhận được câu trả lời gì từ Washington?
Tôi thấy mình đang ở trong tình trạng tốt nhất có thể: người ta đã cho tôi tự do bày tỏ. Khi Bộ Quốc phòng yêu cầu tôi nêu rõ số lượng quân cần thiết tại Afghanistan, người ta đã bỏ qua mọi sự cản trở từ trong nước. Hiện hai bản báo cáo đang là trọng tâm thảo luận, trong đó sẽ lưu ý đến quy mô chiến lược lớn hơn. Bất kỳ khi nào các quyết định được đưa ra, chúng tôi sẽ thực thi ngay lập tức.
Ngài đã nói rằng cuộc chiến này, bắt đầu từ năm 2001, được coi như một chuỗi 8 cuộc chiến tranh liên tiếp mà không rút ra được một thông tin tình báo gì. Ngài có lời khuyên gì?
Bài học đầu tiên, đó là sự nhún nhường. Tình hình tại Afghanistan là rất phức tạp: chúng ta có rất nhiều điều cần phải học. Các sỹ quan cần phải tiến bộ trong giao tiếp các ngôn ngữ và hiểu biết các phong tục tập quán của đất nước này. Chúng ta cần xích lại gần người dân bằng cách cởi bỏ mọi quân phục. Quân đội của chúng ta cần hiểu sâu lịch sử và văn hoá Afghanistan để phối hợp hành động tốt hơn với những người bạn Afghanistan.
Có phải quân đội phương Tây đối lập với người dân Afghanistan?
Trách nhiệm của các quan chức và tướng lĩnh là bảo vệ cuộc sống của người lính. Nhưng có nghĩa vụ cần phải hoàn thành. Bằng cách xuống đường nhiều hơn nữa, bằng cách gặp gỡ người dân Afghanistan, chúng tôi bảo đảm binh lính sẽ được bảo vệ hiệu quả hơn trong dài hạn. Tiếp đó, chính người dân chứ không phải các trại lính ngăn cách đảm bảo an toàn cho chúng tôi trong tương lai.
Ngài đánh giá phe nổi dậy như thế nào?
Đó là một liên minh các phe nhóm với các mục đích chính trị khác nhau. Có những phiến quân Taliban lịch sử, nhóm Haqqani, nhóm Hezb Islami de Gulbuddin Hekmatyar và các nhóm nhỏ khác. Niềm gắn kết giữa họ, đó là sự căm thù chính phủ đương nhiệm. Những phiến quân Taliban không được dân chúng yêu thích. Họ không có cương lĩnh chính trị đáng tin cậy và không có lãnh tụ có uy tín.
Liệu không có sự nhầm lẫn chiến lược lẫn lộn giữa cuộc chiến chống chủ nghĩa Hồi giáo quốc tế với một cuộc nổi dậy của dân tộc chứ?
Ngài có lý: ở đây có yếu tố của các nhóm khủng bố xuyên quốc gia như al-Qaida và các nhóm khủng bố địa phương như Taliban. Họ khác nhau nhưng có mối liên hệ với nhau. Việc ổn định tình hình ở Pakistan và Afghanistan là quan trọng cho toàn thế giới và tất cả các nhóm Hồi giáo trên đang đe doạ, chúng là người địa phương và xuyên quốc gia.
Ngài có thể tóm tắt chiến lược mới?
Chúng ta hãy quay lại với các bài học mà những người Pháp Lyautey và Galula đưa ra để chống lại các cuộc nổi dậy! Công việc của chúng tôi, đó không phải là giết được tối đa quân Taliban mà là bảo vệ người dân. Người dân Afghanistan cần phải tin rằng mối quan tâm duy nhất của chúng tôi là bảo vệ họ. Vũ khí của chúng tôi tình nguyện chiến đấu chống lại kẻ thù cũng như chống lại điều tồi tệ. Trên mặt đất, lực lượng của chúng tôi phải chứng tỏ tôn trọng người dân. Nỗ lực quân sự chính của chúng tôi chủ yếu nhằm phát triển các lực lượng an ninh Afghanistan. Cần phải tăng quân số cảnh sát, quân đội (ANA) và cải thiện tính chuyên nghiệp, trang thiết bị và huấn luyện. Cách thức thay đổi có ý nghĩa nhất, đó là đối tác hội nhập. Tập hợp tất cả các đơn vị. Quân đội tinh nhuệ nước ngoài không thể chiến đấu một mình. Một chiến dịch tốt, đó là khi hai lực lượng cùng tham gia trận đánh. Đội quân tinh nhuệ nước ngoài sẽ cung cấp tính chuyên nghiệp, công nghệ, kinh nghiệm, sự hoạt bát và mạng lại cho người Afghanistan kiến thức về xã hội và các cuộc chiến tranh đã xảy ra tại đất nước này. Vì vậy, cần phải tạo ra một sự hiệp đồng. Cùng nhau, chúng ta sẽ mạnh hơn. Vấn đề cuối cùng trong chiến lược của chúng tôi là xác định những ưu tiên. Chúng ta không thể quả quyết là kiểm soát được toàn bộ lãnh thổ trong cùng thời gian. Tất cả các tỉnh đều không có cùng cấp độ an toàn. Chúng ta phải chọn lựa các khu vực có mật độ dân cư cao nhất, đảm bảo cho họ an ninh để sự phát triển và quản lý có cơ hội thực sự. Chúng ta không thể tự cho phép chiếm lĩnh một khu vực bằng một chiến dịch cụ thể sau đó rút khỏi đó. Bởi quân Taliban sẽ đến ngay sau đó để trả thù những người dân đã cộng tác với chúng ta. Sau khi chúng ta đến, chúng ta phải ở lại cho đến khi các lực lượng Afghanistan và chính phủ mạnh lên để chiến thắng quân nổi dậy.
Các ngài có luôn được hỗ trợ từ phía Pakistan không?
Có. Kể từ thời điểm có đường biên giới Durand khá dài, có núi non và khó khăn, thật khó làm cho đường biên giới đó kín được. Từ hai phía đều có cùng các bộ tộc Pashtun. Người dân hai bên đi lại qua đường biên giới này mọi lúc. Giống như nhiều cuộc nổi dậy trong lịch sử, cuộc nổi dậy lần này có khả năng nằm ở phía bên kia của đường biên giới quốc tế.
Ngài có mối quan hệ với tướng Kayani-Tổng tư lệnh quân đội Pakistan như thế nào?
Thật tuyệt vời. Chúng tôi gặp nhau thường xuyên. Đó là một người lính có kinh nghiệm và chúng tôi đã trao đổi kinh nghiệm của mỗi bên. Tướng Kayani đã soạn thảo một chiến lược thực sự. Để chống lại các cuộc nổi dậy thành công tại các khu vực của các bộ tộc, ông ấy hiểu rõ tầm quan trọng của việc thông tin cho người dân Pakistan. Trong chiến tranh hiện đại, điều trở nên sống còn là mục đích của hoạt động và cách thức mà bạn thực hiện phải được đất nước bạn hiểu thấu.
Phải chăng chúng ta đang có những tiến triển trên mặt đất, ở đâu, khi nào và như thế nào?
Ở trên mặt đất, điều quan trọng mà chúng ta cần bảo vệ, đó là con người. Điều mà chúng ta đã làm trong những tháng qua, đó là chúng ta đã xuyên suốt được sông Helmand, một khu vực mà quân Taliban có tầm ảnh hưởng lớn. Chúng ta đã tới đó với quân đội Afghanistan. Và lần này người dân biết rằng chúng tôi không rời bỏ họ.
Các ngài đã có 3000 quân Pháp. Với tư cách là Tư lệnh quân đội liên quân, ngài đánh giá quân đội Pháp như thế nào?
Tôi là người rất hâm mộ quân đội Pháp, lực lượng mà tôi đã nghiên cứu cách thức chống nổi dậy của họ thời ở Đông Dương và Algérie. Tôi đã đi thăm hai tiểu đoàn Pháp. Đó là những người lính rất chuyên nghiệp và tận tâm với công việc. Các sỹ quan Pháp và tôi có cùng ý tưởng đối với cách thức chống nổi dậy. Chúng tôi phát hiện một nhóm 10 quân nổi dậy ở khu vực núi: nếu chúng tôi đến và giết 2 trong số họ, chúng tôi có nguy cơ vấp phải một nhóm 20 người bởi 6 người anh em của người bị giết sẽ quyết định cầm vũ khí để trả thù. Chiến lược tốt nhất là cô lập những người nổi dậy khỏi khu vực dân cư và cuộc nổi dậy sẽ tan vỡ.
Ngài có thông điệp gì cho người dân Pháp không?
Đây không phải là một cuộc chiến chinh phục một lãnh thổ để làm giàu hay bảo vệ chúng ta: chúng tôi chiến đấu chống lại al-Qaida bằng hàng nghìn cách khác nhau. Vì vậy, đây là một cuộc chiến hy sinh cho một dân tộc đang cần giúp đỡ. Tôi tự hào về điều này và tôi tin rằng nước Pháp cũng như tôi.
Theo báo LEFIGARO.fr (
Bài dịch)