Phiên họp thường niên lần thứ tư Uỷ ban Cố vấn hỗn hợp (JAC) Việt Nam - Mỹ về chất da cam/dioxin khai mạc tại Hà Nội sáng 8.9 (ảnh). Cuộc họp kéo dài trong 3 ngày với sự tham gia của các quan chức môi truờng, ngoại giao, quốc phòng và giới khoa học hai nước, cùng các nhà tài trợ quốc tế.

Cuộc họp JAC lần này khởi đầu với sự lạc quan từ cả hai bên. Phát biểu khai mạc, Đại sứ Mỹ Michael Michalak nhận xét: "Chúng ta đã đạt được nhiều tiến bộ trong năm qua... Chúng ta không chỉ nói, mà chúng ta đang làm việc cùng nhau trong những dự án cụ thể".

Thứ trưởng Bộ Tài nguyên - Môi trường Nguyễn Xuân Cường cũng ghi nhận những tiến triển trong hợp tác Việt Nam - Mỹ trong vấn đề da cam/dioxin. Song ông cho rằng, "những đóng góp giải quyết còn nhiều hạn chế". Ông kêu gọi phía Mỹ thúc đẩy sớm khoản kinh phí cam kết của Chính phủ Mỹ để tẩy độc sân bay Đà Nẵng mà hiện vẫn chưa được giải ngân.

Đại sứ Michalak cho biết, Mỹ đã nhận được các hồ sơ thầu và sẽ sớm công bố hợp đồng cho công tác đánh giá môi trường và chuẩn bị khắc phục tại sân bay Đà Nẵng. Tháng sáu vừa qua, Viện Khoa học - Công nghệ Việt Nam và Cục Bảo vệ môi trường Mỹ đã khởi xướng thử nghiệm thí điểm công nghệ khắc phục sinh học tại sân bay này. Nếu thành công, việc khắc phục sinh học sẽ mang lại giải pháp khắc phục sáng tạo và tiết kiệm chi phí và có thể ứng dụng ở các nơi khác.

Phiên họp JAC lần này sẽ ghi nhận những tiến bộ trong hợp tác về sức khoẻ con người liên quan tới chất da cam/ dioxin. Thứ trưởng Nguyễn Xuân Cường cho biết, nhóm công tác y tế sẽ được thành lập tại cuộc họp lần này, hy vọng nhóm sẽ sớm đưa ra được lộ trình giải quyết vấn đề hậu quả chất da cam/ dioxin với sức khoẻ.
 
Thứ trưởng nhất trí với vấn đề khởi đầu là hạn chế trẻ bị dị tật bẩm sinh và khuyết tật và cho rằng, hai bên cần thoả thuận một chương trình hợp tác chính thức và dài hạn cho vấn đề da cam/ dioxin.

Gần đây, Cơ quan Phát triển Mỹ đã ký các thoả thuận hợp tác có hiệu lực 3 năm với các tổ chức nhân đạo của Mỹ để cung cấp các dịch vụ y tế và phục hồi chức năng, phát triển trợ giúp sinh kế cho người khuyết tật ở Đà Nẵng.

Tiến sĩ Kevin Teichman - quan chức môi trường của Mỹ, đồng chủ tịch cuộc họp JAC - nhắc đi nhắc lại việc xây dựng lòng tin giữa hai bên để thúc đẩy giải quyết vấn đề da cam. Đại sứ Mỹ Michalak cũng nói: "Chất da cam là một vấn đề nhạy cảm đối với nhiều nhóm người ở Mỹ và Việt Nam... Chúng ta có thể khắc phục điều này thông qua đối thoại cởi mở, thẳng thắn như đã diễn ra trong 3 cuộc gặp trước của JAC".