45 năm trước, vào ngày 20-1-1968, bộ đội chủ lực đã nổ súng tiến công các cứ điểm của địch ở Khe Sanh làm đòn nghi binh chiến lược cho chiến dịch Xuân Mậu Thân 1968. Sau 170 ngày đêm chiến đấu anh dũng, mưu trí và kiên cường, quân và dân ta đã giành chiến thắng hoàn toàn, tiêu diệt 11.900 tên địch; bắn rơi, bắn cháy hàng trăm máy bay và nhiều xe quân sự khác... Ngày 9-7-1968, lá cờ chiến thắng của quân giải phóng kiêu hãnh tung bay trên sân bay quân sự Tà Cơn. Với chiến thắng này, Hướng Hóa trở thành huyện đầu tiên của miền nam được giải phóng, được đánh giá như một "Ðiện Biên Phủ thứ hai".

Quá khứ hào hùng với truyền thống đấu tranh cách mạng vẻ vang đã và đang được Ðảng bộ và nhân dân các dân tộc ở Hướng Hóa phát huy mạnh mẽ trong công cuộc lao động, xây dựng quê hương. Ngày 9-7-2008, Ðảng bộ, quân và dân Hướng Hóa vinh dự đón nhận danh hiệu "Anh hùng Lao động trong thời kỳ đổi mới" do Nhà nước trao tặng. Ðây là niềm tự hào đồng thời là sự ghi nhận quá trình phấn đấu liên tục và xuất sắc của Ðảng bộ, quân và dân Hướng Hóa qua hơn 45 năm xây dựng quê hương.

Sau chiến tranh, cũng như bao miền quê khác ở Quảng Trị, làng xóm ở Hướng Hóa bị bom đạn địch tàn phá nặng nề, nhà cửa đổ nát, hố bom, hố pháo nhan nhản khắp nơi. Ðể hồi sinh lại mảnh đất này, người dân Hướng Hóa đã phải trải qua bao khó khăn và phải đổ cả máu của mình vì vướng phải bom đạn địch còn sót lại. Nhiều gia đình thiếu ăn, con em thiếu sách vở đến trường và cả ốm đau, bệnh tật hoành hành, đe dọa... Hướng Hóa giờ đây đang phấn đấu xây dựng trở thành "huyện miền núi kiểu mẫu". Từ trung tâm thị trấn Khe Sanh, ngược theo tuyến đường rải thảm nhựa lên thị trấn Lao Bảo, vào các xã vùng Lìa, ấn tượng đầu tiên đối với chúng tôi là mầu xanh bạt ngàn của những vườn cây trải dài trên các triền đồi. Những khoảnh đất trống, đồi núi trọc năm xưa đã được thay bằng mầu xanh của bạt ngàn rừng trồng, cây hồ tiêu, cao-su và hoa màu xen lẫn với những ngôi nhà mới khang trang. Ðịa hình đất đai vùng núi trước đây gập ghềnh, giao thông cách trở nhưng bây giờ đi lại đã dễ dàng, những loại xe ô-tô cỡ lớn có thể về tận từng thôn, xóm để thu mua nông sản của người dân.

Chủ tịch UBND huyện Hướng Hóa Nguyễn Ngọc Sắc cho biết: Hiện nay, tổng sản lượng lương thực của huyện đạt 9.697 tấn (tăng 7,6% so với năm 2011), thu nhập bình quân đầu người hơn 16,5 triệu đồng/năm. Trên địa bàn huyện đã hình thành các vùng cây, con chuyên canh, các cụm chế biến nông sản như cà-phê, cao-su, sắn... Hoạt động kinh doanh thương mại - dịch vụ tập trung ở Trung tâm Thương mại Lao Bảo và các chợ dọc Ðường 9, vùng Lìa đã đáp ứng được nhu cầu mua sắm, tiêu dùng của người dân. Ðời sống nhân dân được cải thiện, các hoạt động văn hóa, giáo dục, y tế và việc thực hiện các chính sách xã hội ở Hướng Hóa được chú trọng. Chế độ chính sách đối với các gia đình có công với nước, gia đình liệt sĩ, thương binh, bệnh binh và các đối tượng chính sách được quan tâm. Nhiều chính sách an sinh xã hội khác được tổ chức thực hiện đồng bộ từ huyện đến khu dân cư. Ngoài hệ thống cơ sở hạ tầng được Trung ương và tỉnh đầu tư xây dựng như đường giao thông, cầu cống, trường học trên địa bàn, những năm qua, bằng nguồn vốn ngân sách và nhân dân đóng góp, huyện đã xây dựng được hệ thống điện chiếu sáng, đường giao thông về các thôn, bản vùng sâu, vùng xa, trạm y tế, trường học, khu nội trú cho học sinh, tạo điều kiện cho việc dạy và học của thầy, cô giáo và các em đạt kết quả cao.

Khai thác tiềm năng, thế mạnh của địa phương, bà con đã tập trung trồng các loại cây công nghiệp lâu năm như cà-phê, hồ tiêu và cao-su, mở rộng diện tích cây ngô lai, sắn, chuối, phát triển chăn nuôi, nâng cao thu nhập cho gia đình. Xác định cà-phê là loại cây chủ lực thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội địa phương, nhiều năm qua, huyện Hướng Hóa đã đầu tư xây dựng vùng chuyên canh, hỗ trợ người trồng cà-phê ứng dụng các tiến bộ khoa học - kỹ thuật vào sản xuất, xây dựng vùng nông sản sạch. Ðến nay, toàn huyện có 4.676 ha cà-phê, mang về cho người dân nguồn thu nhập đáng kể. Ngoài ra, với diện tích hơn 4.000 ha sắn, hằng năm, bảy xã vùng Lìa cung cấp cho nhà máy chế biến tinh bột sắn Hướng Hóa hơn 100 nghìn tấn sắn nguyên liệu, người dân thu về hơn 120 tỷ đồng/năm. Nhờ đó, hàng trăm hộ gia đình đồng bào dân tộc thiểu số đã xóa được đói, giảm được nghèo, vươn lên khá giả. Từ chỗ toàn vùng chỉ có 12 hộ gia đình có thu nhập cao, đến nay đã có hơn 100 hộ gia đình có thu nhập hơn 100 triệu đồng/năm. Cũng từ vùng Lìa và các xã dọc Ðường 9, từ khi chuối bắt đầu được xuất khẩu, phong trào trồng chuối ở đây phát triển mạnh, diện tích trồng chuối không ngừng tăng lên. Một số hộ gia đình đã giàu lên nhờ cây chuối và chăn nuôi gia súc, gia cầm. Ðiển hình có hộ gia đình anh Ðoàn Văn Trang, ở thôn Long Hợp, xã Tân Long, bình quân mỗi năm thu nhập hơn 600 triệu đồng; gia đình anh Nguyễn Dương Phước, ở thôn Long Phụng, xã Tân Long mỗi năm thu nhập hơn 350 triệu đồng... Huyện Hướng Hóa chú trọng tạo điều kiện cho bà con nông dân xây dựng nhiều trang trại chăn nuôi. Toàn huyện hiện có hơn 280 trang trại, với tổng thu nhập hơn 15 tỷ đồng/năm, tạo việc làm và thu nhập ổn định cho hàng trăm lao động.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Trị Nguyễn Ðức Chính cho biết: Cùng với việc phát triển kinh tế, các cấp ủy, chính quyền, tổ chức chính trị, xã hội từ huyện đến cơ sở cần tập trung đổi mới phương thức lãnh đạo, chỉ đạo để triển khai thực hiện có hiệu quả các chương trình, mục tiêu quốc gia; tăng cường công tác xây dựng Ðảng, xây dựng hệ thống chính trị vững mạnh và củng cố khối đại đoàn kết toàn dân; tích cực phát huy dân chủ cơ sở đi đôi với phát động phong trào thi đua yêu nước sâu rộng trong nhân dân để ra sức xây dựng huyện Hướng Hóa ngày càng giàu mạnh.