Đó cũng là trăn trở của không ít đồng chí, đồng nghiệp trước sự thay
đổi kiểu “đột biến” của người bạn đồng niên, đồng khóa, đồng hương - trước
đây sống chân thành, giản dị, thực sự cần, kiệm, liêm, chính, chí công
vô tư, nhưng từ khi chức trọng quyền cao thì dần sao nhãng việc tu thân,
thậm chí còn khác hẳn với những gì “ngày xưa” từng hùng hồn cam kết!
Thế nên, chẳng có gì lạ khi những năm vừa qua có những cán bộ từng là
"người hùng", là “thần tượng” của rất nhiều đồng nghiệp, bạn trẻ ở cơ
quan và quê hương bởi có nhiều chiến công, thành tích vẻ vang, tác phong
đàng hoàng, chững chạc, đáng quý trọng..., song chỉ sau vài năm nắm giữ
chức vụ quan trọng đã bị xử lý kỷ luật, thậm chí phạm tội, làm bao
người thất vọng, oán trách...
Theo Báo cáo tổng kết công tác xây dựng Đảng và thi hành Điều lệ Đảng
tại Đại hội lần thứ XIII của Đảng, trong nhiệm kỳ Đại hội XII, cấp ủy,
ủy ban kiểm tra các cấp trong toàn Đảng đã thi hành kỷ luật 2.209 cán
bộ, đảng viên có liên quan đến tham nhũng, trong đó có 113 cán bộ diện
Trung ương quản lý (cả đương chức và đã nghỉ hưu). Qua công tác kiểm
tra, cấp ủy, ủy ban kiểm tra các cấp đã thi hành kỷ luật 1.329 tổ chức
đảng và hơn 87.200 đảng viên có vi phạm. Con số không hề nhỏ này thể
hiện rõ sự nghiêm minh, quyết tâm làm trong sạch đội ngũ của Đảng, đồng
thời cũng cho chúng ta thấy số lượng cán bộ, đảng viên vi phạm kỷ luật,
có biểu hiện suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống là rất
đáng báo động. Nếu không quyết liệt đấu tranh, ngăn chặn bằng các giải
pháp hiệu quả thì những cán bộ, đảng viên tha hóa, biến chất sẽ ảnh
hưởng nghiêm trọng đến uy tín, thanh danh, sự trong sạch, vững mạnh của
Đảng, đe dọa sự tồn vong của Đảng và chế độ.
Vì sao có những cán bộ, đảng viên vốn rất tốt, được quần chúng nhân
dân và đồng chí, đồng nghiệp tin tưởng, yêu mến, nhưng đến khi có chức
có quyền thì lại tha hóa, biến chất, vi phạm kỷ luật, pháp luật?
Chúng tôi đã có các buổi trò chuyện, trao đổi với nhiều người, thuộc
nhiều thành phần và lứa tuổi xoay quanh chủ đề này. Đại đa số ý kiến đều
cho rằng, nguyên nhân chính dẫn đến cán bộ, đảng viên có chức, có quyền
dễ tha hóa, biến chất là do có sự tác động thường xuyên, liên tục của
những yếu tố khách quan, như: Bị dụ dỗ, mua chuộc dẫn đến dần đánh mất
mình; phải giải quyết nhiều việc quan trọng, lại bận họp và tiếp
khách... dễ dẫn đến quan liêu, không gần gũi quần chúng; áp lực công
việc lớn nên sinh ra cáu gắt, quát mắng cấp dưới một cách vô lý; có
nhiều người quan tâm săn đón, chăm sóc đầy đủ, chu đáo và cả thường
xuyên xu nịnh nên dần sinh ra kiêu ngạo, quen lối sống hưởng thụ, quên
mất việc cần phải sống giản dị, tự rèn luyện mình... Bên cạnh đó còn có
tình trạng phải cố gắng sống khác mình để “lấy lòng” cấp trên và “lấy
phiếu” của những người mình cần; thậm chí là có cả hiện tượng thỏa hiệp
cho được việc và yên chuyện...
Một người bạn thân thiết của tôi làm cán bộ “có tầm” cấp tỉnh được
hai năm đã chân thành bộc bạch: “Nói thật là mình có muốn tiết kiệm,
giản dị cũng khó vì cấp dưới chăm lo cho đủ thứ đồ xịn với lý do “Anh là
bộ mặt, là uy tín của cả cơ quan. Anh không dùng hàng hiệu, không đi xe
sang thì người ta coi thường cả cơ quan mình. Hơn nữa, các sếp ở cơ
quan bạn mà thấy anh khác họ, một mình một kiểu thì cũng khó cho anh”.
Thế là mình đành theo và cũng dần quen... Ngay việc sinh nhật, trước đây
mình có tổ chức gì đâu, thậm chí còn chẳng nhớ ngày. Nhưng nay thì
nhiều người đến tặng quà, chúc mừng và đương nhiên là có đi thì có
lại... Nói chung là phải thường xuyên và cố gắng tự răn, tự nhắc thì mới
không sa đà, trượt ngã”.
Đúng là những yếu tố, tác động khách quan rất dễ làm cán bộ, đảng
viên có chức có quyền sa ngã. Chính vì thế, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước
Nguyễn Phú Trọng đã nhiều lần cảnh báo, đại ý: Ai cũng thích của, thích
tiền. Nhất là người có quyền lực trong tay, lắm kẻ mơn trớn, xu nịnh.
Nếu không rèn luyện tu dưỡng thì khó tránh khỏi cám dỗ...
Nếu chúng ta cứ đổ lỗi do khách quan mà dẫn đến tha hóa, biến chất
thì có đúng không? Câu trả lời chắc chắn là không, bởi việc giữ đúng
nguyên tắc, thực hiện đúng quy định của pháp luật, giữ gìn phẩm chất đạo
đức, lối sống là những việc người cán bộ, đảng viên phải làm và hoàn
toàn làm được. Không ai có thể bắt buộc chúng ta phải làm sai, phải tha
hóa, biến chất. Thực tế có nhiều cán bộ, đảng viên chức vụ cao vẫn giữ
vững phẩm chất cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư; vẫn gần gũi, ân
cần và quan tâm chăm lo cho quần chúng, nhân viên, đồng thời hoàn thành
tốt nhiệm vụ, được cán bộ, đảng viên, đồng nghiệp và nhân dân tôn trọng,
quý mến. Những tấm gương ấy ở xung quanh chúng ta đều có, trong đó có
những người rất tiêu biểu, mẫu mực mà toàn dân ta đều biết và vô cùng
kính trọng.
Trong khi đó, vẫn có không ít cán bộ, đảng viên rơi vào trường hợp
“anh ấy khác quá” như đã đề cập ở trên. Có những người không phải tha
hóa, biến chất về đạo đức, lối sống, vi phạm pháp luật, kỷ luật mà đôi
khi chỉ đơn giản là “thích oai”, thích thể hiện, bên cạnh đó là sự ảo
tưởng, tự cao tự đại...
Sinh thời, Bác Hồ đã răn dạy: “Một dân tộc, một Đảng và mỗi con
người, ngày hôm qua là vĩ đại, có sức hấp dẫn lớn, không nhất định hôm
nay và ngày mai vẫn được mọi người yêu mến và ca ngợi, nếu lòng dạ không
trong sáng nữa, nếu sa vào chủ nghĩa cá nhân”. Chuyện một bộ phận cán
bộ, đảng viên tha hóa biến chất do thiếu lập trường, bản lĩnh, bị tác
động của những nguyên nhân khách quan là vấn đề rất đáng lo ngại, đã
được Chủ tịch Hồ Chí Minh và Đảng ta cảnh báo từ lâu, đồng thời ban hành
nhiều chỉ thị, quy định để chấn chỉnh và tổ chức kiểm tra, xử lý nghiêm
túc.
Đặc biệt, trong nhiệm kỳ Đại hội XII vừa qua, Đảng ta đặc biệt quan
tâm, ban hành nhiều nghị quyết, quy định, quy chế, kết luận để tăng
cường công tác xây dựng Đảng toàn diện cả về chính trị, tư tưởng, đạo
đức, tổ chức, như: Nghị quyết Trung ương 4 về tăng cường xây dựng, chỉnh
đốn Đảng, đề ra mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp, xác định rõ những biểu
hiện cụ thể về suy thoái, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”; Nghị quyết số
26-NQ/TW ngày 19/5/2018 về tập trung xây dựng đội ngũ cán bộ các cấp,
nhất là cấp chiến lược, đủ phẩm chất, năng lực và uy tín ngang tầm nhiệm
vụ, trong đó chú trọng đổi mới, nâng cao chất lượng công tác cán bộ,
nhất là phương pháp đánh giá cán bộ, kiểm soát quyền lực, chống chạy
chức, chạy quyền, chủ nghĩa cá nhân, cục bộ; Quyết định số 99-QĐ/TW về
ban hành hướng dẫn tiếp tục phát huy vai trò của nhân dân trong đấu
tranh, ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”
trong nội bộ; Quy định số 08-QÐi/TW về trách nhiệm nêu gương của cán bộ,
đảng viên, trước hết là Ủy viên Bộ Chính trị, Ủy viên Ban Bí thư, Ủy
viên Ban Chấp hành Trung ương; Quy định số 179-QĐ/TW ngày 25/2/2019 về
chế độ kiểm tra, giám sát công tác cán bộ... Bên cạnh đó, Quốc hội cũng
ban hành Luật Quản lý, sử dụng tài sản công (2017), Luật Phòng, chống
tham nhũng (2018), Luật Tố cáo (2018)... cùng rất nhiều văn bản, quy
định khác để phòng, chống “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”. Đó là cơ sở
pháp lý để tăng cường công tác quản lý, rèn luyện, xây dựng đội ngũ cán
bộ, đảng viên thực sự chất lượng, đáp ứng với yêu cầu nhiệm vụ phục vụ
đất nước, phụng sự nhân dân.
Nhưng, vấn đề quan trọng nhất là mỗi cán bộ, đảng viên cần phải nhận
thức sâu sắc về những nguy hại của sự tha hóa bản thân, thấu hiểu chân
giá trị của niềm tin và danh dự như Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn
Phú Trọng đã nhiều lần tâm sự: Danh dự là điều thiêng liêng cao quý
nhất, sẽ còn mãi với thời gian...
Xin đừng để những người tốt ở xung quanh phải phàn nàn về mình rằng “anh ấy khác quá”!./.
Cát Huy Quang (qdnd.vn)