Chỉ thị 54-CT/TW ngày 30 tháng 11 năm 2005 của Ban Bí thư (khoá IX) về “Tăng cường lãnh đạo công tác phòng, chống HIV/AIDS trong tình hình mới” đã khẳng định: “…tạo điều kiện để những người nhiễm bệnh và gia đình họ thấy rõ trách nhiệm, tự giác tham gia tích cực các hoạt động phòng, chống HIV/AIDS”. Thực hiện nội dung trên của Chỉ thị, Đoàn Chủ tịch “Hội nghị về vai trò của các nhà lãnh đạo đối với công tác phòng, chống HIV/AIDS ” tổ chức tại Hà Nội vào tháng 12-2007 đã kết luận: “Lãnh đạo các bộ, ban, ngành, đoàn thể Trung ương và Lãnh đạo các cấp của địa phương cần bố trí thời gian tiếp xúc, gặp gỡ, nắm tâm tư, nguyện vọng chính đáng của những người có HIV để định hướng cho họ hoạt động” (Thông báo số 69 - TB/BTGTW, ngày 13 tháng 12 năm 2007 của Ban Tuyên giáo Trung ương).

Để thống nhất sự chỉ đạo của các cấp ủy đảng đối với hệ thống chính trị, cộng đồng xã hội trong việc động viên và định hướng hoạt động của những người nhiễm HIV/AIDS trong phòng chống HIV/AIDS, theo thẩm quyền được phân công, sau khi có ý kiến của Văn phòng Trung ương Đảng, Ban Tuyên giáo Trung ương ban hành Hướng dẫn các cấp uỷ chỉ đạo việc phát động và tiến hành Cuộc vận động “3 tự” trong hoạt động của những người nhiễm HIV/AIDS với một số nội dung sau:

I. Cần chỉ đạo công tác giáo dục, tuyên truyền, quán triệt về ý nghĩa, mục đích, yêu cầu của Cuộc vận động “3 tự”.

1.1. Ý nghĩa và mục đích của Cuộc vận động “3 tự”.

- Việc phát động và tiến hành Cuộc vận động “3 tự” là một nội dung của chủ trương xã hội hoá trong phòng chống HIV/AIDS, nhằm huy động sự tham gia và phát huy, khẳng định vai trò của những người nhiễm HIV/AIDS, người thân và cộng đồng xã hội trong hoạt động phòng, chống HIV/AIDS.

- Việc phát động và tiến hành Cuộc vận động “3 tự” là một hoạt động mang tính nhân văn, vừa thể hiện truyền thống tương thân tương ái của dân tộc, trách nhiệm của các cấp uỷ Đảng và chính quyền trong việc hỗ trợ và giúp đỡ những người nhiễm HIV/AIDS, vừa là biện pháp góp phần vào việc xây dựng một xã hội không có kỳ thị và phân biệt đối xử đối với những người nhiễm HIV/AIDS và gia đình họ;

- Việc phát động và tiến hành Cuộc vận động “3 tự” là biểu hiện đáp ứng nguyện vọng của những người nhiễm HIV/AIDS trong việc khẳng định vai trò và vị thế của mình trong phòng chống HIV/AIDS, đồng thời cũng là một biện pháp góp phần nâng cao ý thức trách nhiệm của các các cấp, các ngành, các tổ chức, cá nhân và toàn xã hội trong hoạt động phòng, chống HIV/AIDS. Vì vậy, tuy những người nhiễm HIV/AIDS là chủ thể chính của Cuộc vận động, nhưng cộng đồng và xã hội không thể không hỗ trợ và đứng ngoài Cuộc vận động này.

- Việc phát động và tiến hành Cuộc vận động “3 tự” là triển khai công tác dân vận, giúp những người nhiễm HIV/AIDS sinh hoạt trong một tổ chức với những hình thức phù hợp góp phần bảo đảm an ninh trật tự, xây dựng xã hội lành mạnh, đồng thời đề phòng những âm mưu lợi dụng hoạt động của những người nhiễm HIV/AIDS vào các mục đích xấu.

1.2. Yêu cầu:

- Nâng cao nhận thức của các cấp, các ngành, các tổ chức, cá nhân và toàn xã hội về sự cần thiết phải vận động những người nhiễm HIV/AIDS, gia đình họ tham gia phòng, chống HIV/AIDS.

- Có chương trình và giải pháp cụ thể chỉ đạo hệ thống chính trị, cộng đồng xã hội vận động những người nhiễm HIV/AIDS và gia đình họ tham gia Cuộc vận động “3 tự”, đồng thời tổ chức và vận động cộng đồng xã hội cùng tham gia và hỗ trợ để cuộc vận động này diễn ra với hình thức và nội dung từ thấp đến cao, từng bước vững chắc, tránh nóng vội và mắc” bệnh thành tích”.

II. Những nội dung cần quan tâm trong chỉ đạo:

2.1. Sự cần thiết phải huy động người nhiễm và gia đình họ tham gia trong phòng chống HIV/AIDS

Hiện nay ở Việt Nam cũng như nhiều quốc gia khác trên thế giới, số lượng người nhiễm HIV/AIDS ngày càng tăng, có mặt ở hầu khắp mọi địa phương, phần lớn là nam giới trẻ tuổi, đang ở tuổi lao động; tuy mang trong mình một loại virut gây bệnh nguy hiểm nhưng có thể vẫn sống trong thời gian dài nếu được điều trị bằng thuốc ARV; tích luỹ được nhiều kinh nghiệm vượt qua những khó khăn trong cuộc sống hàng ngày. Do hoàn cảnh dẫn đến lây bệnh khác nhau nên những người nhiễm HIV/AIDS sẽ có những suy nghĩ, thái độ, hành động khác nhau về mức độ khi tham gia vào phong trào phòng, chống HIV/AIDS và Cuộc vận động “3 tự”. Khi người nhiễm HIV/AIDS tham gia vào phòng, chống HIV/AIDS thì họ sẽ dễ dàng chia sẻ với nhau những kinh nghiệm vượt qua khó khăn trong cuộc sống, trong phòng bệnh và chữa bệnh. Việc gia đình người nhiễm tham gia vào phòng, chống HIV/AIDS sẽ làm giảm kỳ thị và phân biệt đối xử với người nhiễm ngay từ gia đình dẫn đến làm giảm gánh nặng của xã hội trong vấn đề HIV/AIDS về nhiều mặt.

2.2. Nội dung của Cuộc vận động “3 tự”.

“3 tự” bao gồm: tự tin, tự giác và tự lập.

- Tự tin là tin vào chính bản thân mình, không bi quan trước bệnh tật để duy trì cuộc sống dài lâu. Tiến đến xây dựng nghị lực để vượt qua mặc cảm, sự kỳ thị và phân biệt đối xử để vươn lên trong cuộc sống.

- Tự giác:

+ Tự tìm hiểu về bệnh của mình, để tự ý thức được quyền và nghĩa vụ của mình trong công cuộc phòng, chống HIV/AIDS.

+ Tự giác tiếp cận các cơ sở y tế để xét nghiệm, xác định tình trạng bệnh và nhận được tư vấn, tuân thủ các giải pháp dự phòng, điều trị, phục hồi chức năng và nâng cao sức khỏe cho chính bản thân mình và cho cộng đồng mà không cần đến sự nhắc nhở, đốc thúc của người khác;

+ Tự giác thực hiện các biện pháp phòng ngừa lây truyền bệnh trong cộng đồng, đồng thời tuyên truyền, vận động mọi người cùng thực hiện các biện pháp hữu hiệu phòng, chống HIV/AIDS cho cá nhân, gia đình và cộng đồng;

+ Tự tìm hiểu và chấp hành nghiêm chỉnh luật pháp của Nhà nước, nhất là các bộ luật có liên quan trực tiếp đến quyền lợi và nghĩa vụ của người nhiễm HIV/ AIDS;

+ Tự giác còn biểu hiện bằng chính bản thân người nhiễm HIV/AIDS tự cho những người xung quanh biết tình trạng mắc bệnh của mình. Tự bộc lộ danh tính được thể hiện từ mức thấp đến mức cao, từ phạm vi hẹp đến phạm vi rộng. Ví dụ khi phải vào bệnh viện điều trị (kể cả điều trị các bệnh không liên quan đến HIV/AIDS như tai nạn giao thông...) thì tự thông báo cho thày thuốc về tình trạng nhiễm HIV/AIDS của bản thân, cho đến mức cao là tự bộc lộ danh tính để trực tiếp tham gia vào các hoạt động phòng, chống HIV/AIDS với cộng đồng.

- Tự lập là tích cực tham gia vào các việc làm do bản thân mình hay do các tổ chức tạo ra để góp phần thu nhập cho chính mình và gia đình, có tinh thần vươn lên để tự xây dựng cuộc sống không ỷ lại gia đình và xã hội và tiến đến có những hoài bão ước vọng cống hiến lớn hơn.

2.3. Những nhiệm vụ cụ thể trong Cuộc vận động “3 tự”

2.3.1. Nhiệm vụ của các cấp uỷ Đảng:

- Chỉ đạo và kiểm tra các cấp chính quyền, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể, tổ chức chính trị - xã hội - nghề nghiệp trong việc đề ra và thực hiện các chương trình hoạt động để tham gia Cuộc vận động “3 tự” và hỗ trợ thiết thực những người nhiễm HIV/AIDS triển khai và tiến hành Cuộc vận động “3 tự”.

- Thường xuyên và định kỳ chỉ đạo các ngành và các cấp phát hiện kịp thời và xử lý nghiêm những biểu hiện kỳ thị và phân biệt đối xử trong cộng đồng với những người nhiễm HIV/AIDS khi tham gia Cuộc vận động “3 tự”, đặc biệt khi tự bộc lộ danh tính, đảm bảo để họ không bị ảnh hưởng đến cuộc sống do kỳ thị và phân biệt đối xử gây ra. Đồng thời kịp thời phát hiện và chấn chỉnh những biểu hiện lệch lạc trong tiến hành Cuộc vận động “3 tự”như “bệnh thành tích” dẫn đến hành vi thúc ép bộc lộ danh tính trái với luật pháp.

- Chỉ đạo các cấp, các ngành có những hình thức động viên, khen thưởng kịp thời với những người tham gia tích cực trong Cuộc vận động “3 tự”. Chỉ đạo việc xây dựng đơn vị điểm và nhân rộng các điển hình tốt.

2.3.2. Nhiệm vụ cụ thể của những người nhiễm HIV/AIDS:

- Tại các địa phương đã có những tổ, nhóm, câu lạc bộ của những người nhiễm HIV/AIDS, các thành viên cần tích cực tìm hiểu mục đích, ý nghĩa và nội dung của Cuộc vận động, hưởng ứng bằng cách tiếp tục phát triển các thành viên mới, đưa nội dung của Cuộc vận động “3 tự” vào hoạt động cụ thể của tổ nhóm, câu lạc bộ, từng thành viên và gia đình...

- Tại các địa phương chưa thành lập tổ, nhóm hoặc câu lạc bộ của những người nhiễm HIV/AIDS, những người nhiễm HIV/AIDS cần tranh thủ sự hướng dẫn và giúp đỡ của các cấp uỷ Đảng, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc, Uỷ ban phòng, chống ma tuý, mại dâm và phòng chống HIV/AIDS để thành lập các tổ, nhóm, câu lạc bộ, sau đó tích cực tìm hiểu mục đích, ý nghĩa và nội dung của Cuộc vận động, hưởng ứng bằng cách đưa nội dung của Cuộc vận động “3 tự” vào hoạt động cụ thể của tổ nhóm, câu lạc bộ, từng thành viên và gia đình.

- Thường xuyên phản ánh với các cấp uỷ Đảng, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc, Uỷ ban Quốc gia phòng, chống AIDS và Phòng, chống tệ nạn ma tuý, mại dâm những thuận lợi, khó khăn và kết quả của việc triển khai, thực hiện Cuộc vận động “3 tự”.

2.3.3. Nhiệm vụ của các đoàn thể, tổ chức chính trị - xã hội - nghề nghiệp và các ban ngành

- Mặt trận Tổ quốc các cấp, Uỷ ban quốc gia phòng, chống HIV/AIDS và Phòng, chống tệ nạn ma tuý, mại dâm các cấp cùng các đoàn thể và tổ chức chính trị - xã hội hướng dẫn, vận động những người nhiễm HIV/AIDS củng cố và thành lập các đội, nhóm hay câu lạc bộ để những người nhiễm HIV/AIDS có điều kiện tự quản lý và tự giúp nhau trong cuộc sống, đồng thời thông qua sinh hoạt này làm cho những người nhiễm HIV/AIDS hiểu rõ lợi ích của Cuộc vận động “3 tự” và tham gia tích cực vào cuộc vận động này.

- Chính quyền và Mặt trận Tổ quốc cấp cơ sở (phường, xã, tổ dân phố....) tạo điều kiện để các cộng đồng người nhiễm HIV/AIDS có nơi học tập, tập huấn, sinh hoạt, phân công những người có kiến thức về HIV/AIDS và nhiệt tình tham gia để chia sẻ thông tin, tư vấn, nhằm nâng cao kiến thức về pháp luật, về phòng, chống HIV/AIDS, nâng cao năng lực tổ chức của những người nhiễm trong các hoạt động.

- Các cơ quan truyền thông, thông tin đại chúng tập trung tuyên truyền về sự cần thiết phải vận động những người nhiễm và gia đình tham gia vào phòng, chống HIV/AIDS thông qua những nội dung của Cuộc vận động “3 tự”; sự hiểu biết và thực hiện đúng “Luật phòng, chống bệnh do virut gây thiếu hụt miễn dịch mắc phải“, đặc biệt là chống kỳ thị, phân biệt đối xử với những người nhiễm. Cần nhận thức rằng: khi cộng đồng hiểu và thực hiện đúng luật pháp liên quan đến HIV/AIDS, có quan niệm và hành vi đúng trong việc chống kỳ thị và phân biệt đối xử thì những người nhiễm HIV/AIDS sẽ yên tâm và tích cực thực hiện “3 tự”, trong đó có việc bộc lộ danh tính. Đồng thời tăng cường công tác thông tin - giáo dục - truyền thông thay đổi hành vi để những người nhiễm HIV/AIDS nhận thức được ý nghĩa và lợi ích của Cuộc vận động “3 tự”. Đặc biệt, cần nhận thức được ý nghĩa của tự bộc lộ danh tính là tạo cơ hội cho họ tiếp cận với các cơ sở điều trị AIDS, với thuốc kháng vi rút gây Hội chứng suy giảm miễn dịch mắc phải ở người (ARV). Cuộc vận động “3 tự” cũng sẽ tác động đến cộng đồng làm cho cộng đồng gần gũi giúp đỡ họ tốt hơn, sẽ làm bộc lộ biểu hiện kỳ thị và phân biệt đối xử với những người nhiễm HIV/AIDS ở một số đối tượng trong cộng đồng để từ đó tìm các giải pháp đấu tranh ngăn chặn và tiến tới xóa bỏ những nhận thức và thái độ, hành vi lệch lạc này. Việc phát động Cuộc vận động “3 tự” sẽ góp phần nâng cao vị thế của những người nhiễm trong phòng chống HIV/AIDS.

- Ngành y tế xây dựng kế hoạch và tiến hành việc điều trị cho những người nhiễm HIV/AIDS bằng các thuốc kháng virus gây ra hội chúng suy giảm miễn dịch mắc phải (ARV). Phải coi đây là một giải pháp quan trọng trong việc quan tâm thiết thực đến quyền lợi của những người nhiễm HIV/AIDS và khích lệ họ thực hiện “3 tự”, trong đó có việc tự giác bộc lộ danh tính.

- Chính quyền, Mặt trận Tổ quốc các cấp, các ban, ngành, đoàn thể, tổ chức chính trị - xã hội - nghề nghiệp, các tổ chức phi chính phủ, các tổ chức từ thiện quan tâm, hỗ trợ các nguồn lực tài chính để các nhóm và câu lạc bộ người nhiễm HIV/AIDS phát triển Cuộc vận động “3 tự”;

- Ngành Lao động – Thương binh và Xã hội và các đoàn thể, tổ chức chính trị - xã hội - nghề nghiệp tổ chức dạy nghề và tạo điều kiện cho những người nhiễm HIV/AIDS có việc làm phù hợp để thực hiện tự lập và cải thiện chất lượng cuộc sống.

- Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh và ngành giáo dục tiến hành việc tuyên truyền, giáo dục thanh niên, học sinh, sinh viên nội dung của Cuộc vận động “3 tự” để có thái độ và hoạt động ủng hộ thiết thực Cuộc vận động này.

III. Tổ chức thực hiện

1. Ban Tuyên giáo Trung ương phối hợp với Ban cán sự Đảng Bộ Y tế và các bộ, ngành thường xuyên kiểm tra, đánh giá về việc triển khai Cuộc vận động “3 tự” trong phòng, chống HIV/AIDS tại các bộ, ngành, đoàn thể ở Trung ương và tại địa phương;

2. Ban Tuyên giáo Tỉnh, Thành ủy tham mưu để cấp ủy chỉ đạo việc xây dựng và phát triển Cuộc vận động “3 tự” tại địa phương, phối hợp với Sở Y tế thường xuyên kiểm tra, đánh giá việc thực hiện Cuộc vận động, kịp thời phát hiện và giải quyết những vấn đề nảy sinh, báo cáo Thường trực tỉnh/thành ủy để có các biện pháp chỉ đạo kịp thời;

3. Mặt trận Tổ quốc các cấp, các đoàn thể và tổ chức chính trị - xã hội - nghề nghiệp cần nghiên cứu và xây dựng kế hoạch hành động để tập họp những người nhiễm HIV/AIDS trong các tổ chức sinh hoạt thích hợp và có hiệu quả theo tinh thần của “3 tự”.

4. Hàng năm, Ban cán sự Đảng các bộ, ngành, đoàn thể ở trung ương, các tỉnh/thành ủy chỉ đạo việc sơ kết và báo cáo kết quả về Ban Tuyên giáo Trung ương;

5. Trong quá trình thực hiện hướng dẫn này, nếu có gì vướng mắc, các cấp uỷ Đảng ở trung ương và địa phương thông báo về Ban Tuyên giáo Trung ương để có sự điều chỉnh kịp thời./.

                                                                        K/T TRƯỞNG BAN

                                                      PHÓ TRƯỞNG BAN THƯỜNG TRỰC

                                                                                ( ĐÃ KÝ )

                                                                              PHÙNG HỮU PHÚ