Những nội dung mà Bộ GD-ĐT yêu cầu báo cáo bao gồm: Tình hình ban hành và thực hiện quy định về mức thu học phí mới. Nếu chưa ban hành mức học phí mới thì nêu rõ lý do, vướng mắc và kiến nghị.

Báo cáo tình hình thực tế về các khoản thu ngoài học phí, lệ phí theo các nhóm như sau: Các khoản thu hộ: Bảo hiểm y tế, bảo hiểm thân thể, quỹ đoàn, quỹ đội, khuyến học, chữ thập đỏ; Các khoản thu có tính chất thỏa thuận gồm: Học 2 buổi/ngày, nước uống, ăn trưa, chăm sóc bán trú, đồ dùng cá nhân (với HS bán trú), học phẩm, đồng phục HS, phô tô đề kiểm tra, mua vở viết, hỗ trợ dạy và học, an ninh trường học, lao động, vệ sinh, hỗ trợ các môn năng khiếu, hỗ trợ học nghề, thuê sân bãi tập thể dục …

Các khoản thu để tăng cường cơ sở vật chất trường, lớp gồm: Hỗ trợ xây dựng phòng học, các phòng chức năng, mua máy vi tính, sửa chữa nhỏ trong trường lớp, lớp, mua cây xanh, mua máy chiếu đa năng, mua điều hòa...; Quỹ cha mẹ HS.

Ngoài ra, các Sở GD-ĐT cũng phải báo cáo công tác thanh tra, kiểm tra và xử lý vi phạm đối với các cơ sở giáo dục có tình trạng lạm thu, chi tiêu sai mục đích không công khai, minh bạch: Nêu rõ số lượng cơ sở giáo dục đã được kiểm tra, số cơ sở có vi phạm được xử lý; số lượng kinh phí, hiện vật được trả lại cho cha mẹ HS; số trường hợp bị xử lý kỷ luật, hình thức xử lý kỷ luật (nếu có).

Theo đánh giá của Bộ GD-ĐT, trong thực tế, một số cơ sở giáo dục và Ban đại diện cha mẹ HS tự ý thu thêm một số khoản tiền của người học ngoài quy định của nhà nước; sử dụng tiền thu không đúng mục đích, không tuân thủ những yêu cầu về công khai, minh bạch; một số nơi sử dụng các hình thức vận động và thu tiền gần như ép buộc cha mẹ HS phải đóng góp để tăng cường cơ sở vật chất trường lớp và các hoạt động của nhà trường. Điều này đi ngược với nguyên tắc tự nguyện và gây bức xúc trong xã hội.

Để từng bước khắc phục tình trạng thu góp không đúng quy định trong các cơ sở giáo dục và tiến tới chấm dứt tình trạng này, Bộ GD-ĐT đề nghị các Sở GD-ĐT đề xuất, tham mưu giúp UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương thực hiện các giải pháp như: Rà soát để điều chỉnh, bổ sung các văn bản quy định về việc thu, chi trong các cơ sở giáo dục, tham mưu giúp UBND các cấp quan tâm hơn nữa tới việc đầu tư cơ sở vật chất cho các cơ sở giáo dục trên địa bàn, đặc biệt là phải bố trí đủ kinh phí chi thường xuyên đảm bảo cơ cấu tối đa 80% chi lương và các khoản có tính chất lương và tối thiểu 20% để chi giảng dạy, học tập và quản lý nhà trường theo đúng quy định.

Tổ chức bồi dưỡng giáo viên và cán bộ quản lý giáo dục về kiến thức tài chính, các khoản thu, chi và quản lý tài chính trong trường học; đồng thời tăng cường giáo dục ý thức trách nhiệm của giáo viên đối với HS, nhà trường và xã hội. Bên cạnh đó cần kiên quyết xử lý kỷ luật đối với những trường hợp cố tình vi phạm các quy định của nhà nước về thu chi trong các cơ sở giáo dục./.

Nguyễn Hùng -  Báo Dân Trí