Thời gian gần đây, một số lãnh đạo bệnh viện và cán bộ ngành y tế bị khởi tố do liên quan đến các sai phạm ngoài chuyên môn, như: Vi phạm quy định về đấu thầu mua sắm vật tư, trang thiết bị y tế; quản lý tài chính... Trong số đó có những chuyên gia đầu ngành được bệnh nhân, đồng nghiệp trong nước và quốc tế mến phục về tài năng, trình độ.

Tại phiên thảo luận về kinh tế - xã hội và phòng, chống dịch COVID-19 của Quốc hội vừa qua, nhiều đại biểu Quốc hội trăn trở, không có gì đau xót hơn khi pháp luật phải xử lý những người có thể gọi là tinh hoa của đất nước.

Vi phạm thì phải bị xử lý, tuy nhiên, đây là vấn đề rất đáng lo ngại, cần phải chỉ rõ nguyên nhân để từ đó có giải pháp khắc phục. Theo các đại biểu, ngoài trách nhiệm cao nhất về chuyên môn, lãnh đạo bệnh viện còn phải chịu trách nhiệm về mọi mặt hoạt động của đơn vị, tức là vừa phải cầm dao mổ, vừa phải lo từ việc gửi xe, xử lý rác thải, mua sắm sinh phẩm, vật tư, đấu thầu trang thiết bị y tế... Với những yêu cầu đó, bác sĩ phải có kỹ năng đặc biệt mới có thể hoàn thành tốt nhiệm vụ. Nhìn rộng hơn, đây cũng là thực trạng chung ở nhiều lĩnh vực khác.

Công tác đề bạt, bổ nhiệm cán bộ lãnh đạo, quản lý hiện nay thường yêu cầu và ưu tiên người giỏi về chuyên môn. Thế nhưng, trở thành người đứng đầu một cơ quan, đơn vị, ngoài việc lãnh đạo, tổ chức thực hiện tốt nhiệm vụ chuyên môn, người đứng đầu còn phải chịu trách nhiệm trước pháp luật về nhiều mặt khác, trong đó có những lĩnh vực phức tạp và nhạy cảm, đòi hỏi phải có kiến thức chuyên sâu cùng kinh nghiệm thực tiễn. Vì thế, cán bộ giỏi chuyên môn không đồng nghĩa với việc sẽ trở thành một nhà quản lý tốt.

Được tổ chức tín nhiệm trao quyền lãnh đạo, quản lý là niềm vui, vinh dự của bất kỳ ai. Nhưng nếu không khéo, họ sẽ từ một cán bộ giỏi chuyên môn trở thành nhà quản lý tồi, thậm chí rơi vào cảnh tù tội. Xảy ra điều này có nguyên nhân chủ quan từ sự thiếu tu dưỡng, rèn luyện, thiếu kiến thức, kinh nghiệm quản lý, điều hành nhưng cũng không thể không nói đến những hạn chế trong cơ chế quản lý; hệ thống pháp luật còn chồng chéo, chưa đồng bộ... Vì vậy, bên cạnh việc đào tạo, bồi dưỡng kiến thức mọi mặt cho người đứng đầu, những cán bộ nguồn, cần sớm hoàn thiện hành lang pháp lý cho công tác quản lý, có cơ chế trách nhiệm phù hợp và đẩy mạnh phân cấp, phân quyền cho cấp phó, các bộ phận chức năng.

Người Việt Nam ta có câu: "Xay lúa thì khỏi ẵm em", hàm ý một người khó có thể làm nhiều việc quan trọng cùng một lúc. Tại nhiều quốc gia tiên tiến trên thế giới, trong một tổ chức, người có năng lực về quản trị, tài chính được giao quản lý về hành chính, tài chính; người có chuyên môn giỏi thường đảm nhận vai trò giám đốc chuyên môn... Đây là cách làm mà chúng ta có thể nghiên cứu, tham khảo để xây dựng cơ chế quản lý, cơ chế trách nhiệm phù hợp với thực tiễn.

Cũng cần nhấn mạnh một vấn đề là về lâu dài, cần tiếp tục nghiên cứu, hoàn thiện cơ chế sử dụng, đãi ngộ tốt đối với đội ngũ cán bộ giỏi, chuyên gia đầu ngành để họ yên tâm, tập trung làm công tác chuyên môn; không muốn, không cần phải làm cán bộ lãnh đạo, quản lý mà vẫn luôn cảm thấy vinh dự, tự hào.

Phát biểu trên diễn đàn Quốc hội, đại biểu Nguyễn Lân Hiếu (Giám đốc Bệnh viện Đại học Y Hà Nội) bày tỏ: “Hãy để chúng tôi yên tâm với thu nhập của mình, để không còn tủi thân hay lăn tăn với những cám dỗ nhỏ nhặt hằng ngày. Tôi tin chắc, với những gì cán bộ, nhân viên y tế Việt Nam đã chứng minh trong thời gian vừa qua, nếu có thu nhập tường minh xứng đáng, chúng tôi sẽ không thua kém những nền y tế tiên tiến trong khu vực”.

Thiết nghĩ, đây cũng là mong muốn chung của cán bộ, nhân viên trong tất cả lĩnh vực, ngành nghề./.

Nguyễn Đức Tuấn (qdnd.vn)