Thời gian qua, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) đã triển khai quyết liệt nhiều biện pháp để quản lý chất lượng vật tư nông nghiệp và vệ sinh an toàn thực phẩm (VSATTP). Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Nguyễn Thị Xuân Thu đã có cuộc trao đổi với phóng viên xung quanh vấn đề này.
Nhiều chuyển biến tích cực
PV: Xin Thứ trưởng cho biết công tác quản lý vật tư nông nghiệp và vấn đề VSATTP trong năm 2013 của ngành nông nghiệp đã đạt được những kết quả như thế nào?
Thứ trưởng Nguyễn Thị Xuân Thu: Trong năm 2013, Bộ NN&PTNT coi quản lý vật tư nông nghiệp và an toàn thực phẩm là nhiệm vụ trọng tâm, triển khai quyết liệt nhiều biện pháp, đặc biệt là triển khai Thông tư 14 (Thông tư số 14/2011/TT-BNNPTNT Quy định việc kiểm tra, đánh giá cơ sở sản xuất kinh doanh vật tư nông nghiệp và sản phẩm nông lâm thủy sản - PV) kiểm tra phân loại đánh giá các cơ sở kinh doanh vật tư nông nghiệp để từ đó có thể kiểm soát chất lượng mặt hàng này. Đây là nhiệm vụ khó khăn, phức tạp, vì thế mong muốn nhiều nhưng kết quả còn hạn chế. Mặc dù chúng ta đã có những tiến bộ về kiểm soát hàng vật tư nông nghiệp giả, kém chất lượng, tuy nhiên nhiều sản phẩm kém chất lượng đang lưu hành trên thị trường. Hiện nay, bộ tiếp tục chỉ đạo tăng cường kiểm soát các cơ sở kinh doanh nhỏ lẻ, phối hợp với các địa phương thanh tra, kiểm tra các cơ sở loại C.
Vừa qua các địa phương như Đắc Lắc, Đắc Nông… cũng đã phát hiện một số cơ sở sản xuất hàng giả, hàng kém chất lượng. Việc phát hiện, xử lý nghiêm các cơ sở vi phạm có tác dụng răn đe rất tốt. Năm 2013, chúng tôi thực hiện chương trình quản lý chất lượng theo chuỗi, từ đầu vào là vật tư nông nghiệp và quá trình sản xuất lưu thông, phát hiện những khâu có rủi ro cao, những nơi dễ xảy ra vi phạm để tập trung giám sát. Vì thế, năm 2013 công tác quản lý VSATTP có nhiều tiến bộ.
Năm 2014, công tác này sẽ được bộ tích cực triển khai ở diện rộng hơn, huy động lực lượng của các địa phương để tham gia công tác này.
PV: Thưa Thứ trưởng, việc xây dựng quy trình quản lý giám sát theo chuỗi sẽ được thực hiện như thế nào trong lĩnh vực VSATTP?
Thứ trưởng Nguyễn Thị Xuân Thu: Chúng ta đã thực hiện một số mô hình trên cơ sở các dự án hợp tác quốc tế với Ca-na-đa, Nhật Bản… Nhiều mô hình tốt như: Chè, rau, củ, quả, thịt, thủy sản... Đặc biệt, chúng ta đã phối hợp với Ca-na-đa xây dựng được một nhãn hiệu hàng hóa Việt GAP nhãn xanh, đảm bảo an toàn thực phẩm. Hiện, Bộ NN&PTNT đang nhân rộng các mô hình điểm ra nhiều địa phương khác thông qua Đề án xây dựng và phát triển chuỗi cung cấp sản phẩm an toàn. Đề án này hướng tới bảo đảm chất lượng nông sản phục vụ tiêu dùng trong nước và xuất khẩu tại 33 tỉnh, thành phố. Chúng tôi hy vọng trong năm 2014, việc kiểm soát chất lượng VSATTP sẽ được thực hiện tốt hơn năm 2013.
Địa phương sợ sai nên chưa dám công khai
PV: Thưa Thứ trưởng, các cơ sở sản xuất, kinh doanh thường biết trước có đoàn kiểm tra về VSATTP và tìm cách đối phó. Vậy có bảo đảm chất lượng công tác thanh, kiểm tra?
Thứ trưởng Nguyễn Thị Xuân Thu: Đối với công tác thanh, kiểm tra lĩnh vực này, chúng tôi thường tiến hành hai hình thức là kiểm tra thường xuyên và kiểm tra đột xuất. Thực tế, cũng có một số nơi, trước khi đoàn kiểm tra đến đã có thông tin để họ đối phó. Tuy nhiên, quy trình kiểm tra của chúng tôi là lấy mẫu diện rộng ở nhiều địa bàn. Ví dụ, kiểm tra ở một cơ sở nhưng sẽ tiến hành lấy mẫu ở nhiều nơi để truy tận nơi nguồn gốc, xác minh quy trình sản xuất đến đâu, vi phạm thế nào để xử lý công khai.
PV: Tại nhiều cuộc họp trong năm, Thứ trưởng đã nói sẽ công khai danh tính các cơ sở vi phạm, vậy đến nay việc thực hiện ra sao?
Thứ trưởng Nguyễn Thị Xuân Thu: Lãnh đạo Bộ NN&PTNT đã giao cho Cục Quản lý chất lượng nông, lâm và thủy sản theo dõi việc thực hiện Thông tư 14 ở các địa phương, thực hiện công khai trên Website của Bộ đối với các cơ sở loại C một cách rất nghiêm túc. Một số cơ quan như Cục Trồng trọt, Cục Chăn nuôi đã công khai rất tốt các cơ sở vi phạm. Tuy nhiên, với địa phương thì việc này vẫn còn hạn chế. Nguyên nhân là do ở một số địa phương gặp vướng mắc ở quy trình thanh tra và kết quả phân tích, kiểm nghiệm chưa đủ độ tin cậy, chính xác. Vì vậy, họ sợ doanh nghiệp phản ứng, nên chưa dám công bố. Trong năm 2014, chúng tôi sẽ khắc phục vấn đề này.
PV: Thưa đồng chí, trong năm 2014, việc kiểm soát VSATTP của Bộ NN&PTNT sẽ được thực hiện như thế nào?
Thứ trưởng Nguyễn Thị Xuân Thu: Trong năm 2014, công tác quản lý VSATTP trong ngành nông nghiệp sẽ được tập trung quản lý chất lượng theo chuỗi; từ vật tư đầu vào đến quy trình sản xuất, chế biến, lưu thông sản phẩm đến bàn ăn. Bộ sẽ chỉ đạo các cơ quan chuyên môn chọn những sản phẩm có rủi ro cao như chè, rau, quả, thủy sản… để kiểm soát chất lượng. Đồng thời, từng bước xây dựng các quy chuẩn, tiêu chuẩn về chất lượng hàng hóa, danh mục các chất được phép và không được phép sử dụng trong quá trình bảo quản, chế biến để kiểm soát các cơ sở sản xuất kinh doanh. Nhất là sẽ tập trung vào các khâu sau thu hoạch, tăng giá trị công nghệ trong chế biến, sản xuất để tạo ra các sản phẩm có giá trị gia tăng… Tạo ra liên kết với các cơ sở, xây dựng thương hiệu, chỉ dẫn địa lý để người dân tìm được các địa chỉ. Đặc biệt, đẩy mạnh công tác tuyên truyền, cảnh báo cho người dân về các sản phẩm có nguy cơ, hướng dẫn cho người dân lựa chọn các thực phẩm tốt.
PV: Xin trân trọng cảm ơn Thứ trưởng!
(Theo: Nguyễn Kiểm/QĐND)