Thành cổ Quảng Trị là một địa danh in dấu sâu đậm trong lịch sử giữ nước của dân tộc những năm chiến tranh chống Mỹ. Khác với nhiều cuốn sách cùng đề tài, "Huyền thoại thành cổ Quảng Trị” lại có những đóng góp riêng, không chỉ ở kích thước lớn nhất mà còn ở nội dung. Lần đầu tiên tên tuổi của hơn 4.000 liệt sĩ được ghi danh.
Độc bản đại sách "Huyền thoại Thành cổ Quảng Trị” với kích thước 1m x 0,7m do Dự án Văn hóa uống nước nhớ nguồn (dự án xuất bản phi lợi nhuận của Trung tâm Thông tin Truyền thông vì Môi trường phát triển - Cơ quan Thông tin Truyền thông của Liên hiệp các hội KH&KT Hà Nội) thực hiện vừa được xuất bản.
Cuốn sách lớn này đang được đề nghị và xem xét để công nhận là "Cuốn đại sách lớn nhất lưu danh tên tuổi liệt sĩ hy sinh vì độc lập, tự do của Tổ quốc”. Ngoài cuốn sách duy nhất có kích thước lớn này, "Huyền thoại Thành cổ Quảng Trị” được xuất bản 10.000 cuốn. Theo ông Đoàn Mạnh Phương - Giám đốc dự án: "Cuốn sách Huyền thoại Thành cổ Quảng Trị được khởi động từ năm 2005. Sách nằm trong bộ sách "Huyền thoại Việt Nam”. Hiện tại, bộ sách đã xuất bản được 7 cuốn, gồm: Huyền thoại Trường Sơn; Huyền thoại Điện Biên; Huyền Thoại Phú Quốc; Huyền Thoại Côn Đảo; Huyền Thoại Thanh niên Xung phong Việt Nam; Huyền thoại U Minh và nay là Huyền thoại Thành cổ Quảng Trị.
9 giờ ngày 8/7, đại sách "Huyền Thoại Thành cổ Quảng Trị” được rước từ Quảng trường Ba Đình vào Quảng Trị. Ngày 10/7, đại sách sẽ được an vị tại Bảo tàng Thành cổ Quảng Trị để lưu giữ cho muôn đời sau. Theo bà Lê Thị Thúy - Giám đốc Công ty Du lịch Về nguồn, đơn vị tổ chức cho các cựu chiến binh hành hương về Thành cổ Quảng Trị dự Lễ Tri ân - Lưu danh và dâng sách "Huyền thoại Thành cổ Quảng Trị” cho biết: Cuốn sách được đặt tại Bảo tàng Thành cổ Quảng Trị - sẽ góp phần lưu giữ ký ức, lưu danh các anh hùng liệt sỹ, bảo tồn ký ức dân tộc và góp phần giáo dục truyền thống cho thế hệ trẻ mai sau.
Theo ông Đoàn Mạnh Phương - Giám đốc Dự án Văn hóa uống nước nhớ nguồn: Hơn hai năm trước, như một thiên duyên, trong một lần về lại Quảng Trị, anh gặp Đại tá Trần Ngọc Long - Nguyên Tiểu đoàn trưởng Tiểu đoàn 1, Trung đoàn 48 Thạch Hãn, Sư đoàn 320B - đơn vị trực tiếp giữ Thành cổ trong 81 ngày đêm - luôn khắc khoải đi tìm lại những người đồng đội của mình đã ngã xuống trong những tháng ngày máu lửa. Đó cũng là tâm nguyện của Đoàn Mạnh Phương. Thế là, cùng với sự hợp tác của NXB Quân đội nhân dân, những ngày tháng sau đó, những người làm sách và Đại tá Trần Ngọc Long đã rong ruổi qua khắp mọi miền đất nước, liên hệ với nhiều đơn vị quân đội để sưu tầm từng dòng tên liệt sỹ.
Vậy là sau 39 năm, lần đầu tiên tên tuổi của hơn 4.000 liệt sỹ được đưa vào "Huyền thoại Thành cổ Quảng Trị”, lần đầu tiên công bố - là một nỗ lực lớn của những người thực hiện công trình này, với tâm nguyện lưu giữ lại tên tuổi của những người anh hùng. Các anh đã ra đi, nhưng tên tuổi của các anh bất tử.
Ngoài danh sách hơn 4.000 tên tuổi của các liệt sĩ nằm trong phần "Tên anh đã thành tên Đất nước”, đại sách "Huyền thoại Thành cổ Quảng Trị” còn có 3 phần chính khác: Quảng Trị, Thành cổ Quảng Trị - Địa danh và những dấu ấn lịch sử: Viết về sức mạnh và truyền thống hào hùng của mảnh đất Quảng Trị kiên cường, bất khuất trong cuộc chiến tranh giải phóng dân tộc; Thành cổ Quảng Trị, Huyền thoại mùa hè đỏ lửa -1972: Tái hiện trang sử hào hùng trong 81 ngày đêm quân và dân ta chiến đấu quả cảm để giữ thành; Thành cổ Quảng Trị, một thời và mãi mãi: Là những trang viết, những bài thơ, khúc nhạc về ký ức Thành cổ Quảng Trị mùa hè 1972 của những người lính đã đi qua cuộc chiến.
Cùng với lễ dâng đại sách "Huyền thoại Thành cổ Quảng Trị”, còn có đại lễ cầu siêu - thả hoa đăng từ 6h đến 19h ngày 10/7 tại hai bên bờ sông Thạch hãn do Thượng toạ Thích Chiếu Tạng - Uỷ viên Hội đồng trị sự, Phó Ban hoằng pháp Trung ương giáo hội Phật giáo Việt Nam và các chư tôn thiền đức tăng ni thực hiện. Vào 20h ngày 10/7, lễ tri ân và lưu danh liệt sĩ Thành cổ sẽ được tổ chức tại Thành cổ Quảng Trị. Dự kiến sẽ có hàng trăm cựu chiến binh đã chiến đấu ở Thành cổ Quảng Trị năm 1972 cùng thân nhân các gia đình liệt sĩ, thương binh sẽ tham dự./.
(Theo: Nguyễn Long/ĐĐK)