Ngày 21 tháng 02 năm 2005, Ban Bí thư Trung ương Đảng (khoá IX) đã ban hành Chỉ thị số 49 - CT/TW về xây dựng gia đình thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.

Ban Khoa giáo Trung ương và Ban cán sự đảng ủy ban Dân số, Gia đình và Trẻ em hướng dẫn một số yêu cầu và nội dung chính việc tổ chức thực hiện Chỉ thị số 49 - CT/TW của Ban Bí thư như sau:

I. YÊU CẦU

1.1. Cần quán triệt về nhận thức trong các cấp uỷ đảng, chính quyền, cán bộ, đảng viên và toàn thể nhân dân về vị trí, vai trò, tầm quan trọng của gia đình và công tác gia đình là động lực của sự nghiệp phát triển kinh tế - xã hội, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.

1.2. Tăng cường vai trò và trách nhiệm lãnh đạo của Đảng đối với chính quyền các cấp, các ngành, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể, các gia đình trên phạm vi toàn quốc trong việc xây dựng gia đình Việt Nam theo tiêu chí: ít con (mỗi cặp vợ chồng chỉ một hoặc hai con); no ấm; bình đẳng; tiến bộ; hạnh phúc; giữ gìn và phát huy truyền thống tốt đẹp của gia đình Việt Nam; loại bỏ những phong tục tập quán lạc hậu cản trở sự phát triển bền vững của gia đình, đồng thời tiếp thu có chọn lọc những giá trị tiên tiến phù hợp với thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.

1.3. Xây dựng và thực hiện có hiệu quả chương trình, kế hoạch hành động triển khai Chỉ thị 49 - CT/TW của Ban Bí thư Trung ương Đảng phù hợp với điều kiện và tình hình của từng địa phương, cơ quan, đơn vị, tạo sự chuyển biến rõ rệt trong việc ổn định, củng cố, phát triển gia đình và công tác gia đình, đặc biệt ở cấp cơ sở và cộng đồng dân cư.

II. NHỮNG VIỆC CẦN TRIỂN KHAI ĐỂ THỰC HIỆN CHỈ THỊ

2.1. Tổ chức quán triệt Chỉ thị 49-CT/TW của Ban Bí thư đến từng chi bộ và đảng viên .

2.1.1. Tổ chức phổ biến Chỉ thị 49-CT/TW của Ban Bí thư đến từng chi bộ và đảng viên, đưa nội dung Chỉ thị vào sinh hoạt thường kỳ của các chi bộ.

2.1.2. Ban Tuyên giáo tỉnh uỷ, thành uỷ chỉ đạo các cơ quan thông tin đại chúng ở địa phương đẩy mạnh việc tuyên truyền, giáo dục nhằm nâng cao nhận thức và trách nhiệm lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp uỷ đảng, chính quyền đối với việc củng cố và phát triển gia đình Việt Nam thời kỳ công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước, làm cho mỗi cán bộ, đảng viên và nhân dân nhận thức sâu sắc hơn về vị trí, vai trò của gia đình trong phát triển kinh tế - xã hội.

2.2. Xây dựng, ban hành và tổ chức thực hiện văn bản của tỉnh uỷ, thành uỷ về tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo công tác gia đình tại địa phương theo tinh thần Chỉ thị 49-CT/TW của Ban Bí thư.

2.2.1. Ban Tuyên giáo tỉnh uỷ, thành uỷ chủ trì, phối hợp với Uỷ ban Dân số, Gia đình và Trẻ em và các sở, ban, ngành, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể liên quan xây dựng văn bản như: nghị quyết, chỉ thị hoặc chương trình hành động về tăng cường lãnh đạo công tác gia đình theo tinh thần Chỉ thị 49-CT/TW của Ban Bí thư để trình tỉnh uỷ, thành uỷ phê duyệt.

Nội dung văn bản cần có đánh giá thực trạng về gia đình và công tác gia đình tại địa phương; khẳng định vị trí đặc biệt quan trọng của gia đình và công tác gia đình trong thời kỳ công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước; xác định những bức xúc nhất liên quan đến vấn đề gia đình ở cơ sở để có các biện pháp can thiệp; các chủ trương và giải pháp thích hợp với tình hình thực tế của địa phương, các biện pháp tăng cường đầu tư nguồn lực cho công tác gia đình và củng cố, phát triển gia đình bền vững, ưu tiên cho những vùng khó khăn, vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc ít người; phân công trách nhiệm cụ thể đến từng ngành, từng tổ chức, từng cán bộ lãnh đạo; có kế hoạch giám sát, kiểm tra và thực hiện chế độ báo cáo định kỳ.

2.2.2. Sau khi có văn bản của tỉnh uỷ, thành uỷ, ban Tuyên giáo chủ trì, phối hợp với Uỷ ban Dân số, Gia đình, Trẻ em tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương có trách nhiệm hướng dẫn, kiểm tra việc thực hiện của các cấp, các ngành, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể ở địa phương.

2.3. Xây dựng và thực hiện kế hoạch nhằm củng cố, phát triển gia đình và công tác gia đình.

Uỷ ban Dân số, Gia đình và Trẻ em các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan xây dựng chương trình, kế hoạch hàng năm, năm năm về củng cố, phát triển gia đình và công tác gia đình ở địa phương. Các chương trình, kế hoạch cần đáp ứng các yêu cầu sau:

2.3.1. Đưa nội dung về công tác gia đình vào kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của địa phương; lồng ghép công tác gia đình với cuộc vận động xây dựng đời sống văn hoá ở khu dân cư và với các chương trình kinh tế - xã hội khác ở cơ sở, đặc biệt là chương trình xoá đói, giảm nghèo; huy động các ban, ngành, đoàn thể và cộng đồng tích cực tham gia vào các hoạt động này.

2.3.2. Chỉ đạo việc thực hiện các kế hoạch đào tạo và bồi dưỡng, bố trí, sử dụng cán bộ đủ năng lực trong ngành Dân số, Gia đình và Trẻ em; có các chính sách đãi ngộ thỏa đáng đối với đội ngũ cộng tác viên, cán bộ làm công tác xã hội liên quan đến các lĩnh vực gia đình; ưu tiên đào tạo, bồi dưỡng cán bộ dân tộc ít người, cán bộ vùng sâu vùng xa.

2.3.3. Hàng năm, bố trí ngân sách của địa phương và vận động thêm các nguồn tài trợ khác của các tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước để tăng đầu tư cho hoạt động về công tác gia đình ở cơ sở, nhất là ở các vùng khó khăn.

2.3.4. Căn cứ vào thực tiễn hoạt động của địa phương để có quyết định các cơ chế thích hợp và đề xuất với các cơ quan Trung ương về việc bổ sung, hoàn thiện và ban hành mới các văn bản pháp quy và các chính sách liên quan đến lĩnh vực gia đình và công tác gia đình.

2.3.5. Định kỳ sơ kết, tổng kết việc triển khai các hoạt động ở cơ sở, rút ra bài học kinh nghiệm của các đơn vị làm tốt; tuyên truyền, phổ biến để phát huy kết quả; kịp thời biểu dương, khen thưởng các gia đình điển hình tiên tiến trong việc xây dựng gia đình ít con, no ấm, bình đẳng, tiến bộ và hạnh phúc.

Các chương trình, kế hoạch về triển khai công tác gia đình phải được Hội đồng nhân dân hoặc Uỷ ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương phê duyệt.

Đề nghị ban cán sự đảng, đảng đoàn và đảng uỷ trực thuộc Trung ương xây dựng chương trình hành động thực hiện Chỉ thị 49-CT/TW của Ban Bí thư Trung ương Đảng cho phù hợp với thực tiễn công tác của bộ, ban, ngành, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể nhân dân.

III. KIỂM TRA VÀ ĐÁNH GIÁ VIỆC THỰC HIỆN CHỈ THỊ

Ban Tuyên giáo các tỉnh uỷ, thành uỷ và Uỷ ban Dân số, Gia đình và Trẻ em tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương có kế hoạch phối hợp định kỳ kiểm tra việc thực hiện Chỉ thị 49-CT/TW của Ban Bí thư ở các cấp, các ngành, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể địa phương; kịp thời chỉ đạo các cơ sở giải quyết những vấn đề nảy sinh trong quá trình thực hiện; hàng năm tổng hợp đánh giá tình hình, rút kinh nghiệm để báo cáo tỉnh uỷ, thành uỷ, đồng thời gửi báo cáo về Ban Khoa giáo Trung ương và Ban Cán sự đảng Uỷ ban Dân số, Gia đình và Trẻ em.

Đề nghị ban cán sự đảng, đảng đoàn và đảng uỷ trực thuộc Trung ương gửi báo cáo đánh giá hàng năm việc thực hiện Chỉ thị 49-CT/TW về Ban Khoa giáo Trung ương và Ban Cán sự đảng Uỷ ban Dân số, Gia đình và Trẻ em để tổng hợp, báo cáo Ban Bí thư.