Họ Trần có ông Trần Năng Lựa là cậu ruột của Phu nhân Bác Tôn Đức Thắng hiện ở ấp Vĩnh Hòa (Vĩnh Kim), Ông Trần Năng Lựa cũng chính thân sinh của các nhân sĩ trí thức lỗi lạc: bác sĩ Trần Nam Hưng, bác sĩ Trần Khải Siêu, bác sĩ Trần Hữu Di. Họ Ngô nổi tiếng nhất là ông Ngô Tấn Nhơn, Bộ trưởng hai Bộ Canh nông và Kinh tế đầu tiên của Nước Việt Nam Dân Chủ Cộng Hòa. Ngoài ra, Vĩnh Kim còn là quê hương của những văn nhân tài tử lừng lẫy như: Tiến sĩ Trần Văn Khê, Giáo sư - Viện sĩ Nguyễn Văn Nam, Giáo sư - Tiến sĩ Nguyễn Tấn Phát...Xa hơn, thời Tự Đức có Tiến sĩ Phan Hiến Đạo đậu khoa thi năm 1856 từng được bổ làm Đốc học Định Tường và là một trong những danh nhân văn hóa nổi bật của đất Nam Kỳ Lục tỉnh thuở xưa.

Đất học – Làng Tiến sĩ, mỹ danh ấy rất xứng đáng dành cho Vĩnh Kim – nơi có con sông Sầm Giang chảy qua mang nguồn nước ngọt mát lành và đầy ắp phù sa bồi đắp những thửa ruộng, mảnh vườn trồng cây đặc sản vào mùa thu hoạch trái chín lĩu cành, mang lại cho người dân một nguồn lợi kinh tế hết sức lớn lao. Nói đến vườn cây không thể không đề cập đến thương hiệu trái cây nổi tiếng: vú sữa lò rèn Vĩnh Kim. Tiến sĩ Nguyễn Minh Châu, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Cây ăn quả miền Nam đánh giá, vú sữa lò rèn Vĩnh Kim ngon nhất trong các giống vú sữa hiện có. Nhờ nỗ lực chung, vú sữa lò rèn Vĩnh Kim đã đón chứng nhận thương hiệu hàng hóa, được tổ chức trồng theo hướng GAP và là một trong 7 chủng loại trái cây đặc sản có lợi thế cạnh tranh của tỉnh Tiền Giang, đang xuất khẩu sang nhiều thị trường lớn trên khắp thế giới.

Tự hào về miền quê Nam bộ độc đáo, có truyền thống văn hóa, giáo dục, đóng góp tích cực cho sự nghiệp cách mạng đấu tranh giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước, Vĩnh Kim đang phấn đấu huy động các nguồn lực đất đai, lao động, ngành nghề đổi mới diện mạo nông thôn, ổn định và nâng cao mức sống nhân dân cũng như ra sức thi đua dạy tốt, học tốt, ra sức “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh” xây dựng quê hương giàu đẹp giai đoạn mở cửa và hội nhập. Ông Lê Thanh Tùng, Bí thư Đảng ủy Vĩnh Kim cho biết: Toàn xã chỉ có 460 ha đất vườn trồng các loại cây ăn quả, trong đó vú sữa lò rèn Vĩnh Kim khoảng 335 ha, còn lại là các cây trồng khác như: sapôchê, cây có múi, ổi không hạt, chanh dây...Với năng suất bình quân 10 – 15 tấn/ ha, mỗi ha vườn cây đặc sản cho thu nhập mỗi năm 70 triệu đồng – 100 triệu đồng, cao gấp đôi trồng lúa năng suất cao. Xã có hai chợ: chợ Giữa buôn bán đủ loại hàng hóa thiết yếu phục vụ nhu cầu nông thôn và chợ chuyên doanh trái cây Vĩnh Kim với trên 500 hộ kinh doanh lớn nhỏ. Đây là những chợ sầm uất bậc nhất ở miệt vườn Nam bộ. Nhờ khai thác tốt tiềm năng kinh tế vườn cây đặc sản, mở mang chăn nuôi gia súc gia cầm, ngành nghề...nên đời sống nhân dân nâng lên thấy rõ. Tỉ lệ hộ nghèo giảm xuống còn dưới 10% và thu nhập bình quân đầu người nâng lên 12,5 triệu đồng/ người/ năm. Địa phương đang hướng đến mục tiêu thu nhập bình quân 20 triệu đồng/ người/ năm và giảm tỉ lệ hộ nghèo xuống dưới 5% vào năm 2015.

Ngày nay, Vĩnh Kim thay da đổi thịt sau 35 năm miền Nam hoàn toàn giải phóng. Đời sống cải thiện, nông dân tích cực đóng góp kiện toàn hạ tầng giao thông nông thôn, làm thủy lợi đưa nước tưới tiêu phục vụ sản xuất, đưa lưới điện quốc gia và nước sạch về các địa bàn sâu xa. 100% tuyến đường nông thôn đều được nhựa hóa hoặc bê tông hóa. Chỉ tính trong giai đoạn 2006 – 2010, địa phương thi công 25 công trình giao thông nông thôn có chiều dài 16 km, kinh phí gần 2,5 tỉ đồng trong đó nhân dân đóng góp trên 835 triệu đồng. 100% hộ dân dùng điện lưới quốc gia, 100% hộ dùng nước sạch, 100% hộ có phương tiện nghe nhìn và trên 70% hộ dân sử dụng tiện ích viễn thông để thông tin liên lạc...

Ông Lê Thanh Tùng cho biết, chúng tôi đang nỗ lực định hình nền nông nghiệp hàng hóa gắn với thương mại – dịch vụ, giải quyết đầu ra cho nông sản có lợi nông dân. Chợ Giữa và chợ trái cây Vĩnh Kim mới được đầu tư xây dựng đang phát huy vai trò đầu mối tiêu thụ nông sản cho bà con là một ví dụ. Vĩnh Kim cũng hình thành HTX vú sữa lò rèn Vĩnh Kim với 131 hộ xã viên, đang tổ chức trồng vú sữa an toàn theo tiêu chí Global GAP trên diện tích 55,3 ha, đầu tư khoảng nửa tỉ đồng xây dựng Nhà đóng gói trái cây theo tiêu chuẩn Global GAP và tiêu chuẩn Hoa Kỳ có diện tích 2.000 m2 đồng thời đang đẩy mạnh thu mua xuất khẩu: vú sữa lò rèn, sapôchê, các loại trái cây đặc sản khác theo hợp đồng với các đối tác, mở đường phát huy lợi thế cạnh tranh của trái cây Việt Nam.

Theo TTXVN, Vĩnh Kim có hai trường THPT, một trường THCS, một trường Mẫu giáo. Các trường trên thu hút đông đảo học sinh không chỉ xã nhà mà các xã lân cận vốn vùng căn cứ kháng chiến nhiều khó khăn trước đây: Bình Trưng, Bàn Long, Phú Phong, Kim Sơn... Với cố gắng vượt khó của cả thầy lẫn trò, chất lượng giáo dục được nâng lên qua từng năm. Trên 90% số trẻ 5 tuổi được huy động vào mẫu giáo, 100% số trẻ 6 tuổi vào lớp 1, 100% số học sinh tốt nghiệp tiểu học vào lớp 6. 100% giáo viên đạt chuẩn và trên chuẩn. Vĩnh Kim đạt chuẩn quốc gia về phổ cập giáo dục tiểu học và trung học cơ sở. Mục tiêu phấn đấu trong 5 năm tới tiếp tục giữ vững chuẩn quốc gia về phổ cập giáo dục tiểu học và trung học cơ sở đồng thời nâng tỉ lệ huy động trẻ vào mẫu giáo đạt 95%, 100% trẻ vào tiểu học và tốt nghiệp trung học cơ sở đạt 98%...

Với vai trò và vị thế của mình, Vĩnh Kim đang được tỉnh qui hoạch nâng cấp lên thị trấn. Theo lộ trình đã được xác định, chậm nhất đến năm 2014, thị trấn Vĩnh Kim chính thức ra mắt. Thị trấn Vĩnh Kim trong tương lai là trung tâm kinh tế - văn hóa xã hội phía Nam quốc lộ 1 tiếp giáp với sông Tiền của Tiền Giang, đồng thời là trung tâm đào tạo nguồn nhân lực lớn có bề dày thành tích thi đua “dạy tốt, học tốt”, sản sinh ra nhiều nhân tài mới có tầm và có tâm, tâm huyết với sự nghiệp đổi mới đất nước cũng như con đường mà Đảng, Bác Hồ và nhân dân ta đã lựa chọn. Ông Lê Thanh Tùng khẳng định. Đó là động lực để đảng bộ, chính quyền và nhân dân nơi đây phấn đấu vươn tới những tầm cao mới, xứng đáng với truyền thống cách mạng hào hùng và truyền thống văn hóa, hiếu học của đất học – làng Tiến sĩ Vĩnh Kim vang danh từ xưa./.

TG