LAN TỎA THÔNG ĐIỆP BẢO TỒN, PHÁT HUY GIÁ TRỊ VĂN HÓA TRUYỀN THỐNG
Liên hoan tiếng hát người cao tuổi năm 2023 được khởi đầu bởi sáng kiến của Ban Thường vụ Trung ương Hội Người cao tuổi Việt Nam (khóa VI), được sự đồng ý của Thủ tướng Chính phủ với sự phối hợp chặt chẽ của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch; sự quan tâm của các ban, bộ, ngành Trung ương; sự chia sẻ, ửng hộ của địa phương; sự vào cuộc đầy tinh thần trách nhiệm của các cơ quan thông tin, truyền thông; đặc biệt là sự hưởng ứng sâu rộng của cán bộ, hội viên người cao tuổi cả nước. Hoạt động này thực sự là dấu ấn nổi bật đầu tiên sau 28 năm thành lập Hội Người cao tuổi Việt Nam, khích lệ, hội tụ được tài năng, nhiệt huyết của đông đảo cán bộ, hội viên người cao tuổi khắp mọi miền đất nước. Từng có nhiều cuộc tranh tài, sàn diễn chuyên nghiệp hoặc sân chơi văn hóa, văn nghệ đa dạng, phong phú, sinh động, hấp dẫn, song công bằng mà nói, Liên hoan tiếng hát người cao tuổi năm 2023 thực sự là sinh hoạt văn hóa cộng đồng vừa mang tính quần chúng (mộc mạc, chân quê, tinh tế) vừa mang tính tinh hoa văn hóa dân tộc (truyền tải những giá trị tinh thần kiên trung), không những được người cao niên ngợi khen mà còn chiếm được trái tim giới trẻ, không ít thanh niên tỏ ra “kính nể, phục tài các cô chú người cao tuổi”.
Kể từ tháng 3/2023, khi chính thức khởi động Liên hoan tiếng hát người cao tuổi năm 2023, những nhen nhóm ngọn lửa đam mê nghệ thuật quần chúng đã được thắp sáng từ trong môi trường văn hóa gia đình, tới làng, bản, cấp huyện, cấp tỉnh, khu vực và toàn quốc. Với gần 17 triệu người cao tuổi đang sinh hoạt tại cộng đồng, trong nhiều hội khác nhau, ở nhiều câu lạc bộ nghề nghiệp, văn hóa, văn nghệ, thể thao, có thể nói câu lạc bộ văn hóa, văn nghệ người cao tuổi là tạo sự lan tỏa sâu rộng nhất, có sức truyền cảm nhiều chiều, góp phần vào công tác tư tưởng, văn hóa, tuyên truyền chính trị trong xã hội. Hưởng ứng Liên hoan tiếng hát người cao tuổi năm 2023, suốt từ mùa xuân cho tới cuối mùa thu năm nay, đâu đâu người ta cũng thấy cán bộ, hội viên người cao tuổi háo hức luyện tập, dàn dựng tiết mục, chuẩn bị đạo cụ, trang phục, hóa trang…; cộng hưởng đối với cháu con, cộng đồng, cấp ủy, chính quyền các cấp, các đoàn thể, xã hội. Có 40% cấp cơ sở, 50% cấp huyện, 60% cấp tỉnh/thành tổ chức Liên hoan tiếng hát người cao tuổi; 90% tỉnh/thành tham gia Liên hoan cấp khu vực; 30% tham gia cấp Trung ương. Khu vực các tỉnh phía Bắc có 26/28 tỉnh tham gia; khu vực Miền Trung - Tây Nguyên và khu vực các tỉnh phía Nam mỗi khu vực có 14 tỉnh, thành phố tham gia. Tổng số 54/63 tỉnh, thành phố với sự tham gia của 970 diễn viên và nhạc công là người cao tuổi, tiêu biểu cho tinh hoa phong trào văn hóa, văn nghệ quần chúng do người cao tuổi là chủ nhân (với độ tuổi các diễn viên tham gia trong khoảng từ 60 tuổi đến 80 tuổi); chưa kể thêm một lực lượng cổ động viên đông đảo càng góp phần tạo không khí sôi nổi trong những ngày hội văn hóa người cao tuổi.
Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Trịnh Thị Thủy và Chủ tịch Hội Người cao tuổi Việt Nam Nguyễn Thanh Bình trao quà lưu niệm tặng đại diện 19 đoàn tham dự Liên hoan tiếng hát Người cao tuổi năm 2023.
Tính từ Liên hoan khu vực tới toàn quốc, có 351 tiết mục được công diễn (khu vực có 270 tiết mục, toàn quốc có 81 tiết mục, từ đơn ca cho tới song ca, tốp ca, hợp xướng). Các giải thưởng được Ban Thẩm định đánh giá tại Liên hoan khu vực, được Hội đồng Nghệ thuật lựa chọn tại Liên hoan toàn quốc dù nhiều, nhưng có lẽ còn chưa xứng tầm với biết bao công sức của các đoàn, song phần thưởng động viên, khích lệ lớn nhất chắc chắn là lời thẩm bình của đông đảo cán bộ, hội viên người cao tuổi cả nước khi được xem trực tiếp hoặc được thưởng thức qua sóng truyền hình. Tiếng vỗ tay, nụ cười, đan xen với trạng thái cảm động của khán giả, thính giả, chính là sức mạnh của đời sống tinh thần xã hội thông qua dịp Liên hoan Tiếng hát Người cao tuổi. Không kể ở cấp tỉnh đã được báo, đài địa phương thông tin, tuyên truyền, cổ động tại quê nhà; từ Liên hoan khu vực tới toàn quốc đã có hơn 130 lượt báo, đài, tạp chí, trang tin điện tử đưa tin, được phát phóng sự trên VTV1, đã góp phần quan trọng vào sự lan tỏa xã hội, là một trong những dấu ấn truyền thông về hoạt động của Hội Người cao tuổi Việt Nam, theo đúng chỉ đạo của đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tại buổi tiếp đại biểu tiêu biểu dự Đại hội lần thứ VI Hội Người cao tuổi Việt Nam: “Làm cho Hội Người cao tuổi Việt Nam thực sự là cầu nối giữa Đảng với nhân dân”.
NGÂN VANG TÌNH YÊU QUÊ HƯƠNG, ĐẤT NƯỚC, NGỢI CA ĐẢNG QUANG VINH, BÁC HỒ VĨ ĐẠI
Liên hoan Tiếng hát Người cao tuổi năm 2023 không chỉ mang tính phong trào, cuốn hút đông đảo người cao tuổi tham gia, mà còn là sự khẳng định sức sống mãnh liệt của niềm tin son sắt trong lòng dân với Đảng, với Bác Hồ, trong tình yêu sâu nặng với quê hương, đất nước. Liên hoan Tiếng hát Người cao tuổi dĩ nhiên là không có những ca khúc mang nội dung, thanh âm của nhạc trẻ, nhưng không vì thế mà kém sức hấp dẫn, lôi cuốn, nhất là sự lay động lòng người, chạm tới trái tim khán thính giả cả nước.
Một tiết mục tại Liên hoan tiếng hát Người cao tuổi năm 2023.
Tính từ cấp cơ sở tới cấp tỉnh, khu vực và toàn quốc, Liên hoan Tiếng hát người cao tuổi năm 2023 có gần 1.000 ca khúc được công diễn, với các tiết tấu và dàn cảnh thể hiện tính đa dạng, phong phú; các chủ đề, các tiết mục được lựa chọn đều hội tụ theo các gam màu nghệ thuật giàu tính tư tưởng chính trị, phản ánh đời sống văn hóa tinh thần truyền thống đan xen với đương đại, hướng tới tương lai dân tộc. Có gần 60% tiết mục mang nội dung quảng bá hình ảnh quê hương, đất nước, ngợi ca Mẹ Việt Nam anh hùng, các anh hùng liệt sĩ đã xả thân vì độc lập dân tộc, thể hiện tình yêu lao động, khát vọng dựng xây quê hương đất nước giàu đẹp, phồn vinh, hạnh phúc, bảo vệ Tổ quốc trường tồn; có khoảng gần 30% tiết mục ngợi ca Đảng quang vinh, Bác Hồ vĩ đại đã có công lao to lớn trong lãnh đạo cách mạng Việt Nam, đưa dân tộc Việt Nam từng bước tới đài vinh quang sánh vai với các cường quốc năm châu; có khoảng 10% tiết mục tôn vinh vai trò người cao tuổi trong tiến trình dựng nước và giữ nước, nhất là đóng góp của người cao tuổi nêu cao gương sáng “tuổi cao chí bền”, “tuổi cao trí càng cao” tại các vùng quê trên lãnh thổ Việt Nam. Đáng lưu ý là có những tiết mục được dàn dựng dựa trên tiền đề âm hưởng văn hóa truyền thống, dân ca nhạc cổ ở các vùng miền, thực sự là sự sáng tạo đáng trân quý đối với người cao tuổi nước nhà, là thông điệp về trách nhiệm trao truyền nét đẹp văn hóa giàu bản sắc dân tộc. Những tiết mục được công diễn đều lan tỏa thông điệp về chất sử thi, chủ nghĩa yêu nước, chủ nghĩa anh hùng cách mạng, ý chí tự lực, tự cường, niềm đam mê sáng tạo nghệ thuật của người cao tuổi Việt Nam - một nhịp cầu nối giữa quá khứ với đương đại, xây đắp tiền đô tương lai tươi sáng cho dân tộc.
Một tiết mục tại Liên hoan tiếng hát Người cao tuổi năm 2023.
Tháng 10 năm nay, chủ đề của Tháng hành động vì người cao tuổi là “Người cao tuổi được chăm sóc và phát huy đầy đủ”. Thông qua hoạt động nêu trên, càng cho thấy sự chung sức đồng lòng của cả xã hội đã mang lại nguồn lực to lớn, động lực tinh thần đưa đến thành công mỹ mãn cho Liên hoan Tiếng hát Người cao tuổi năm 2023. Sau gần 8 tháng lao động miệt mài, đổ mồ hôi, sục sôi chí khí, nêu cao tinh thần sáng tạo, khởi tranh tài hoa từ cấp cơ sở tới toàn quốc, Liên hoan Tiếng hát Người cao tuổi năm 2023 đã khép lại (vào ngày 28/10 vừa qua tại Nhà hát lớn Hà Nội), nhưng âm vang của nó còn tiếp tục lay động lòng người, mở ra tư duy mới, triển vọng mới về sáng tạo trong việc tiếp tục phát huy vai trò người cao tuổi trên mặt trận tư tưởng, văn hóa của Đảng. Theo tinh thần của UNESCO, những giá trị văn hóa truyền thống cần được bảo tồn, phát huy, bồi đắp thông qua gắn kết với sinh hoạt văn hóa cộng đồng, có tác động tích cực tới tinh thần người dân, góp phần định hướng giá trị sống giàu tính nhân văn, xây dựng đời sống văn hóa, tinh thần cao đẹp, văn minh, hiện đại. Đặc biệt, hoạt động này cũng là biểu thị sinh động trong thực hiện quan điểm chỉ đạo của Đảng, nhất là chỉ đạo của đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tại phát biểu chỉ đạo Hội nghị Văn hóa toàn quốc (24/11/2021): “làm cho văn hoá phải thực sự trở thành nền tảng tinh thần vững chắc của xã hội, là sức mạnh nội sinh quan trọng, bảo đảm sự phát triển bền vững và bảo vệ vững chắc Tổ quốc”./.
PGS. TS. TRẦN VIẾT LƯU