Kết quả từ cuộc vận động này rất đáng khích lệ. Tuy nhiên, trên tổng thể, việc xoá đói giảm nghèo chưa thật sự bền vững, đòi hỏi quyết tâm và nỗ lực lớn hơn, đồng bộ và thường xuyên, liên tục hơn trong lĩnh vực này.

10 năm qua, cuộc vận động “Ngày vì người nghèo” đã được các cấp, các ngành, các doanh nghiệp, các tầng lớp nhân dân trong và ngoài nước, cùng nhiều cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp nước ngoài tại Việt Nam tích cực hưởng ứng, đạt được những kết quả thiết thực góp phần chăm lo cho người nghèo.

Thông qua cuộc vận động này, nhiều nguồn lực đã được tập trung với trị giá tổng cộng hàng nghìn tỉ đồng để trợ giúp người nghèo về tư liệu sản xuất, cứu đói người nghèo lúc giáp hạt. Quĩ “Vì người nghèo” cũng đóng góp đáng kể vào việc xây dựng gần 1 triệu căn nhà đại đoàn kết, giúp hơn 4 triệu người nghèo an cư để lạc nghiệp.

Hàng triệu người nghèo được hỗ trợ mua xe đạp, đồ dùng học tập cho con em tới trường, được hỗ trợ chi phí khám chữa bệnh thường xuyên và cả những lúc nguy nan nhất,… Không chỉ có cuộc vận động “Ngày vì người nghèo”, trước đó và liên tục về sau này Nhà nước ta đã ban hành và dần dần hoàn thiện một hệ thống chính sách khá đầy đủ, có cả chương trình mục tiêu quốc gia trong lĩnh vực này bao trùm lên những nhu cầu tối thiểu cần thiết mà mỗi người dân cần phải có. Nhờ đó, nhiều kênh huy động, nhiều chương trình lồng ghép được triển khai, mỗi năm huy động được hàng chục nghìn tỉ đồng vào mục tiêu này. Hàng triệu lượt hộ nghèo được vay vốn tín dụng ưu đãi; hàng vạn người nghèo được miễn, giảm học phí học nghề.

Người nghèo còn được cấp thẻ bảo hiểm Y tế, được trợ giúp pháp lí miễn phí,... nằm trong một hệ thống toàn diện đó, cuộc vận động “Ngày vì người nghèo” đã góp phần tích cực vào việc cụ thể hoá và hiện thực hoá chủ trương của Đảng ta về xoá đói giảm nghèo, an sinh xã hội. Tuy nhiên, Quĩ “Vì người nghèo” mới chỉ dừng lại ở những sự trợ giúp vật chất cụ thể. Nói gọn lại, Quĩ này để cho người nghèo chứ không cho vay. Có thể cho bát cơm, con cá, có thể cho cả cần câu, tư liệu sản xuất ra hạt gạo,… nhưng vẫn là cho. Cách thức ấy chưa phải là tác động tốt để người nghèo vượt qua tư tưởng ỷ lại, trông chờ. Chính tư tưởng này làm giảm bớt tính tích cực và bền vững của kết quả xoá đói giảm nghèo, vốn đã luôn luôn bị đe doạ bởi thiên tai, dịch bệnh và nhiều nguyên nhân khác nữa. Hiện nay, cứ 10 người vừa thoát nghèo, 4 người có nguy cơ tái nghèo sau một cú sốc về kinh tế hay một trận thiên tai, một đợt dịch bệnh. Không chỉ người nghèo, mà cả những người thu nhập thấp cũng nằm trong phạm vi dễ bị tổn thương. Giá lương thực thực phẩm biến động và chí phí về giáo dục, y tế, chi phí tìm kiếm công ăn việc làm đang hàng ngày kéo mức sống của họ xuống thấp hơn nữa. Theo chuẩn nghèo mới cho giai đoạn từ nay đến năm 2015, cả nước sẽ có khoảng 3,3 triệu hộ nghèo (tức là còn khoảng 15 triệu người nghèo cần trợ giúp).

Do đó, để cuộc vận động “Ngày vì người nghèo” nói riêng và công cuộc xoá đói giảm nghèo nói chung đạt được kết quả lớn hơn và bền vững cần phải tiến hành đồng bộ nhiều giải pháp. Trợ giúp theo cách “cho không” là cần thiết, nhất là vào những thời điểm cấp bách và đối với những vùng đặc biệt khó khăn về cơ sở hạ tầng, giao thông, những vùng thường xuyên đối mặt với thiên tai, dịch bệnh.

Nhưng trên tổng thể và về lâu dài thì cần đẩy mạnh truyền thông để nâng cao nhận thức, trách nhiệm của các cấp, các ngành trong công việc này; đồng thời khơi dậy ý chí tự lực, quyết tâm vượt nghèo vươn lên làm giàu, để người nghèo không trông chờ, ỷ lại. Cùng với đó là đa dạng hóa các nguồn lực của Nhà nước, của cộng đồng, của doanh nghiệp và vận động quốc tế; tiếp tục hoàn thiện cơ chế, chính sách, phát huy dân chủ cơ sở và tăng cường giám sát để quản lí nguồn lực và điều hành thực hiện các dự án trong lĩnh vực này một cách chặt chẽ, hiệu quả hơn.       

Ngày nào cũng vì người nghèo. Một khối lượng lớn các công việc như thế cần được thực hiện đồng bộ và thường xuyên, liên tục với quyết tâm cao mới hi vọng đạt được mục tiêu như mong muốn./.

(Theo: Giang Trung Sơn/VOV)