Những ngày cuối tháng 12, trong cái rét đậm đặc trưng của miền Bắc, thủ đô Hà Nội rộn rã cờ hoa, tưng bừng kỷ niệm 40 năm chiến thắng Hà Nội-Điện Biên Phủ trên không (1972-2012).

Một buổi sáng mùa đông sau bốn thập kỷ, những bà mẹ Việt Nam anh hùng, những người cựu chiến binh năm ấy gặp lại nhau trong sự xúc động trào dâng xen lẫn niềm tự hào rạng ngời. Những âm thanh, thước phim tư liệu đã đưa những con người của hôm nay trở về với hào khí của năm 1972.

Hồi tưởng lại khung cảnh Thủ đô những ngày cuối năm 1972, Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân Nguyễn Văn Phiệt chia sẻ: “Mặc dù không nói ra nhưng trong tất cả chúng tôi đều nghĩ đến một cuộc chiến đấu không cân sức, không hề dễ dàng đối với quân và dân ta. Bởi, không quân địch có tiềm lực, trang bị hiện đại, chiếm ưu thế tuyệt đối trên không, chúng lại vô cùng tàn bạo và xảo quyệt; còn chúng ta, lực lượng không nhiều, đạn dược có hạn.”

“Nhiều đồng chí đã hy sinh oanh liệt để góp phần đánh thắng ‘siêu pháo đài bay B-52 của kẻ thù. Có trắc thủ dù bị thương rất nặng nhưng vẫn gượng sức mình báo cáo chính xác phần tử mục tiêu về sở chỉ huy trước khi ngã xuống. Và vẫn còn đây lá thư viết giở trước giờ xuất kích của liệt sỹ phi công để lại. Tuy thời gian đã làm trang giấy ố vàng nhưng vẫn sáng mãi khí tiết kiên trung của tuổi 20,” người cựu chiến binh nói, giọng nghẹn ngào xúc động.

Hà Nội giờ đây rực rỡ trong ánh đèn, cờ hoa. Nếu không có những thước phim, bức ảnh tư liệu, những hồi ức, câu chuyện của những con người từng sống và chiến đấu qua những ngày khói lửa đạn bom ấy thì thật khó hình dung về cảnh điêu tàn, đổ nát của “Thành phố vì hòa bình” này 40 năm trước.

Với âm mưu tàn độc "đưa Hà Nội trở về thời kỳ đồ đá," đế quốc Mỹ đã huy động hàng trăm lượt oanh kích bằng B52, trút hơn 40 ngàn tấn bom xuống nhiều khu dân cư ở Hà Nội như: Khâm Thiên, An Dương,… khiến hàng nghìn người chết và bị thương.

Thế nhưng, mưa bom, bão đạn đó đã không quật đổ được ý chí, tinh thần người Hà Nội. Khi trên thế giới còn chưa có lời giải cho cách đánh B-52 thì lần đầu tiên trên bầu trời Hà Nội, “siêu pháo đài bay B-52” bốc cháy rừng rực.

Trong 12 ngày đêm lịch sử, “Rồng lửa Thăng Long” đã bắn tan 23 máy bay B52, trong đó có 16 chiếc rơi tại chỗ; tiêu diệt 2 máy bay F111 và 5 máy bay chiến thuật.