Chỉ thị trên đang được cả xã hội quan tâm. Sự quan tâm đó là lẽ đương nhiên. Vì Chỉ thị được ban hành đúng vào thời điểm Đảng ta đang thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 “Một số vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng hiên nay”, trong đó vấn đề cấp bách hàng đầu là ngăn chặn sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức lối sống.
Chỉ thị ra đời đúng thời điểm nên câu chuyện lợi dụng tiền công quỹ để biến tướng thành quà biếu cấp trên dịp Tết nguyên đán vốn luôn là chủ đề bàn tán sôi nổi mỗi độ Tết đến, nay càng sôi nổi hơn.
Được chứng kiến câu chuyện của các bác trong cuộc họp tổ dân phố nơi tôi thường trú mà thấy thật thấm thía. Bác K Tổ trưởng dân phố lạc quan nói: chắc năm nay, sẽ chặn được tình trạng lợi dụng công quỹ làm quà biếu cấp trên. Vì, nói gì thì nói chứ đang thực hiện kiểm điểm tự phê bình và phê bình theo tinh thần Nghị quyết Trung ương 4 về xây dựng Đảng, lại thêm Chỉ thị trên của Ban Bí thư nữa thì khối người sợ và buộc phải dè trừng.
Bác Tổ trưởng vừa nói dứt lời thì nhiều người bán tán, với các ý kiến phát biểu khá sôi nổi. Có nhiều ý kiến đồng tình nhưng cũng không ít ý phản ứng ngược lại với nhận định của bác Tổ trưởng. Một số bác cho rằng, những chủ trương của Trung ương chỉ có tác dụng răn đe và khó có thể chặn được. Vì quà biếu Tết hiện nay biến tướng muôn hình vạn trạng. Thật khó có thể phát hiện, quy kết là lợi dụng tiền công quỹ để mua sắp quà Tết biếu cấp trên.
Nói đến biến tướng nhiều dạng quà Tết thì không khi càng sôi nổi hơn. Bác H trầm ngâm: Thời buổi kinh tế thị trường này, quà Tết thiếu gì cách thể hiện, chứ không như trước đây. Thời bao cấp trước đây, cũng là do khó khăn, thiếu thốn đủ mọi thứ, thành ra chưa có "phong trào" biếu quà cấp trên như hiện nay. Gọi là năm hết Tết đến, thường thì ở địa phương, tập thể hay cá nhân cấp dưới gọi là cây nhà lá vườn, có con gà, vài cân gạo nếp, mấy cân đỗ xanh…, còn ở doanh nghiệp quốc doanh, thường là sản phẩm làm ra kiểu như mấy chai nước mắm, vài cần đường, vài hộp mứt…để biếu cấp trên cho phải phép. Nói như thế để thấy rằng thời bao cấp trước đây, trị giá quà biếu Tết trả đáng là bao. Ấy thế mà có những nơi khối trường hợp phải đưa ra kiểm điểm, kiểm thảo trong cơ quan, chi bộ chỉ vì nhận quà Tết. Vì những gói quà ngày xưa dễ “bị lộ” nên có khi cả xóm, cả làng, cả ngõ phố biết.
Sau này vào những năm đầu mới bước vào cơ chế thị trường, quà biếu Tết cũng còn “mộc mạc” chứ không như bây giờ. Cũng chẳng lạ gì khi gần những ngày giáp Tết, hàng đoàn xe ô tô xếp hàng dài ở các con phố có cán bộ lãnh đạo, với nhiều xe ô tô biển xanh ở các địa phương về Hà Nội để chờ đến lượt vào nhà sếp đưa quà Tết.
Còn bác M mới về hưu được mấy tháng thì quả quyết: ôi giời, khó ngăn chặn lắm, việc sử dụng tiền công quỹ ngày nay tinh vi lắm. Người biếu và người nhận cũng tinh tế lắm. Chẳng thế mà báo chí cũng như dư luận vẫn phản ảnh việc biếu quà Tết cấp trên ngày nay giá trị thì lớn mà gói quà thì nhỏ. Ai biết trong các phong bao lì xì cấp trên có bao nhiêu tiền trong đó. Mà có khi là tiền trăm hay hàng nghìn đô la, hoặc một chỉ hay một số cây vàng….tùy theo “tính chất trả ơn” hay “nhu cầu nhờ vả”, rồi phụ thuộc vào cấp chức cán bộ cấp trên, gọi là lấy may đầu năm mới. Rồi cũng không loại trừ có cả những biến tướng ở mức độ tinh vi hơn bằng cách chuyển quà biếu thành tiền gửi vào tài khoản của cán bộ cấp trên, hoặc gián tiếp qua con cái, người thân của sếp.
Cứ miên man, bàn tán mãi rồi câu chuyện cũng đến hồi kết. Nhiều bác sau khi phát biểu xong trở nên suy tư. Bác Tổ trưởng “chốt” lại vấn đề: Chỉ thị thực hành tiết kiệm của Ban Bí thư chính là một trong những những việc làm cụ thể nhằm thực hiện chủ trương Nghị Quyết Trung ương 4 rất hợp lòng dân sẽ đi vào cuộc sống. Vấn nạn sử dụng tiền công qũy làm quà biếu Tết cấp trên là nan giải, không thể giải quyết một sớm một chiều, nhưng chúng ta có thể tin tưởng Chỉ thị này sẽ được các cấp ủy Đảng, chính quyền, cơ quan, doanh nghiệp nghiêm túc thực hiện, người đứng đầu các cơ quan đơn vị nêu gương thực hành, tiết kiệm, các ngành chức năng vào cuộc. Chúng ta cùng kỳ vọng Tết năm nay tình trạng sử dụng tiền công quỹ làm quà biếu Tết cấp trên sẽ được ngăn chặn. Bởi vì, quà biếu Tết dù có biến tướng đến đâu nhưng cũng không qua nổi tai mắt, sự phát giác, tố cáo của cán bộ, đảng viên, của dân, của công luận./.
Đức Anh