Năm 2011 đã qua với nhiều sự kiện chính trị quan trọng của đất nước. Hòa cùng không khí khẩn trương, tích cực của những sự kiện đó, toàn thể cán bộ, chuyên viên của Trung tâm gồm: Phòng Báo chí - Tuyên truyền, Phòng Lịch sử - Bảo tàng, Phòng Nghiên cứu Tổng hợp, Phòng Phát thanh - Truyền hình, Phòng Thư viện đã nỗ lực phấn đấu, phối hợp chặt chẽ với đội ngũ cộng tác viên hoàn thành một khối lượng công việc đáng kể, để phục vụ hoạt động của Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội, các cơ quan của Ủy ban thường vụ Quốc hội và Văn phòng Quốc hội. Kết quả đạt được, đánh dấu những bước tiến mạnh của Trung tâm với hai mảng nhiệm vụ trọng tâm là tổ chức thực hiện các hoạt động thông tin công chúng và thông tin thư viện phục vụ hoạt động của Quốc hội.

1. Có thể thấy, một trong những hoạt động có ý nghĩa hết sức quan trọng trong năm qua chính là tổ chức các hoạt động tuyên truyền về bầu cử Quốc hội khóa XIII và Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2011- 2016. Đây là một nhiệm vụ chính trị có khối lượng công việc lớn, thời gian kéo dài trước – trong và sau bầu cử, có sự phối hợp với rất nhiều ngành, nhiều cấp. Trung tâm đã phục vụ Tiểu ban tuyên truyền về bầu cử triển khai công tác báo chí thông tin, tuyên truyền phục vụ cuộc bầu cử; tổ chức và vận hành hiệu quả hoạt động của Trung tâm báo chí bầu cử; chuẩn bị các thông cáo báo chí, phát hành các bản tin bầu cử, biên soạn sổ tay bầu cử, tờ rơi về bầu cử, sách các Luật bầu cử hợp nhất, tổ chức họp báo trong nước và quốc tế công bố kết quả bầu cử, chỉ đạo các cơ quan báo chí trong việc đăng tải danh sách các đơn vị bầu cử và ứng cử viên, tổ chức hai triển lãm “Bầu cử Quốc hội ngày hội lớn của toàn dân” và “Một số hình ảnh về cuộc bầu cử Quốc hội khóa XIII và HĐND các cấp nhiệm kỳ 2011 – 2016”.

Trong năm qua, Trung tâm đã tổ chức công tác tuyên truyền phục vụ 3 kỳ họp của Quốc hội trong đó có Kỳ họp thứ nhất của Quốc hội khóa XIII với nội dung chủ yếu là bầu các chức danh cao cấp của bộ máy nhà nước. Tại mỗi kỳ họp, Trung tâm đã phối hợp với các cơ quan quản lý báo chí ở Trung ương làm thủ tục cấp thẻ cho hơn 100 cơ quan thông tấn báo chí của trung ương và địa phương; phối hợp với các Vụ, đơn vị hữu quan vận hành hiệu quả Trung tâm Báo chí kỳ họp. Trung tâm cũng đã phối hợp với các cơ quan hữu quan xây dựng 10 báo cáo tổng hợp dư luận cử tri; tổ chức 50 số điểm báo nhanh về kỳ họp phục vụ kịp thời công tác điều hành; Tổ chức 3 cuộc họp báo trong nước và quốc tế trước và sau mỗi kỳ họp của Quốc hội. Trung tâm đã làm đầu mối phối hợp với các cơ quan hữu quan của Ban Tuyên giáo Trung ương và Bộ Thông tin và Truyền thông để định hướng tuyên truyền về nội dung và kết quả kỳ họp; Phối hợp với Thông tấn xã Việt Nam phát hành ảnh báo chí miễn phí nhằm đáp ứng nhu cầu sử dụng ảnh của các cơ quan thông tấn, báo chí và chụp, in ảnh tặng ĐBQH nhân kết thúc nhiệm kỳ Quốc hội khóa XII; Phối hợp với Đài Truyền hình Việt Nam, Đài Tiếng nói Việt Nam tổ chức tường thuật trực tiếp các phiên họp theo chương trình kỳ họp …

Trung tâm đã phối hợp với Đài Truyền hình Việt Nam thực hiện và phát sóng được 47 chuyên đề trong chuyên mục “Quốc hội với cử tri” vào mỗi tối thứ hai hàng tuần; phối hợp với hệ Thời sự - Chính trị - Tổng hợp, Đài Tiếng nói Việt Nam tổ chức thực hiện và phát sóng được hơn 300 chương trình vào các ngày trong tuần; Phối hợp với hệ phát thanh có hình, Đài Tiếng nói Việt Nam thực hiện và phát sóng được 277 chương trình vào các ngày thứ 3, thứ năm và thứ bảy hàng tuần. Trung tâm cũng đã phối hợp với VTC đưa tin và phản ánh sâu về các phiên họp của UBTVQH qua 10 chuyên đề; tổ chức cho hơn 60 cơ quan thông tấn báo chí tham dự đưa tin về 12 phiên họp của Ủy ban thường vụ Quốc hội. Trung tâm cũng đã thí điểm phối hợp với các vụ, đơn vị chuyên môn của Hội đồng dân tộc và các Ủy ban của Quốc hội trong việc tổ chức cho các cơ quan thông tấn báo chí tới tham dự và đưa tin về một số hoạt động tại Hội đồng dân tộc và một số Ủy ban của Quốc hội.

Trung tâm đã tổ chức sưu tầm hình ảnh, tư liệu, tài liệu hiện vật liên quan đến hoạt động của Quốc hội ở Hà Nội và một số địa phương để bổ sung vào kho hiện vật nhằm hoàn thiện các tiêu chí cho công tác xây dựng Bảo tàng Quốc hội; Cập nhật cơ sở dữ liệu hình ảnh, hiện vật sưu tầm phục vụ quản lý hiện vật Bảo tàng Quốc hội bằng máy tính; Bảo dưỡng hiện vật định kỳ tại các kho Lai Xá, kho Nhà máy Z133 và kho Học viện Quốc phòng; Triển khai các nội dung của đề án trưng bày Phòng truyền thống về Quốc hội Việt Nam trong Nhà Quốc hội mới.

Trung tâm đã tổ chức xuất bản một số ấn phẩm phục vụ cho công tác tuyên truyền và nghiên cứu về Quốc hội, như: “Quốc hội với Bạn và Tôi”, Kỷ yếu về Kỳ họp Quốc hội, Sổ tay phóng viên nghị trường, sách giới thiệu luật mới được Quốc hội thông qua, sách Lịch sử Quốc hội Việt Nam tập III (giai đoạn 1976 – 1992). Bên cạnh đó, để tăng cường sự tương tác giữa đại biểu và cử tri, Trung tâm đã nâng cấp trang Thông tin Hỏi – Đáp: kết nối đại biểu Quốc hội với cử tri.

2. Công tác thông tin thư viện phục vụ hoạt động của Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội, phối hợp giữa Trung tâm và các cộng tác viên cũng đã đạt được những kết quả nổi bật, thể hiện trên nhiều phương diện:

Thứ nhất, trong việc nghiên cứu phục vụ việc sửa đổi, bổ sung Hiến pháp 1992, trung tâm đã tham mưu trực tiếp cho Tổ biên tập số 1 sửa đổi Chương VI (Chương về Quốc hội) của Hiến pháp hiện hành; Tổng hợp ý kiến công chúng về sửa đổi Hiến pháp và in ấn tài liệu về Hiến pháp một số nước trên thế giới phục vụ hoạt động của Ủy ban dự thảo, Ban biên tập, Tổ biên tập.

Thứ hai, Trung tâm tiến hành các công việc nhằm phục vụ nghiên cứu đổi mới, cải tiến hoạt động của Quốc hội như: tham gia vào Tổ biên tập của Đề án đổi mới, cải tiến một số hoạt động của Quốc hội; Tổ chức Hội thảo quốc tế về quy trình, thủ tục làm việc tại phiên họp toàn thể của Quốc hội; Tổ chức xây dựng Báo cáo nghiên cứu định lượng về hình ảnh công chúng của Quốc hội Việt Nam.

Thứ ba, Trung tâm tiếp tục cung cấp thông tin phục vụ hoạt động Quốc hội, các Ủy ban của Quốc hội. Cụ thể, Trung tâm đã phối hợp với Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường tổ chức 2 hội nghị tham vấn công chúng về môi trường tại các khu kinh tế, làng nghề và dự án Luật Đo lường; tổ chức biên soạn 10 chuyên đề thông tin phục vụ hoạt động giám sát của Quốc hội; tiến hành 8 cuộc điều tra dư luận xã hội; quản trị và tổng hợp ý kiến góp ý của công chúng về 23 dự thảo luật, pháp lệnh, nghị quyết trên trang web “Ý kiến nhân dân về các dự án luật”.

Đối với riêng công tác Thư viện, mặc dù điều kiện về mặt bằng phục vụ độc giả còn khó khăn nhưng trong năm qua đã phục vụ hơn 3.550 lượt mượn, đọc tài liệu tại chỗ và 4.900 lượt mượn tài liệu mang về; Cung cấp thông tin, tài liệu, sách, báo trên 180 lượt Đại biểu với hơn 1000 yêu cầu, trong đó cung cấp hơn 2.300 bài điểm báo; Cung cấp thông tin tư liệu trực tiếp hoặc gián tiếp qua điện thoại trên 250 lượt yêu cầu (chưa kể số liệu phục vụ thông tin hỏi đáp trong kỳ họp Quốc hội); Điểm báo được phát hành đều đặn hàng tháng (1 số/tháng); Bổ sung sách, báo đều đặn với hơn 1.300 tên sách và tài liệu mới (hơn 5.000 cuốn sách); Thường xuyên hợp tác trao đổi tài liệu với Thư viện Quốc hội Hàn Quốc, Lào; Tham gia Hội nghị Liên minh các Thư viện Quốc hội Châu Á – Thái Bình Dương tại Australia.

Để nâng cao năng lực cung cấp thông tin phục vụ Quốc hội, Trung tâm đã xây dựng phiên bản mới của Trang Ý kiến nhân dân về dự án luật, pháp lệnh (http://duthaoonline.quochoi.vn) và tiếp tục tiến hành các công tác để xây dựng Thư viện điện tử.

Thứ tư, tiếp tục công tác nghiên cứu về lịch sử Quốc hội, Trung tâm đã hoàn thành bản thảo cuốn Lịch sử Quốc hội Việt Nam tập III (giai đoạn 1976 – 1992); Tổ chức Hội thảo xin ý kiến các nhà khoa học, các nhân chứng lịch sử và tổ chức nghiệm thu cấp cơ sở, cấp bộ cuốn sách này.

Thứ năm, thực hiện kế hoạch của năm 2011, Trung tâm đã tham mưu cho lãnh đạo Văn phòng Quốc hội trong việc ký ban hành Quy chế tổ chức và quản lý hoạt động khoa học và công nghệ của Văn phòng Quốc hội; Tổ chức nghiệm thu 3 đề tài đã hoàn thành việc nghiên cứu; tiến hành tham mưu phê duyệt danh mục đề tài năm 2012 với tổng số 17 đề tài; giao và tuyển chọn tổ chức, cá nhân tiến hành thực hiện nhiệm vụ khoa học, công nghệ năm 2012; tiến hành xuất bản 3 ấn phẩm về thông tin khoa học và công nghệ …

Ngoài ra, Trung tâm cũng chủ trì nghiên cứu 01 đề tài cấp bộ về đổi mới hoạt động thông tin công chúng của Quốc hội và 02 đề tài cấp cơ sở về “Vai trò của nữ ĐBQH trong sự nghiệp phát triển của Quốc hội Việt Nam” và “Mô hình tổ chức hoạt động của Thư viện Quốc hội một số nước trên thế giới”.

Với những nỗ lực không ngừng của đội ngũ cán bộ, chuyên viên, cộng tác viên, thành quả lao động của Trung tâm đã được lãnh đạo các cấp đánh giá cao. Tại phiên họp của Ủy ban thường vụ Quốc hội thảo luận về dự án Pháp lệnh pháp điển hóa, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng đã có lời khen ngợi và đánh giá cao chất lượng của một trong những ấn phẩm của Trung tâm đó là Bộ pháp điển các quy định pháp luật về tổ chức và hoạt động của Quốc hội.

Năm 2012 là năm Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội, các cơ quan của Ủy ban thường vụ Quốc hội và Văn phòng Quốc hội đẩy mạnh triển khai thực hiện các cải tiến, đổi mới nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động theo Nghị quyết số 271 của Ủy ban thường vụ Quốc hội. Năm 2012 cũng là năm có ý nghĩa hết sức quan trọng đối với công tác sửa đổi, bổ sung Hiến pháp 1992. Bối cảnh đó đặt ra những yêu cầu cao hơn đối với hoạt động của Văn phòng Quốc hội nói chung và các đơn vị trong Văn phòng Quốc hội trong đó có Trung tâm Thông tin nói riêng.Trên tinh thần đó, Trung tâm nhận thức được rằng trong thời gian tới cần phải làm tốt hơn nữa hoạt động thông tin công chúng và thông tin nghiên cứu phục vụ Quốc hội, để các quyết định của Quốc hội vừa đảm bảo chính xác về mặt khoa học lại vừa phù hợp với ý nguyện của đông đảo cử tri và công tác thông tin nghiên cứu, thông tin tuyên truyền phục vụ hoạt động của Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội và các đại biểu Quốc hội được thực hiện kịp thời, thường xuyên, đầy đủ, chính xác và toàn diện; chất lượng phục vụ đại biểu Quốc hội của Trung tâm thông tin ngày càng được nâng lên./.

Diệp Anh- Trung tâm Thông tin, Thư viện và NCKH Quốc hội