Hơn 60 năm qua, ngành Xuất bản Việt Nam đã có những bước phát triển vượt bậc trên cả ba lĩnh vực Xuất bản – In – Phát hành sách. Sách và xuất bản phẩm có nội dung phong phú, đa dạng, hình thức đẹp, quy mô phát hành sâu rộng trong và  ngoài nước góp phần tích cực vào công tác tuyên truyền chủ trương đường lối chính sách của Đảng và Nhà nước, nâng cao đời sống tinh thần cho các tầng lớp nhân dân, quảng bá hình ảnh đất nước và con người Việt Nam với bạn bè quốc tế.

Các đơn vị xuất bản, in, phát hành sách đã từng bước trưởng thành, phát huy được tính năng động, sáng tạo, nâng cao sức cạnh tranh trong sản xuất kinh doanh, đáp ứng yêu cầu trong giai đoạn công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước và hội  nhập quốc tế.

Nhằm khuyến khích, động viên các nhà xuất bản không ngừng nỗ lực, tìm kiếm, khai thác và xuất bản những bản thảo hay, có giá trị lý luận thực tiễn trong mọi lĩnh vực, từ năm 2005, để nâng cao chất lượng các ấn phẩm, Chính phủ đã giao nhiệm vụ cho Hội Xuất bản Việt Nam tổ chức trao giải thưởng Sách Việt  Nam – bắt đầu định hình một hoạt động “tôn vinh văn hóa đọc” hết sức có ý nghĩa trong đời sống văn hóa nước nhà.

Phát biểu khai mạc buổi lễ, đồng chí Đinh Thế Huynh nhận định trong việc bình xét, trao giải Sách Việt Nam lần thứ IX năm nay có những điểm mới như sách văn học và sách dịch cũng được trao giải thưởng. Đồng chí Đinh Thế Huynh cũng bày tỏ mong muốn những chuyển biến tích cực này sẽ làm cho cơ cấu giải thưởng phong phú hơn, không chỉ của năm nay mà của những năm sau nữa.

Giải thưởng sách Việt Nam năm 2013 thu hút được sự tham gia của 37 nhà xuất bản trong cả nước với tổng số dự giải là 328 tác phẩm, gồm 188 tác phẩm dự giải sách hay và 140 tác phẩm dự giải sách đẹp. Sau ba vòng tuyển chọn, Ban Giám khảo đã chọn ra 96 tác phẩm trao giải, trong đó có 56 giải sách hay (1 giải Đặc biệt, 4 giải Vàng, 16 giải Bạc, 19 giải Đồng, 16 giải Khuyến khích) và 40 giải sách đẹp (5 giải Vàng, 7 giải Bạc, 11 giải Đồng, 13 giải Khuyến khích, 4 giải Bìa đẹp).

Trong đó, giải Đặc biệt Sách hay đã thuộc về cuốn sách "Lịch sử quan hệ đặc biệt Việt Nam - Lào, Lào - Việt Nam (1930 - 2007)" nằm trong công trình sách cùng tên, do Nhà xuất bản (NXB) Chính trị Quốc gia - Sự thật xuất bản năm 2012. Cuốn sách là kết quả của sự nỗ lực của hai Đảng, hai Nhà nước Việt - Lào trong hơn bốn năm biên soạn. Hơn 900 trang của cuốn sách phản ánh đầy đủ, có hệ thống và khách quan mối quan hệ đặc biệt, liên minh chiến đấu giữa hai Đảng, Nhà nước và nhân dân hai nước Việt Nam - Lào trên các lĩnh vực, qua các giai đoạn lịch sử.

Trong số những giải thưởng lần này còn có những cuốn sách thân quen với nhiều người yêu sách như "Có hai con mèo ngồi bên cửa sổ" (tác giả: Nguyễn Nhật Ánh; trình bày, vẽ bìa: Bùi Nam; NXB Trẻ, 2012) đạt giải Vàng Sách đẹp; "Sông" (tác giả: Nguyễn Ngọc Tư; trình bày, vẽ bìa; Vạn Hạnh; NXB Trẻ, 2012); truyện tranh "Pippi tất dài" (sách dịch, dịch giả: Nguyễn Thu Hiền, NXB Kim Đồng, 2012) đạt giải Khuyến khích Sách hay...

Bảo Long