Hơn một tuần qua, hiện tượng các cửa hàng xăng dầu, cây xăng ngừng bán hàng, hoặc bán hàng cầm chừng xảy ra ở nhiều địa phương. Cá biệt như tại huyện Lâm Hà, tỉnh Lâm Đồng, theo khảo sát của phóng viên VOV, trong ngày Chủ Nhật vừa qua, 26/27 cửa hàng trên địa bàn huyện đóng cửa khiến người dân bức xúc, nhất là vào thời điểm này bà con nông dân đang cần một lượng lớn xăng dầu để phục vụ tưới cà phê cho kịp thời vụ. Tình trạng này đòi hỏi phải có những động thái can thiệp kiên quyết, đồng bộ của các ngành chức năng.

Hiện tượng một số cửa hàng xăng dầu tại các địa phương ngừng bán hàng, hoặc bán cầm chừng đã bắt đầu xuất hiện từ cuối tháng 12/2010, khi xuất hiện các tin đồn xăng dầu chuẩn bị tăng giá. Báo chí đã phản ánh tình trạng các chủ xe vận tải phải xếp hàng nhiều giờ để mua xăng dầu với số lượng hạn chế.

Tình hình tạm lắng dịu khi Bộ Tài chính thông báo về việc không tăng giá xăng dầu cho tới hết Tết Tân Mão. Tuy nhiên qua Tết, hình ảnh những cây xăng với các biển ghi nguệch ngoạc: “mất điện”, “tạm nghỉ bán chờ nhập hàng”… lại xuất hiện ở rất nhiều nơi.

Sự bất bình thường đang diễn ra, trong khi các cây xăng được cấp phép không hoạt động thì vô số những điểm bán lẻ xăng dầu ven đường mọc ra, bán với giá cao gấp rưỡi, gấp đôi, mà người tiêu dùng vẫn phải bấm bụng mua.

Đã có những cuộc kiểm tra của cơ quan chức năng như ở TP HCM, từ ngày 9/2 - 18/2, quản lý thị trường thành phố đã lập biên bản 20 cửa hàng, trạm xăng dầu có biểu hiện vi phạm. Trong đó, điển hình là Doanh nghiệp tư nhân Nam Phú Đạt tại địa chỉ 141A đường Hà Huy Giáp, phường Thạnh Lộc, quận 12 có 3 trụ xăng A92 và 1 trụ dầu DO nhưng chỉ mở 1 trụ xăng A92 để bán và chỉ bán cho khách tối đa 20.000 đồng một lần. Vào thời điểm bị kiểm tra, trạm Nam Phú Đạt vẫn còn 9.500 lít xăng A92 và hơn 8.800 lít dầu DO trong bồn. Đội quản lý thị trường đã lập biên bản vi phạm đề xuất xử phạt 25 triệu đồng đối với doanh nghiệp này.

Ngưng bán khi vẫn còn hàng, chỉ bán cho mỗi khách hàng một lượng nhỏ, “nại” ra lý do nhân viên nghỉ Tết, không có người bán hàng... là những "chiêu" găm hàng của các trạm xăng vừa bị cơ quan quản lý thị trường phát hiện.

Tuy nhiên, với lực lượng quản lý thị trường khá mỏng ở mỗi địa phương, khó có thể theo dõi, kiểm tra hết khoảng 13.000 trạm xăng dầu trên cả nước. Ngày 19/2 vừa qua, Bộ Công Thương đã công bố số điện thoại đường dây nóng, để người dân phản ánh về. Tuy nhiên, số điện thoại này luôn trong tình trạng quá tải, “máy bận” nên không hiệu quả. Ở từng địa phương cũng cần phải có vài số điện thoại “nóng” tương tự, được thông tin rộng rãi để tiếp nhận và xử lý kịp thời, kiên quyết các vi phạm được nhân dân phản ánh.

Cái gốc sinh ra chuyện các cửa hàng xăng dầu đóng cửa là do các doanh nghiệp đầu mối tính toán lỗ - lãi, nhập hàng không bảo đảm tiến độ. Công bố “không tăng giá xăng dầu trong tháng 2, tiếp tục sử dụng quỹ bình ổn” của Bộ Tài chính được ngầm hiểu qua tháng 2 tình hình sẽ khác. Rồi các doanh nghiệp đang kêu lỗ “từ 2.500 đồng - 3.500 đồng mỗi lít xăng dầu tùy loại” đã khiến dư luận dự báo là giá xăng sẽ tăng… dẫn đến hiện tượng “găm” hàng chờ tăng giá.

Hiện nay, nền kinh tế mà cụ thể là giá cả các mặt hàng thiết yếu, chiến lược đang được điều hành theo hướng ngày càng tiếp cận với cơ chế thị trường, cụ thể như điều hành tỷ giá linh hoạt, tiến tới xóa bỏ bao cấp giá nhiều mặt hàng trọng yếu như điện, than, xăng dầu… Quá trình này sẽ gây ra nhiều khó khăn trước mắt (mà biểu hiện găm xăng dầu, chờ giá lên là một ví dụ) nhưng về dài hạn, sẽ bảo đảm được các cân đối vĩ mô, tạo lập hệ thống thị trường đồng bộ, ổn định, tạo môi trường kinh doanh bình đẳng cho các thành phần kinh tế.

Người dân rất cần những thông điệp rõ ràng, dứt khoát của Chính phủ, sự chỉ đạo kiên quyết cùng sự vào cuộc kịp thời của các cơ quan chức năng để xử lý có hiệu quả những hiện tượng đầu cơ, tăng giá kiểu “té nước theo mưa”, gây bất ổn định kinh tế-xã hội./.

(Ngọc Diệu/VOV)