Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ VI của Đảng họp tại Hà Nội từ ngày
15 đến 18-12-1986. Dự Đại hội có 1129 đại biểu thay mặt cho gần 1,9
triệu đảng viên trong toàn Đảng. Đến dự Đại hội có 32 đoàn đại biểu quốc
tế.
- Đồng chí Nguyễn Văn Linh - Uỷ viên Bộ Chính trị đọc diễn văn khai mạc Đại hội.
- Đồng chí Trường Chinh, Tổng Bí thư đọc Báo cáo Chính trị của Ban Chấp hành Trung ương Đảng.
- Đồng chí Võ Văn Kiệt - Uỷ viên Bộ Chính trị đọc Báo cáo về
phương hướng, mục tiêu chủ yếu phát triển kinh tế - xã hội trong 5 năm
(1986-1990).
Đại hội khẳng định quyết tâm đổi mới công tác lãnh đạo của Đảng
theo tinh thần cách mạng và khoa học. Đại hội nhận định: Năm năm qua là
một đoạn đường đầy thử thách đối với Đảng và nhân dân ta. Cách mạng nước
ta diễn ra trong bối cảnh quốc tế và trong nước có những thuận lợi cơ
bản, nhưng cũng có nhiều khó khăn phức tạp. Thực hiện những nhiệm vụ,
mục tiêu do Đại hội thứ V đề ra, nhân dân ta đã anh dũng phấn đấu đạt
được những thành tựu quan trọng trong công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã
hội, giành những thắng lợi to lớn trong cuộc chiến đấu bảo vệ Tổ quốc và
làm nghĩa vụ quốc tế. Đại hội cũng nhận rõ: Tình hình kinh tế - xã hội
đang có những khó khăn gay gắt; sản xuất tăng chậm; hiệu quả sản xuất và
đầu tư thấp; phân phối lưu thông có nhiều rối ren; những mất cân đối
lớn trong nền kinh tế chậm được thu hẹp; quan hệ sản xuất xã hội chủ
nghĩa chậm được củng cố; đời sống nhân dân lao động còn nhiều khó khăn…
Nhìn chung, chúng ta chưa thực hiện được mục tiêu tổng quát do Đại hội
lần thứ V đề ra là về cơ bản ổn định tình hình kinh tế - xã hội, ổn định
đời sống nhân dân.
Về nguyên nhân dẫn đến tình hình trên, Đại hội nhấn mạnh trong
những năm qua việc nhìn nhận, đánh giá tình hình cụ thể về các mặt kinh
tế, xã hội của đất nước đã có nhiều thiếu sót. Do vậy đã dẫn đến nhiều
sai lầm “trong việc xác định mục tiêu và bước đi về xây dựng cơ sở vật
chất - kỹ thuật, cải tạo xã hội chủ nghĩa và quản lý kinh tế”. Đại hội
thẳng thắn cho rằng: “Những sai lầm nói trên là những sai lầm nghiêm
trọng và kéo dài về chủ trương, chính sách lớn, sai lầm về chỉ đạo chiến
lược và tổ chức thực hiện”, đặc biệt là bệnh chủ quan duy ý chí, lạc
hậu về nhận thức lý luận.
Từ thực tiễn, Đại hội nêu lên những bài học quan trọng. Một là,
trong toàn bộ hoạt động của mình, Đảng phải quán triệt tư tưởng “lấy dân
làm gốc”, xây dựng và phát huy quyền làm chủ của nhân dân lao động. Hai
là, Đảng phải luôn luôn xuất phát từ thực tế, tôn trọng và hành động
theo quy luật khách quan. Năng lực nhận thức và hành động theo quy luật
khách quan là điều kiện bảo đảm sự lãnh đạo đúng đắn của Đảng. Ba là,
phải biết kết hợp sức mạnh của dân tộc với sức mạnh của thời đại trong
điều kiện mới. Bốn là, phải xây dựng Đảng ngang tầm nhiệm vụ chính trị
của một Đảng cầm quyền lãnh đạo nhân dân tiến hành cuộc cách mạng xã hội
chủ nghĩa.
Trên cơ sở phân tích, đánh giá tình hình đất nước, tự phê bình
về những sai lầm khuyết điểm, đổi mới tư lý luận trải qua nhiều tìm tòi,
khảo nghiệm từ thực tiễn, Đại hội đề ra đường lối đổi mới.
- Trước hết là đổi mới cơ cấu kinh tế (cơ cấu công – nông
nghiệp; cơ cấu nội bộ ngành nông nghiệp; ngành công nghiệp nhẹ và tiểu
thủ công nghiệp; công nghiệp nặng và kết cấu hạ tầng; cơ cấu kinh tế
huyện).
- Thực hiện ba chương trình kinh tế bao gồm chương trình lương
thực, thực phẩm; chương trình hàng tiêu dùng; chương trình hàng xuất
khẩu.
- Xây dựng và củng cố quan hệ sản xuất xã hội chủ nghĩa, sử dụng và cải tạo đúng đắn các thành phần kinh tế.
Đại hội VI đã đưa ra quan điểm mới về cải tạo xã hội chủ nghĩa
dựa trên 3 nguyên tắc: Nhất thiết phải theo quy luật về sự phù hợp giữa
quan hệ sản xuất với tính chất và trình độ của lực lượng sản xuất để xác
định bước đi và hình thức thích hợp. Phải xuất phát từ thực tế của nước
ta và là sự vận dụng quan điểm của Lênin coi nền kinh tế có cơ cấu
nhiều thành phần là một đặc trưng của thời kỳ quá độ. Trong công cuộc
cải tạo xã hội chủ nghĩa phải xây dựng quan hệ sản xuất mới trên cả 3
mặt xây dựng chế độ công hữu về tư liệu sản xuất, chế độ quản lý và chế
độ phân phối xã hội chủ nghĩa.
Đại hội đã đề ra phương hướng nhiệm vụ xây dựng và củng cố quan
hệ sản xuất xã hội chủ nghĩa, sử dụng và cải tạo các thành phần kinh tế
xã hội chủ nghĩa; thành phần kinh tế phi xã hội chủ nghĩa; kinh tế tư
bản tư nhân; kinh tế tự nhiên, tự cấp, tự túc. Đổi mới cơ chế quản lý
kinh tế, chính sách xã hội, kế hoạch hoá dân số và giải quyết việc làm
cho người lao động. Chăm lo đáp ứng các nhu cầu giáo dục, văn hoá, bảo
vệ và tăng cường sức khoẻ của nhân dân. Trên lĩnh vực đối ngoại nhiệm vụ
của Đảng và Nhà nước ta là ra sức kết hợp sức mạnh dân tộc với sức mạnh
thời đại, phấn đấu giữ vững hoà bình ở Đông Dương, góp phần tích cực
giữ vững hoà bình ở Đông Nam Á và trên thế giới, tăng cường quan hệ hữu
nghị và hợp tác toàn diện với Liên Xô và các nước trong cộng đồng xã hội
chủ nghĩa, tranh thủ điều kiện quốc tế thuận lợi cho sự nghiệp xây dựng
chủ nghĩa xã hội và bảo vệ Tổ quốc, đồng thời góp phần tích cực vào
cuộc đấu tranh chung của nhân dân thế giới vì hoà bình, độc lập dân tộc,
dân chủ và chủ nghĩa xã hội.
Xây dựng và phát huy quyền làm chủ tập thể của nhân dân lao động
vừa là mục tiêu, vừa là động lực của cách mạng xã hội chủ nghĩa ở nước
ta. Cơ chế Đảng lãnh đạo, nhân dân làm chủ, Nhà nước quản lý đã được Đại
hội lần thứ VI xác định là “cơ chế chung trong quản lý toàn bộ xã hội”.
Phương thức vận động quần chúng phải được đổi mới theo khẩu hiệu: Dân
biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra. Đó là nền nếp hàng ngày của xã hội
mới, thể hiện chế độ nhân dân lao động tự quản lý nhà nước của mình.
Báo cáo Chính trị chỉ rõ 6 nhiệm vụ chủ yếu của bộ máy Nhà nước và nhiệm vụ công tác xây dựng Đảng.
- Thể chế hoá đường lối, chủ trương của Đảng thành pháp luật, chính sách cụ thể.
- Xây dựng chiến lược kinh tế- xã hội và cụ thể hoá chiến lược đó thành những kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội.
- Quản lý hành chính – xã hội và hành chính kinh tế, điều hành
các hoạt động kinh tế, xã hội trong toàn xã hội theo kế hoạch, giữ vững
pháp luật, kỷ cương nhà nước và trật tự xã hội, giữ vững quốc phòng, an
ninh.
- Kiểm tra việc thực hiện kế hoạch của Nhà nước, phát hiện những mất cân đối và đề ra những biện pháp để khắc phục.
- Thực hiện quy chế làm việc khoa học có hiệu suất cao.
- Xây dựng bộ máy gọn nhẹ, có chất lượng cao, với đội ngũ cán bộ
có phẩm chất chính trị, có năng lực quản lý Nhà nước, quản lý kinh tế,
quản lý xã hội.
Nâng cao năng lực và sức chiến đấu của Đảng. Đại hội VI của Đảng
nhấn mạnh: Đảng phải đổi mới về nhiều mặt: đổi mới tư duy, trước hết là
tư duy kinh tế; đổi mới tổ chức; đổi mới đội ngũ cán bộ; đổi mới phong
cách lãnh đạo và công tác.
Nâng cao chất lượng đảng viên và sức mạnh chiến đấu của tổ chức
cơ sở, tăng cường đoàn kết nhất trí trong Đảng là nhiệm vụ quan trọng,
vừa cơ bản, vừa cấp bách của công tác xây dựng Đảng.
Để lãnh đạo sự nghiệp đổi mới Đại hội đã bầu Ban Chấp hành Trung
ương Đảng khoá VI gồm 124 uỷ viên chính thức và 49 uỷ viên dự khuyết.
Ban Chấp hành Trung ương Đảng đã họp Hội nghị lần thứ nhất bầu
Bộ Chính trị, Ban Bí thư. Đồng chí Nguyễn Văn Linh được bầu làm Tổng Bí
thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng. Các đồng chí Trường Chinh, Phạm Văn
Đồng, Lê Đức Thọ được giao trách nhiệm là Cố vấn Ban Chấp hành Trung
ương Đảng.
/.
TG