Bên cạnh đó, các cuộc thi còn khơi dậy sự sáng tạo, động viên khích lệ cán bộ, chiến sĩ ra sức học tập nâng cao nhận thức đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ, chức trách được giao. Các cuộc thi tìm hiểu được nhiều cơ quan, đơn vị thường xuyên tổ chức thiết thực, hiệu quả, góp phần xây dựng đơn vị VMTD. Tuy nhiên, tại một số cơ quan, đơn vị, việc tổ chức thi tìm hiểu thường theo lối mòn, gây sự nhàm chán, chồng chéo.

Qua tìm hiểu thực tế tại một số cơ quan, đơn vị chúng tôi nhận thấy: Một đơn vị trong cùng một thời điểm tổ chức nhiều cuộc thi. Đã thành thông lệ, mỗi cơ quan, đơn vị cơ sở chuẩn bị đến ngày kỷ niệm, ngày truyền thống lại phát động cuộc thi tìm hiểu. Nội dung chủ đề ít đổi mới đòi hỏi kiến thức, năng lực, sáng tạo của đối tượng dự thi, mà vẫn là những câu hỏi năm trước dùng sang năm sau, lặp đi lặp lại, theo kiểu câu đầu ngày tháng thành lập, ở đâu, ai là lãnh đạo chỉ huy đầu tiên và cuối cùng là câu hỏi phần liên hệ.
 
Đặc biệt, khi tổ chức chấm bài, có đơn vị chưa chú trọng đến chất lượng bài dự thi, thường chú ý hình thức, số lượng trang. Trong giải thưởng có sự cơ cấu. Trong tổng kết trao giải thưởng tổ chức thiếu trang trọng, khiến những cá nhân đạt giải cảm thấy thiếu sự tôn vinh và gắn kết quả thi tìm hiểu thành tích hoàn thành nhiệm vụ của cá nhân, thông qua bình xét cán bộ, đảng viên, hội viên, thi đua khen thưởng dẫn tới một số cán bộ chiến sĩ thiếu động cơ, nhiệt huyết...

Đối tượng dự thi, cơ quan, đơn vị có khi lại “khoán” cho tổ chức đoàn, hoặc cho một cơ quan chuyên ngành nhất định. Việc quán triệt nội dung, quy chế, thể lệ, biện pháp thực hiện hạn chế. Từ đó chất lượng bài dự thi thường xảy ra các hiện tượng: Có đồng chí chỉ bổ sung, chỉnh sửa bài cũ, rồi đem nộp hoặc sao chép “phô-tô” thay tên, đổi họ. Sự giống nhau đến từng dấu chấm, dấu phẩy. Đành rằng, nội dung thi có những phần giống nhau nhưng không thể đến mức độ như vậy. Hai là, nội dung thường do một người làm. Hiện tượng thứ ba, tập trung giao cho một nhóm đồng chí đầu tư nghiên cứu tìm hiểu, soạn thành những tập dày và đẹp, sau đó lấy tên một người, để đoạt giải. Nhưng thực tế, cán bộ chiến sĩ còn lại khi hỏi đến cuộc thi thì hầu như không nắm rõ. Những hiện tượng trên vừa mang tính hình thức, mất thời gian, gây tốn kém công sức, vật chất, hiệu quả giáo dục chưa cao, gây nhàm chán.

Từ thực tế trên, thiết nghĩ, cấp ủy chỉ huy, nhất là cán bộ chính trị cần quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức quán triệt, triển khai, kiểm tra đôn đốc chặt chẽ, kịp thời khen thưởng đúng thành tích, đúng người, xây dựng động cơ trách nhiệm cao cho cả ban tổ chức và đơn vị dự thi, tạo sự lan tỏa của cuộc thi. Coi đây là những đợt sinh hoạt học tập chính trị bổ ích, góp phần quản lý giáo dục bộ đội. Khi tổ chức cần chú trọng đổi mới nội dung, phương pháp, hình thức, thời gian, cách đánh giá thành tích, có thể thực hiện mỗi tuần một câu hỏi. Nội dung câu hỏi bám sát thực tiễn tình hình tư tưởng bộ đội, lịch sử truyền thống, khoa học kỹ thuật, nhiệm vụ đơn vị, sự kiện chính trị và những nội dung kiến thức liên quan đến ứng xử trong cuộc sống hằng ngày của chiến sĩ...

Như vậy trong một tháng, đơn vị có thể thực hiện từ 4 đến 5 câu hỏi, không nhất thiết cứ đến ngày lễ, kỷ niệm mới phát động thi tìm hiểu, mà cần tiến hành thường xuyên. Gắn kết quả thi tìm hiểu là một nội dung, tiêu chí trong thi đua, đánh giá năng lực, phẩm chất cán bộ, đảng viên, hội viên. Định kỳ tổ chức bồi dưỡng, xây dựng động cơ đúng đắn, khơi dậy trách nhiệm, nghĩa vụ, quyền lợi của cán bộ chiến sĩ. Những bài tốt có thể nhân rộng, phổ biến trở thành tài liệu để tuyên truyền giáo dục ngay trong cơ quan, đơn vị, góp phần tôn vinh, nhân rộng điển hình.

VÌ vậy, nếu khắc phục được những hạn chế nêu trên thì việc tổ chức thi tìm hiểu ở đơn vị cơ sở sẽ đem lại hiệu quả thiết thực, ít tốn kém, sát đời sống chiến sĩ, có tác dụng động viên bộ đội thi đua học tập rèn luyện, hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao.

Nguyễn Duy Hiển/QĐND