Tìm cách lách luật

Khi internet và các kênh truyền hình phát triển cũng là lúc âm nhạc Việt có sự thay đổi đáng kể, với sự xuất hiện của vô số những clip, MV ca nhạc có cảnh quay nóng bỏng và nhạy cảm. Chỉ cần gõ cụm từ “MV ca nhạc nóng bỏng” sẽ nhận được hàng triệu kết quả chỉ trong 0,37 giây. Những sản phẩm này được truyền đi với tốc độ vũ bão bởi chỉ riêng việc “gắn mác” giới hạn lứa tuổi cũng đã đủ tạo nên sự “tò mò” với khán giả chứ chưa cần bàn đến nội dung của sản phẩm.

Mới đây, MV ca nhạc “Em không hối tiếc” của ca sĩ Hương Giang Idol chưa ra mắt nhưng những hình ảnh nóng bỏng, nổi loạn ở hậu trường đã thu hút sự quan tâm lớn của người hâm mộ. Ngay sau đó, Cục Nghệ thuật Biểu diễn yêu cầu Sở Văn hóa - Thể thao TP Hồ Chí Minh thẩm tra hoạt động phát hành vì MV bị phản ánh có nội dung, hình ảnh trái giá trị, chuẩn mực đạo đức xã hội và thuần phong mỹ tục Việt Nam. Tuy nhiên, đến thời điểm này ca sĩ Hương Giang vẫn chưa nhận được quyết định xử phạt hay cấm phát hành MV.

Trước đó, năm 2014, bộ phim 18+ “Căn hộ số 69” với nhiều cảnh nhạy cảm, dung tục dù đã bị phạt 10 triệu đồng và được yêu cầu gỡ bỏ nhưng từ đó đến nay, vẫn đang được đăng tải trên Youtube. Đây là trang mạng xã hội đặt máy chủ ở nước ngoài, vấn đề quản lý các sản phẩm văn hóa do Việt Nam sản xuất đăng trên Youtube vẫn có nhiều hạn chế và thiếu sót nên án phạt cũng chỉ được thực hiện một cách lửng lơ. Hay năm 2013, nữ diễn viên Angela Phương Trinh cũng từng bị Cục Nghệ thuật biểu diễn ra lệnh cấm diễn toàn quốc vì ăn mặc phản cảm cùng các động tác vũ đạo khiêu gợi tại các quán bar ở Hà Nội, Hải Phòng. Tuy nhiên, ngay sau đó, người đẹp này vẫn cho ra mắt MV chúc mừng giáng sinh với trang phục không thể phản cảm hơn. Đáng tiếc, MV này đã không được gửi cho cơ quan chức năng kiểm duyệt trước khi phát hành nên vẫn ung dung tồn tại trên mạng.

Với sự cộng hưởng cả về mặt âm thanh và hình ảnh, những MV đang là xu thế được lựa chọn thưởng thức của phần lớn khán giả trẻ. Vì thế, nếu không có sự định hướng, kiểm soát về chất lượng nghệ thuật của các MV thì vô hình trung sẽ cổ vũ cho sự phát triển của những sản phẩm âm nhạc cẩu thả về chất lượng và làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến thị hiếu thưởng thức nghệ thuật của công chúng.

Cơ quan quản lý bó tay?

Thực tế, phần lớn các MV có chứa những cảnh nhạy cảm đều phát hành online trên các trang mạng trực tuyến như Youtube, Facebook… như một cách lách luật vì việc tung lên mạng không cần xin giấy phép phát hành, không bị kiểm duyệt hoặc nếu bị phát hiện, tố cáo sai phạm thì ca sĩ, người tung clip, MV sẽ “rút” MV, clip đó khỏi internet. Chính sự tự do này khiến cho nhiều nhà sản xuất hiện nay hướng đến việc phát hành sản phẩm trên internet ngày một nhiều hơn.

Điểm lại những vụ MV ca nhạc “rác”, phim “nóng” được phát tán trên mạng khiến dư luận bức xúc thời gian qua, hầu hết đều được công chúng phát hiện, báo chí đăng tải thông tin, sau đó cơ quan chức năng mới vào cuộc. Tuy nhiên, dù có vào cuộc, việc xử lý cũng vô cùng khó khăn. Cục Nghệ thuật biểu diễn là cơ quan được giao quản lý, kiểm duyệt và cấp phép các sản phẩm âm nhạc, nhưng chỉ những MV được phát hành dưới dạng đĩa mới có thể kiểm soát được. Còn các MV phát hành trên mạng hầu như chưa có trường hợp nào bị xử phạt và cấm phát hành. Có chăng là Cục sẽ yêu cầu cắt bỏ bớt các cảnh “nóng” mới được cấp phép lưu hành.

Trong khi đó, Nghị định số 158/2013/NĐ - CP quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực văn hoá, thể thao, du lịch và quảng cáo sau hơn 2 năm đi vào cuộc sống cũng đã bộc lộ một số hạn chế, thiếu sót cần được sửa đổi, bổ sung. Đặc biệt là phân định thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính của các cơ quan có thẩm quyền xử phạt. Chưa kể, một số hành vi vi phạm có mức độ nghiêm trọng nhưng mức phạt tiền còn thấp, vì vậy không bảo đảm được tính răn đe đối với tổ chức, cá nhân có hành vi vi phạm và các tổ chức, cá nhân hoạt động trong lĩnh vực.

Nếu như những lỗ hổng pháp lý trong quản lý, xử phạt vi phạm trong hoạt động văn hóa không kịp thời được sửa đổi, bổ sung thì những sản phẩm âm nhạc, phim ảnh 16+, 18+ không qua kiểm duyệt sẽ tiếp tục được tung lên mạng và hàng triệu người sẽ truy cập. Điều này đang tiềm ẩn nhiều mối lo ngại với không ít sản phẩm “rác” đội lốt nghệ thuật được công khai, thoải mái tiếp cận công chúng.

Duy Anh (daibieunhandan.vn)