Phiên tòa được tổ chức theo sáng kiến của Hội luật gia Dân chủ quốc tế thể hiện sự ủng hộ của những người có lương tri trên thế giới đối với các nạn nhân Việt Nam chịu ảnh hưởng nghiêm trọng bởi chất độc da cam.
Việc quân đội Mỹ rải chất độc da cam/dioxin gây những hậu quả nghiêm trọng về môi trường và con người ở Việt Nam là một sự thật không thể chối cãi. Hơn 4,8 triệu người bị phơi nhiễm, trong đó khoảng 3 triệu đang bị những di chứng vĩnh viễn, những dị tật và những căn bệnh quái ác. Đó là những bằng chứng sống mà bất cứ ai chứng kiến cũng không thể cầm lòng.
Ấy vậy mà cả 3 cấp tòa án Mỹ, từ sơ phẩm, phúc thẩm đến tối cao đều từ chối thụ lý đơn kiện của các nạn nhân Việt Nam, với lý do là không đủ căn cứ. Hơn nữa, họ lại còn nhào nặn ngôn từ, biến những nguyên lý cơ bản nhất của hóa chất siêu độc – dioxin - trở thành một chất vô hại với sức khỏe con người từ thế hệ này sang thế hệ khác. Tuyên bố đầy bất công đó của các tòa án Hoa Kỳ không chỉ gây bất bình trong dư luận Việt Nam, mà còn trong đông đảo dư luận yêu chuộng hòa bình trên toàn thế giới, trong đó có nhiều nhà khoa học, luật học.
Sự thật phải được bảo vệ, công lý phải được thực thi. Lương tâm của nhân dân tiến bộ không thể im lặng trước những bất công mà nạn nhân chất độc da cam/dioxin Việt Nam đang phải chịu đựng. Tòa án lương tâm Nhân dân quốc tế, đúng như tên gọi của nó, sẽ khơi dậy lương tâm của con người, có sức mạnh của lòng phẫn nộ đối với tội ác của chiến tranh, thúc giục hành động của mỗi con người có lương tri đang sống trên thế giới. Sự thực sẽ được phơi bày trước tòa án, đó là hơn 3 triệu nhân chứng sống ở Việt Nam, là những di chứng do hậu quả chất độc da cam trên thân thể của hàng chục vạn gia đình cựu binh đang sống tại Hoa Kỳ, Australia, New Zeland, là hậu quả mà thứ chất độc đội lốt “chất diệt cỏ” để lại cho môi trường sinh thái Việt Nam.
Hình thành từ sáng kiến của Hội luật gia dân chủ quốc tế, Tòa án lương tâm nhân dân quốc tế sẽ vạch trần những nghịch lý của các cấp tòa án Hoa Kỳ, thúc đẩy cuộc đấu tranh mạnh mẽ để công lý được thực thi cho tất cả các nạn nhân chất độc da cam/dioxin thế giới, trong đó có các nạn nhân Việt Nam. Tòa án cũng sẽ xác định trách nhiệm của phía Hoa Kỳ, gồm các công ty hóa chất và chính quyền Hoa Kỳ, trong việc đền bù thiệt hại cho các nạn nhân và nhân dân Việt Nam.
Đáng tiếc là trong lúc công luận đang hết sức ủng hộ cho các nạn nhân chất độc da cam/dioxin Việt Nam và trông đợi vào phiên tòa lương tâm sẽ thành công, thì phía Mỹ vẫn tỏ ra dửng dưng. Cho đến phút cuối, đại diện của các công ty hóa chất và chính quyền Mỹ vẫn chưa có kế hoạch tham gia phiên tòa. Song cho dù không có sự tham gia của họ, không có ai ngồi ghế bị cáo, phiên tòa vẫn diễn ra theo như thông lệ. Khi luật pháp và lương tâm cùng xuất hiện trong một phiên tòa, sức mạnh sẽ tăng lên gấp bội, buộc những thế lực muốn lấp liếm và bao che cho tội ác phải chùn tay. Cuộc chiến đấu cho công lý được thực hiện cho cái thiện thắng cái ác là một cuộc chiến lâu dài mà Tòa án lương tâm nhân dân Quốc tế ở Paris lần này là một cột mốc đầy ý nghĩa./.