Bờ biển Quảng Nam dài 125 km, có trên 17 ngàn hộ dân với hơn 80 ngàn nhân khẩu thuộc nhiều thành phần chính trị, tôn giáo khác nhau. Đời sống nhân dân còn nhiều khó khăn, điện lưới quốc gia có nơi chưa đến được, trình độ dân trí còn thấp, các phương tiện thông tin nghe nhìn còn thiếu thốn, phong tục tập quán còn lạc hậu. Một số đối tượng thù địch, phần tử cực đoan quá khích trong tôn giáo nhen nhóm hoạt động trái phép, kích động chờ thời cơ.... Đó là những vấn đề đòi hỏi Quảng Nam tăng cường củng cố, phát huy sức mạnh của khối đại đoàn kết toàn dân tham gia bảo vệ an ninh biên giới, xây dựng đời sống văn hóa khu dân cư. Đây là việc làm cần thiết của các cấp các ngành trong đó đặc biệt là lực lượng bộ đội Biên phòng tỉnh.

Thời gian qua, công tác dân vận, hoạt động văn hóa thông tin của Bộ đội Biên phòng tỉnh Quảng Nam luôn được tăng cường để góp phần nâng cao dân trí, đời sống văn hóa cho nhân dân, giữ vững ổn định chính trị và tạo nên động lực phát triển kinh tế xã hội khu vực ven biển.

Chủ trương đưa văn hóa - thông tin về cơ sở, đặc biệt là các xã khu vực biên giới biển được Bộ Chỉ huy Bộ đội biên phòng tỉnh đặc biệt quan tâm. Trong những năm qua, Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh đã tổ chức nhiều lớp tập huấn cho các thành viên tổ, đội tuyên truyền văn hóa của các đơn vị bộ đội biên phòng. Nhiều đơn vị đã phát huy tốt trong xây dựng phong trào quần chúng tại chỗ như lập các đội văn nghệ, vận động quần chúng tích cực thực hiện nếp sống văn minh, gia đình văn hóa, giữ gìn vệ sinh môi trường.

Các đơn vị bộ đội Biên phòng cũng đã phối hợp với các xã biên giới ven biển tuyên truyền vận động nhân dân tiếp tục giữ gìn và phát huy bản sắc văn hoá dân tộc, thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới hỏi, tang lễ có hiệu quả, nhiều giá trị văn hóa lễ hội truyền thống được bảo tồn và phát huy trong đời sống cộng đồng dân cư. Cho đến nay, Bộ đội Biên phòng đã cùng với địa phương xây dựng được 249 thôn, bản đạt tiêu chuẩn “thôn, bản văn hóa”, trên 50 ngàn gia đình được công nhận “gia đình văn hóa”... Thông qua các đợt liên hoan tổ, đội tuyên truyền văn hóa của tỉnh, khu vực, nhiều tiết mục nghệ thuật ca, múa nhạc được xây dựng từ chất liệu văn nghệ dân gian của các địa phương trong tỉnh như: hát lý, hát đối đáp, sử thi, bã trạo, bài chòi... được khơi dậy, bảo tồn và gìn giữ. Các lễ hội truyền thống của cư dân biển như: lễ cầu ngư, đua thuyền, lễ hội ra quân đánh bắt hải sản... được duy trì tổ chức phục vụ nhu cầu sinh hoạt văn hóa tín ngưỡng cho nhân dân. Từ đó, đời sống văn hóa tinh thần của nhân dân từng bước được nâng lên, số người tham gia thực hiện đúng luật hôn nhân gia đình, nếp sống văn minh ngày càng cao.

Ngoài việc đầu tư trang, thiết bị cho một số xã biển, trên toàn tuyến biên giới bờ biển đã hình thành mạng lưới thư viện, tủ sách với trên 20 tủ sách tại các đồn biên phòng, hàng trăm tủ sách ở các trung tâm xã, bưu điện; định kỳ hàng quý luân chuyển cho mỗi đồn biên phòng một túi sách 200-300 cuốn. Từ đó, cán bộ, chiến sỹ của các đồn biên phòng có điều kiện cập nhật tri thức cần thiết, nâng cao chất lượng các hoạt động tuyên truyền văn hóa ở biên giới.

Bên cạnh đó, Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh cùng với Sở văn hóa, Thể thao và Du lịch thực hiện chương trình phối hợp “đẩy mạnh và nâng cao chất lượng hoạt động văn hóa-thông tin vùng sâu vùng xa, vùng dân tộc thiểu số”, qua đó tập trung chỉ đạo các đơn vị đẩy mạnh công tác tuyên truyền cổ động nhằm chuyển tải những chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước đến với người dân; tuyên truyền những nội dung phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” một cách sâu rộng trong nhân dân để nhân dân hưởng ứng thực hiện, góp phần đẩy lùi các tệ nạn xã hội, mê tín dị đoan, các hủ tục lạc hậu; nhiều hoạt động văn hóa thông tin được tổ chức tại các xã ven biển và hải đảo... Qua thời gian thực hiện phối hợp, các đơn vị đã thực hiện trên 70 đợt thông tin cổ động, tổ chức biểu diễn văn nghệ phục vụ hơn 2.850 buổi cho hàng trăm nghìn lượt người xem, kể cả ở những thôn, bản hẻo lánh. Ngoài trực tiếp tuyên truyền văn hóa tại chỗ và lưu động, các đơn vị mà trực tiếp là các tổ, đội tuyên truyền văn hóa còn tham gia quản lý, vận hành cụm phát thanh, trạm thu-phát truyền hình trung tâm văn hóa cụm xã; một số đội còn tham gia quản lý, tổ chức hoạt động văn hóa thông tin với các mô hình nhà văn hóa, thôn xã văn hóa ven biển, hải đảo ở các huyện Núi Thành, Thăng Bình và thành phố Hội An, Tam Kỳ....

Thực hiện chương trình quân dân y kết hợp ở các địa bàn tuyến biên biển, Bộ đội Biên phòng tỉnh cũng giúp nhân dân từng bước giảm dần các hủ tục lạc hậu trong việc khám chữa bệnh bằng cách thường xuyên làm tốt công tác phòng ngừa các ổ dịch bệnh, khám chữa bệnh, phát thuốc đảm bảo sức khỏe cho nhân dân, bệnh nhân được cứu chữa kịp thời, hạn chế được các ca tử vong thiếu thuốc. Cùng với các ngành, BCH Bộ đội biên phòng tỉnh và lực lượng ở địa phương tổ chức được 289 lớp xóa mù chữ, phổ cập giáo dục tiểu học cho 2.550 người học và vận động hàng ngàn trẻ em bỏ học trở lại trường; vận động quyên góp tiền xây dựng trường học, mua các dụng cụ học tập cho những trường và học sinh gặp khó khăn.

Để nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động trong thời gian tới, Bộ đội Biên phòng tỉnh đề ra kế hoạch tiếp tục tuyên truyền vận động nhân dân thực hiện tốt phong trào toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa trên địa bàn các xã biên giới biển. Đồng thời, tiếp tục phối hợp với các ngành quan tâm củng cố và nâng cao chất lượng hoạt động văn hóa thông tin, tăng cường đầu tư xây dựng các thiết chế văn hóa nhằm đẩy mạnh công tác tuyên truyền để nâng cao nhận thức chính trị, ý thức cảnh giác của người dân trước âm mưu “diễn biến hòa bình”, đẩy lùi các tệ nạn, nâng cao đời sống văn hóa tinh thần cho nhân dân, góp phần vào sự phát triển kinh tế xã hội và giữ vững an ninh trên tuyến biển và hải đảo trong tỉnh.

Trương Thị Đan Thanh
Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy Quảng Nam