Đây là những điểm cơ bản trong báo cáo kết quả suy rộng mẫu của cuộc Tổng điều tra dân số và nhà ở năm 2009 vừa được Ban chỉ đạo Tổng điều tra dân số và nhà ở Trung ương công bố sáng nay, 31/12 tại Hà Nội.

Cơ cấu dân số vàng
 
Theo báo cáo trên, mức sinh của Việt Nam vẫn tiếp tục giảm trong 10 năm qua. Tổng tỷ suất sinh duy trì dưới mức thay thế, đạt 2,03 con sinh ra trên một phụ nữ.

Tỷ số giới tính khi sinh của Việt Nam ở mức tương đối cao (111 bé trai/100 bé gái). Mặc dù con số này không có sự khác biệt lớn giữa thành thị và nông thôn nhưng lại đặc biệt cao ở vùng Đồng bằng sông Hồng (115/100). Số liệu này cho thấy những quan ngại về tình trạng mất giới tính khi sinh ở Việt Nam là có cơ sở.

Theo kết quả suy rộng mẫu, tuổi kết hôn trung bình lần đầu của nam là 26,2 và của nữ là 22,8. So với kết quả Tổng điều tra năm 1999, tuổi kết hôn trung bình lần đầu của nam tăng 1 tuổi, trong khi tuổi này ở nữ không thay đổi.

Kết quả cũng cho thấy, Việt Nam hiện đang trong thời kỳ “cơ cấu dân số vàng” - thời ký mà nhóm dân số trong độ tuổi lao động cao gần gấp đôi nhóm dân số phụ thuộc. Đến thời điểm 0 giờ ngày 1/4/2009, cả nước có 43,8 triệu người trong độ tuổi lao động đang làm việc (chiếm 51,1% dân số).

Tuổi thọ trung bình tăng

Bên cạnh đó, mức chết của Việt Nam vẫn tương đối thấp. Tỷ suất chết thô là 0,67%. Con số này ở trẻ em dưới 1 tuổi là 1,6%.

Cùng với mức sinh và chết giảm, tuổi thọ bình quân của Việt Nam cũng tăng lên. Sau 10 năm (kể từ Tổng điều tra 1999) tuổi thọ đã đạt 72,8 tuổi đối với nam (tăng 3,7 tuổi) và 75,6 tuổi với nữ (tăng 5,5 tuổi). Điều này khẳng định thành công của các chương trình chăm sóc sức khỏe và phát triển xã hội của Việt Nam. Tuy nhiên, vấn đề này cũng đặt ra thách thức cho Việt Nam trong việc cần có những chính sách phù hợp để đảm bảo hơn nữa an sinh xã hội cho người già.

Bên cạnh các chỉ tiêu nhân khẩu học, các chỉ tiêu văn hóa, lao động, việc làm và nhà ở cũng đã được công bố. Theo đó, năm 2009, cả nước có 12,1 triệu người khuyết tật, chiếm 15,5 % dân số từ 5 tuổi trở lên. Đời sống của người dân cũng được cải thiện rõ rệt khi cứ 10.000 hộ gia đình thì chỉ có 5 hộ không có nhà, hoặc có nhà nhưng không đủ các điều kiện tối thiểu. Tỷ kệ hộ có nguồn nước hợp vệ sinh là 87%. 96% số hộ có điện thắp sáng, 87% có tivi. Tuy nhiên, báo cáo cũng chỉ ra chỉ có khoảng 54% số hộ có nhà vệ sinh đúng chuẩn.

Phát biểu tại lễ công bố, ông Đỗ Thức, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Thống kê khẳng định: “Các kết quả suy rộng mẫu chủ yếu lần này sẽ góp phần tích cực phục vụ công tác đánh giá và xây dựng kế hoạch đất nước trong thời gian sắp tới”./.