Việt Nam dưới mắt bạn bè
Một trong những người nổi bật nhất
và cũng có thể xem là đi đầu trong việc “Tây viết sách cho ta” là anh
chàng người Canada Joe Ruelle. Đến Việt Nam, học ngoại ngữ, làm truyền
hình nhưng rốt cục lại nổi tiếng bằng một cuốn sách. Tớ là Dâu ra đời
gây bất ngờ cho bạn đọc Việt Nam, một chàng Tây viết bằng tiếng Việt, lạ
nhưng cũng không quá hiếm, cái bất ngờ mà anh chàng đã đem đến cho bạn
đọc là sự mới lạ của những điều rất đỗi bình thường. Cách sử dụng tiếng
Việt khá thành thạo, góc nhìn mới lạ cùng lối kể chuyện hài hước đã
khiến Joe nhanh chóng được bạn đọc biết đến.
Thừa thắng xông lên, Joe tiếp tục
cho ra mắt tác phẩm Ngược chiều vun vút với 60 bài viết trong đó có
nhiều bài viết thú vị và sâu sắc về sự cảm nhận văn hóa Việt qua con mắt
của một người nước ngoài. Tác phẩm này từng đứng trong danh mục những
cuốn sách bán chạy nhất ngay sau khi ra mắt bạn đọc.
Daria Mishukova là một người Nga
nhưng đã sống và làm việc tại Việt Nam nhiều năm. Vừa qua, thông qua Hội
Nhà văn Việt Nam chị đã giới thiệu đến bạn đọc Việt Nam tác phẩm Việt
Nam - Đất nước con rồng cháu tiên. Thực ra, ban đầu, đây là cuốn sách
hướng dẫn du lịch cho người Nga nhằm giới thiệu về đất nước Việt Nam.
Thế nhưng, khi được chính chị chuyển qua tiếng Việt dành cho bạn đọc
Việt Nam, tác phẩm này lại được nhìn dưới một góc độ khác hẳn, thể hiện
cái nhìn của những người bạn thân thiết về mảnh đất gần như là quê hương
thứ hai của họ.
Góc nhìn khác
Có thể nói, phần lớn những điều mà
các cây bút nước ngoài viết về đất nước Việt Nam không mới lạ, thậm chí
quen thuộc, từng được nhắc đến nhiều trong nước. Chỉ khác là lần này,
người nhắc đến lại ở một góc độ khác, tạo thành một ảnh hưởng khác.
Chẳng hạn như với Việt Nam - Đất
nước con rồng cháu tiên, bên cạnh những thông tin cần có của một cuốn
sách du lịch như các điểm đến thú vị, tín ngưỡng truyền thống, huyền
thoại, những nét đẹp văn hóa… tác giả cũng dành một phần nói về chuyện
bi hài về việc sử dụng ngoại ngữ của người Việt như phát âm sai gây hiểu
nhầm, chẳng hạn câu May I help you? (tôi có thể giúp gì cho bạn) thành
May I have you? (tôi có thể sở hữu bạn?) hoặc Excuse me (vui lòng),
thành Kiss me (hôn tôi đi)… hay ngược lại là chuyện người nước ngoài
phát âm sai tiếng Việt, kiểu: “Tôi muốn là con dê của cụ!” (con rể).
Còn với Joe Ruelle, những vấn đề
vốn dĩ rất bình thường với người Việt nhưng qua cách kể của anh lại trở
nên mới lạ. Chẳng hạn cách anh phân biệt phụ nữ Việt Nam với phụ nữ các
nước khác, bàn tới bàn lui thì ra là nhờ vết phỏng pô xe máy, một tai
nạn rất hay xảy ra với các cô gái Việt Nam. Hay chuyện còi xe ngoài
đường với những ví dụ rất lý thú như tay còi lừa đảo, còi như xe tải mà
thực ra chỉ là chiếc xe máy nhỏ xíu, tay còi đèn xanh nhấn liên tục khi
đèn xanh dù ai cũng biết đèn xanh rồi, hay tay còi liên thanh, bấm liên
tục như súng phòng không và các xe đi trước đều là B52 hết…
Dù không mới lạ nhưng nhờ cách kể,
nhờ góc độ nhìn độc đáo riêng của người nước ngoài, các tác phẩm “Tây
viết cho ta” đang đem đến những nét mới lạ, đặc sắc riêng cho thị trường
sách và thông qua những tác phẩm này cũng là một cách để bạn đọc trong
nước hoàn thiện hơn chính mình trong các vấn đề xã hội hiện nay.
TƯỜNG VY/SGGP