Trăn trở vì chưa tìm được thi hài của đồng đội đã hy sinh

Năm nay, Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân Phạm Đình Nghiệp (Đức Phổ, Quãng Ngãi)  đã 67 tuổi. Ông tham gia cách mạng từ năm 1956, nhập ngũ năm 1962 tại Đại đội đặc công 506A tỉnh đội Quảng Ngãi.

Hoà bình lập lại, ông không thể nhớ nổi là mình đã bị thương tổng cộng bao nhiêu lần, chỉ biết rằng ông là người may mắn còn sống để đặt được bước chân của mình đến chặng cuối cùng của cuộc chiến tranh chống Mỹ. Trong lòng ông không lúc nào nguôi nhớ về những đồng đội đã hy sinh trong cuộc chiến tranh mà cho đến hôm nay vẫn chưa tìm được thi thể.

Ông tâm sự, đất nước ta đã hoà bình, thống nhất trên 35 năm, các gia đình đã sum họp yên vui, nhưng hiện nay vẫn còn nhiều đồng chí, đồng đội hy sinh chưa tìm được hài cốt để đưa về nghĩa trang liệt sĩ, luôn là nỗi trăn trở, canh cánh trong lòng ông. Từ năm 1989, ông đã bắt đầu cuộc hành trình tìm kiếm hài cốt của các liệt sỹ, của các đồng đội đã hy sinh.

Chính vì vậy, trong suốt những năm qua ông đã bỏ tiền và công sức, xuống biển lên nguồn, về lại chiến trường xưa, cùng với các đồng chí trong cùng đơn vị, nay sinh sống ở nhiều tỉnh khác nhau để đi tìm hài cốt đồng đội. Ông đã tổ chức hơn 10 cuộc tìm kiếm, trong đó có 7 cuộc có kết quả, đã tìm được hơn 160 liệt sĩ và tổ chức an táng tại nghĩa trang liệt sĩ tỉnh Quảng Ngãi, chuyển về quê nhà ở các tỉnh phía Bắc như Hải Dương, Thái Bình…

Đầu năm 2007, ông Nghiệp đã cùng các đồng chí của Ban liên lạc tiểu đoàn 406 bộ đội đặc công khu 5 xác định địa điểm, thuê nhân công đào thăm dò và đã phát hiện có hài cốt liệt sĩ, giúp các ngành chức năng tổ chức khai quật tìm được 47 hài cốt là liệt sĩ của tiểu đoàn đã hy sinh trong chiến dịch Xuân Mậu Thân 1968 khi đánh vào thị xã Quảng Ngãi và đưa vào an táng tại nghĩa trang liệt sĩ của tỉnh.

Không dừng lại ở đó, ông tiếp tục cùng đồng đội trong đơn vị cũ thu thập thông tin, tìm các nhân chứng. Khi nghe có nhân chứng biết nơi đồng đội hy sinh là ông tìm đến cho bằng được, bất kỳ nhân chứng đó ở xa hằng trăm cây số…

Để xúc tiến việc tìm đồng đội đã hy sinh trong trận đánh vào huyện lỵ Nghĩa Hành vào ngày 2/01/1968, ông đã trực tiếp bỏ tiền cá nhân mua sắm máy bơm nước và trang thiết bị cần thiết, thuê nhân công đào thăm dò…Sau 4 ngày tìm kiếm đã phát hiện có hài cốt của đồng đội, ông cho dừng việc khai quật để xin chủ trương chỉ đạo của các cấp có thẩm quyền.

Trên cơ sở đó, ông đề xuất và được đồng chí Bí thư Tỉnh uỷ chủ trì cuộc họp với các ngành chức năng của tỉnh và huyện Nghĩa Hành để lên phương án và quyết định khai quật, kết quả tìm được 93 hài cốt liệt sĩ tại 5 hố chôn tập thể trong vườn nhà ông Nguyễn Lịnh và sân vận động (cũ) huyện Nghĩa Hành.

Khi những mẩu xương đầu tiên được đưa lên khỏi mặt đất, ông Nghiệp đã khóc òa như một đứa trẻ. Ông Nghiệp đi dọc theo “hàng quân” như thuở nào và nhẩm tên từng chiến sĩ: “Này là Chiến hay cười đỏ mặt mỗi khi bị trêu chọc; này là Tuệ có chiếc răng khểnh và hay e thẹn như con gái; đây là Hưng dễ mủi lòng nhưng đánh giặc thì rất cừ khôi...”

Kết thúc đợt khai quật, các liệt sĩ đã được thân nhân, các ngành chức năng long trọng tổ chức truy điệu, đưa về an táng tại các nghĩa trang liệt sĩ của các địa phương và của tỉnh trong không khí trang nghiêm và đầy xúc động.

Ông Nghiệp không giấu nổi xúc động khi tìm thấy những mảnh xương đầu tiên

Là 1 trong số hơn 1000 cá nhân tiêu biểu trên toàn quốc được vinh dự về dự Hội nghị tổng kết 4 năm triển khai thực hiện Cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”, Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân Phạm Đình Nghiệp đã không kìm nổi nước mắt khi nói về cuộc hành trình tìm kiếm hài cốt liệt sỹ trong suốt 21 năm qua.

Ông Nghiệp cho biết: “Qua học tập, quán triệt nội dung các chuyên đề Cuộc vận động, bản thân tôi đã nhận thức được ý nghĩa và tầm quan trọng của Cuộc vận động, càng hiểu sâu sắc về sự nghiệp, cuộc đời, tư tưởng và tấm gương đạo đức của Bác Hồ, là tấm gương đạo đức cách mạng sáng ngời để lớp lớp con cháu noi theo. Tôi càng thể hiện lòng tôn kính và tình cảm thiêng liêng đối với Bác. Bản thân tôi, cũng như mỗi cán bộ, đảng viên tự giác suy ngẫm, soi rọi lại mình để tiếp tục phấn đấu làm nhiều việc tốt góp phần vào việc xây dựng quê hương, đất nước”.

Qua 4 năm thực hiện Cuộc vận động, ông Nghiệp đã tiếp tục phấn đấu, rèn luyện, giữ gìn phẩm chất của một người cựu chiến binh gương mẫu, thấm nhuần lời dạy của Bác "Ăn quả phải nhớ người trồng cây…. Nhân dân ta đời đời ghi nhớ công ơn các liệt sĩ".

Ngoài việc tìm hài cốt đồng đội đã hy sinh, ông Nghiệp còn tích cực vận động các đồng chí cùng đơn vị và các nhà hảo tâm, các tổ chức… tham gia những việc làm tình nghĩa với đồng đội và gia đình, người thân của đồng đội như việc hỗ trợ xây dựng tu sửa, nâng cấp nhà ở cho mẹ, vợ con của đồng đội có hoàn cảnh quá khó khăn, tặng sổ tiết kiệm cho đồng đội là thương binh, bệnh binh và những đồng chí bị bệnh hiểm nghèo, ủng hộ giúp đỡ các con của đồng đội bị chất độc màu da cam, ủng hộ việc tu sửa nghĩa trang liệt sĩ, xây dựng nhà truyền thống của địa phương… với tổng số tiền gần 100 triệu đồng, trong đó riêng bản thân ông tự bỏ ra gần 40 triệu đồng.

Mai Phương