Quan Lelan là người gốc Việt đầu tiên thắng giải kịch bản tại Hollywood cách đây vài năm. Anh cũng là người dùng phim quảng cáo Acecook để thử nghiệm và thực hiện thành công hệ thống bay khung sử dụng cần cẩu đầu tiên tại VN. Nên sự “tiên phong” của Quan Lelan trong việc chế tác và sử dụng giáp trụ điện ảnh (Clip quảng cáo Mì hảo hảo phát sóng trên VTV) tiếp tục làm giới chuyên môn bất ngờ.
Nếu nói việc sử dụng trang phục giáp trụ chuyên dụng vào phim Việt là một “bước ngoặt”, có sợ ai đó cho là “lộng ngôn”? Trên thực tế, nhiều phim lịch sử, dã sử mà VN đã và đang làm cũng sử dụng trang phục giáp trụ đấy thôi?
- Đạo diễn Quan Lelan: Phim cổ trang VN từ trước đến nay đều sử dụng trang phục giáp trụ của sân khấu, may bằng vải và simili. Nếu một nhà làm phim nào yêu cầu giáp trụ chuyên dụng điện ảnh thật sự thì đụng câu trả lời như bức tường: “Không ai làm được như vậy, không nhà làm phim nào đòi như vậy”. Và câu quen thuộc: “Ở VN là chỉ có vậy”. Và để “ngụy biện” điều này, nhiều người đưa ra dẫn chứng “thiếu kinh phí”. Mặc dù trên thực tế, những phim lịch sử quay tại VN có kinh phí cao vẫn may giáp trụ kiểu sân khấu.
Tại sao trang phục giáp trụ điện ảnh chuyên dụng lại có tầm quan trọng như vậy?
- Trong thời gian tôi sang Trung Quốc làm việc với các hãng phim ở Bắc Kinh và theo đoàn phim Đại chiến Xích Bích của Ngô Vũ Sâm chủ yếu tập trung vào mục đích sản xuất Lời nguyền của Quý Phi tôi đã thiết lập quan hệ với những chuyên gia đỉnh cao ở thể loại phim cổ trang. Qua quá trình này tôi tiếp thu được nhiều điều cần thiết cho con đường trước mặt, một trong những điều đó là giáp trụ Trung Quốc. Trang phục giáp trụ phim cổ trang quan trọng hơn trang phục phim hiện đại rất nhiều, vì không chỉ dùng để thể hiện cá tính nhân vật và thời đại, mà còn phải tạo ra khí thế hùng dũng của thế giới trong phim. Sân khấu có thể giả nhưng điện ảnh phải thật. Giáp trụ điện ảnh nhìn phải cứng cáp để xông trận, thể hiện khí phách nhân vật, lôi cuốn được người xem vào thế giới huyền thoại xa xưa, nhưng lại phải gọn nhẹ để diễn viên làm việc. Khác với những lĩnh vực như diễn viên, thiết kế, đạo cụ vv..., không nên mượn giáp trụ vải từ sân khấu qua dùng cho điện ảnh. Vì thế, cá nhân tôi cho rằng, muốn nâng cấp dòng phim lịch sử thực hiện trong nước, thì trang phục giáp trụ điện ảnh là một trong những rào cản cần vượt qua.
Được biết những bộ giáp trụ mà anh thử nghiệm trong phim quảng cáo vừa hoàn thành không phải nhập ngoại mà sản xuất tại VN?
- Hệ thống bay khung hay sử dụng trang phục giáp trụ chuyên dụng của điện ảnh đều là những điều mới lạ ở VN. Vì thế, cần phải thử nghiệm và phim quảng cáo là cách thử nghiệm tốt nhất. Trước đây, tôi đã dùng phim quảng cáo để thử nghiệm thành công lần đầu tiên tại Việt Nam thực hiện hệ thống bay khung sử dụng cần cẩu hạng nặng (nay đã thành công cụ quen thuộc cho các phim VN), nên khi biết tôi có ý định thử nghiệm việc sử dụng giáp trụ điện ảnh, công ty khách hàng đã để tôi viết kịch bản và đạo diễn theo phương hướng riêng của tôi. Đó là một phim quảng cáo đánh trận dã sử đầu tiên ở VN. Để thực hiện bộ phim này, tôi hỏi các nhà sản xuất bạn tại Bắc Kinh về phần giáp trụ, họ nói sẵn sàng ủng hộ tôi những giáp trụ cần thiết và gửi các mẫu giáp trụ của hãng họ cho chọn. Nhưng sau đó tôi nghĩ, phương án đó là cái đã có và sẽ dùng. Ẩn số chưa biết cho phim Việt Nam là nếu muốn thực hiện giáp trụ điện ảnh kiểu đó ngay tại Việt Nam cho phim làm trong nước thì có được không? Giữa chọn lựa cái đã có sẵn và thử thách mới, phá một ranh giới mới... và tôi đã chọn phương án sản xuất giáp trụ điện ảnh ngay tại trong nước.
Với những người sản xuất giáp trụ “nội” thì đây cũng là một việc thử nghiệm. Sự thành công của họ chắc hẳn sẽ mở ra cơ hội cho các nhà làm phim dã sử, lịch sử VN sau này bớt đi những khoản tốn kém không cần thiết khi phải “dốc hầu bao” nhập giáp trụ ngoại?
- Phải nói thế này, “Người máu lửa sẽ tìm những người máu lửa”. Muốn thử nghiệm việc đúc giáp trụ tại Việt Nam phải tìm nghệ nhân có kỹ thuật xử lý những chất liệu tôi cần sử dụng. Sau một thời gian dài chỉ đạo các trợ lý và cộng sự lùng tìm những người /cơ sở có chuyên môn xử lý những vật liệu chuyên dụng trong giáp trụ Trung Quốc, cuối cùng tôi kết hợp với một người biết xử lý những loại chất liệu tôi muốn dùng. Người này chưa bao giờ làm trang phục cho điện ảnh nhưng là một nghệ nhân chuyên làm đạo cụ nổi tiếng đất Chợ Lớn và quan trọng nhất là đầy chất nghệ sĩ. Khi tôi nói về giáp trụ điện ảnh và phim dã sử thì người này cũng rất “máu lửa” như tôi. Như lửa cộng lửa, ngay lần đầu tiên nói chuyện tôi và người cộng sự mới này bắt tay vào việc ngay. Sau nhiều lần thử nghiệm chất liệu, chúng tôi đã thành công. Vài chục bộ giáp trụ đã được sử dụng trong clip quảng cáo Mì hảo hảo. Những bộ giáp trụ này sẽ tiếp tục được sử dụng trong các dự án phim tới của tôi. Quan trọng hơn, chúng tôi đã có được kinh nghiệm chế tác giáp trụ điện ảnh chuyên dụng. Theo đó, những bộ giáp trụ sản xuất sau sẽ tinh xảo hơn, đẹp hơn và giá thành rẻ hơn rất nhiều .
Sau những khó khăn quen thuộc từ lâu đã được trong giới nêu ra, sự thực hiện thành công của dàn giáp trụ chuyên dụng điện ảnh đầu tiên làm tại Việt Nam của anh, theo anh, đáp án cho những khó khăn trong việc sản xuất phim Việt hiện nay phải chăng là thêm kinh phí? Thêm các chuyên gia lịch sử? Hay ý chí và quyết tâm lao theo nhiệt huyết...?
- Kinh phí thì phải đầu tư thích đáng nếu muốn phim có chất lượng. Nhưng để có cái mới, cái lạ thu hút người xem thì phải cần đến ý chí và quyết tâm lao theo nhiệt huyết.
Cảm ơn anh!
Theo Nguyệt Nhi-VanHoaOnline