Chuyển động mới

Một chương trình làm việc được sắp xếp khoa học; một chuyển biến mới trong sinh hoạt chất vấn và trả lời chất vấn; một bước nhập cuộc đầy đủ hơn của các đại biểu chuyên trách..., tất cả đã làm nên ấn tượng tốt đẹp của kỳ họp. Ðây cũng chính là những nội dung cơ bản mà Ðề án "Tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của Quốc hội" được các đại biểu sôi nổi bàn thảo và quan trọng hơn là "thực hành" ngay trong từng phiên họp. Hành động thiết thực ở đây là tập trung đổi mới cách thức tổ chức công việc, bảo đảm thực hiện chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của QH, các cơ quan của QH, đại biểu QH và các cơ quan tham mưu, giúp việc QH. Thực tế cho thấy, nếu thật sự đổi mới về phương thức, cũng như cách thức làm việc, nhất định các kỳ họp của QH sẽ giảm bớt được thời gian họp mà vẫn bảo đảm chất lượng, hiệu quả làm việc theo đúng kế hoạch đề ra.

Cùng đó, QH tiếp tục hoàn thiện cách thức chất vấn theo nhóm vấn đề, dành toàn bộ thời gian tại hội trường cho việc hỏi và trả lời câu hỏi trực tiếp; Ủy ban Thường vụ Quốc hội lựa chọn một số nhóm vấn đề bức xúc, nổi cộm mà dư luận xã hội, cử tri và đại biểu QH quan tâm, dự kiến danh sách những người trả lời chất vấn gửi xin ý kiến các vị đại biểu QH. Do tiến hành chất vấn từng nhóm vấn đề theo hướng coi trọng đối thoại, tranh luận về từng vấn đề nổi cộm, các phiên chất vấn và trả lời chất vấn tại kỳ họp đã mang lại hiệu quả rõ nét hơn.

Lời hứa và uy tín

Thực chất của hoạt động chất vấn là xem xét trách nhiệm của người được QH bầu, phê chuẩn giữ những trọng trách trong bộ máy nhà nước ta về một lĩnh vực nào đó. Vì vậy, từ nhiều năm nay, công khai trên các phương tiện thông tin đại chúng về hoạt động chất vấn, giải trình..., đã thu hút sự quan tâm theo dõi đặc biệt của cử tri và nhân dân cả nước. Ðiều này càng chứng tỏ chất vấn là một trong những hình thức giám sát trực tiếp có hiệu quả của QH đối với các cơ quan, cá nhân chịu trách nhiệm trước Quốc hội.

Do mục đích của hoạt động chất vấn là xem xét làm rõ trách nhiệm của các cơ quan và các cá nhân thuộc đối tượng chịu sự giám sát của QH trong việc thực hiện các chức năng nhiệm vụ của mình nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý đất nước; tăng cường kỷ cương phép nước, đáp ứng được lòng mong mỏi của nhân dân, cho nên hoạt động này đã trở thành một kênh giám sát quan trọng không chỉ của các đại biểu QH, mà thực tế là của toàn xã hội. Cũng bởi vậy mà những lời hứa của Chính phủ và các thành viên Chính phủ trước cử tri, trước QH chỉ thật sự có ý nghĩa khi nó trở thành những hành động thiết thực với những kết quả hiện thực bằng việc xác định rõ lộ trình, giải quyết từng vấn đề cụ thể, đáp ứng kịp thời những mong đợi chính đáng của người dân. Có như vậy mới khẳng định được quyết tâm khắc phục khó khăn, sửa chữa khuyết điểm trong quản lý, điều hành kinh tế và xã hội của đất nước.

Thời gian đã chứng minh, hoạt động chất vấn và trả lời chất vấn đang ngày càng chuyển động mạnh mẽ hơn theo chiều hướng tích cực hơn với những bước cải tiến sát thực hơn. Rất nhiều vấn đề bức xúc chất vấn trước đây đã được các Bộ, ngành từng bước quan tâm giải quyết, mang lại những chuyển biến rõ nét. Song, có thể nói, các thành viên Chính phủ bao giờ cũng đứng trước chồng chất những vấn đề nhạy cảm. Một sự bất tín vạn sự bất tin. Lời hứa gió bay hay lời hứa ngàn vàng, tất cả tùy thuộc vào người hứa mà ở đó là tài năng, bản lĩnh, là trách nhiệm với dân. Chăm lo cho lời hứa cũng là chăm lo cho phẩm cách, trình độ và uy tín của người cán bộ trước hết trong lĩnh vực mình phụ trách. Ngược lại, đòi hỏi và đòi hỏi đúng cũng là một phẩm chất công dân. Bởi chỉ những ai biết lắng nghe đầy đủ tâm tư nguyện vọng của nhân dân, thường xuyên trau dồi tri thức thì mới có thể từ đó đặt ra những câu hỏi chất vấn vừa đúng, vừa trúng với thực tiễn quản lý điều hành trong từng lĩnh vực cụ thể, mới đủ cơ sở khách quan hỏi cho ra nhẽ, truy đến cùng một vấn đề, tìm cho ra nguyên nhân và đi tới giải pháp.

Nhưng cùng với đòi hỏi còn là sự thấu hiểu và cảm thông, góp sức gánh vác và chia sẻ khó khăn. Chính sách bao giờ cũng xuất phát từ cuộc sống, trong khi cuộc sống lại luôn luôn vận động. Chỉ có từ cơ sở và chính những kiến nghị, đề xuất kịp thời từ cơ sở mới là bảo đảm đầy đủ nhất cho mỗi chính sách phát huy hiệu quả trong cuộc sống. Mà cơ sở là từ đâu nếu không phải chính là những cử tri, những người lao động trên mọi lĩnh vực của cuộc sống, những người đang từng ngày từng giờ làm nên và đón nhận sự đổi thay tốt đẹp của đất nước, quê hương, cũng như hằng ngày hằng giờ ghé vai cùng quê hương, đất nước vượt qua mỗi khó khăn, thách thức trong niềm tin vững chắc vào những thành tựu mới ngày một trọn vẹn hơn!

Và như thế, những kết quả quan trọng ghi đậm dấu ấn đổi mới qua các nội dung hoạt động của kỳ họp đã để lại bài học và tình cảm sâu đậm không chỉ với đại biểu QH. Cử tri cả nước đã đón nhận thành tựu ấy như sự bồi đắp thêm lòng tin vững chắc vào sự chuyển động mạnh mẽ của đất nước trong tình hình khó khăn chung của nền kinh tế.