Nguồn cơn của sự việc như sau: Dự án Đường sắt đô thị Hà Nội, tuyến Cát Linh - Hà Đông được triển khai từ năm 2008 đến nay, được Bộ Giao thông vận tải giao Cục Đường sắt Việt Nam làm chủ đầu tư, tổng mức đầu tư là 552 triệu USD. Tuy nhiên, mới đây, khi đã bị chậm tiến độ tới hai năm, dự án lại xin điều chỉnh đầu tư lên mức 891 triệu USD (tức là tăng thêm khoảng 339 triệu USD). Bị dư luận phê phán, Cục trưởng Cục Đường sắt Việt Nam tỏ ý giận dỗi: “Chúng tôi làm được nhiều cũng không ai khen ngợi hết, điều chỉnh một tý đã rùm beng cả lên”.

Trong câu nói trên thì cụm từ “điều chỉnh một tý” khiến dư luận xã hội chú ý. Nhiều người cho rằng, “một tý” với vị Cục trưởng này đã là 339 triệu USD, tương đương khoảng 7.146 tỷ đồng tiền ngân sách, tiền vốn vay ODA mà suy cho cùng đều là tiền mồ hôi nước mắt của nhân dân. Câu nói của cục trưởng nọ dường như đại diện cho một suy nghĩ rằng, việc “đội” chi phí thêm đến hàng nghìn tỷ đồng của một dự án xây dựng hạ tầng so với dự toán ban đầu là điều đương nhiên. Và đây cũng là một thực tế nhức nhối hiện nay. Các dự án xây dựng hạ tầng cứ luôn bị “đội” chi phí, tăng vốn đầu tư tới hàng nghìn tỷ đồng, thậm chí hàng chục nghìn tỷ đồng với muôn vàn lý do.

Mỗi dự án đều phải tính toán hiệu quả kinh tế. Khi tổng mức đầu tư tăng thêm, nghĩa là hiệu quả kinh tế của dự án cũng đã giảm đi. Hơn nữa, nguồn lực của chúng ta còn hạn chế mà nhu cầu phát triển hạ tầng cho đất nước thì rất lớn, cả nước vẫn còn phải chắt bóp để dành nguồn lực cho phát triển. Một dự án đòi thêm tiền đầu tư, cũng có nghĩa là một dự án cấp thiết khác có nguy cơ bị đình hoãn.

Hiện nay, trường học, bệnh viện còn thiếu rất nhiều. Ở miền núi, nhiều em nhỏ phải học trong những nhà tranh dột nát, tồi tàn, co ro trước những cơn gió lạnh. Đến bữa, các bé chỉ có cơm và rau, không có nổi miếng thịt. Xã hội đã rơi nước mắt, tổ chức nhiều cuộc phát động, quyên góp từng đồng lẻ, để xây cầu giúp đồng bào qua sông, xây lớp học tặng học sinh, thêm miếng thịt trong bữa ăn của trẻ em nghèo… Vậy mà lại có những nơi, người ta coi hàng nghìn tỷ đồng là nhỏ, là “một tý”!

Có người nghĩ, vị cục trưởng chẳng qua “lỡ lời” mà bị phạt nặng. Thế nhưng, phát ngôn ấy xuất phát từ một lối suy nghĩ và thói làm việc thiếu tinh thần trách nhiệm, thiếu sự đồng cảm với người dân của một bộ phận cán bộ quản lý. Những người đang sử dụng ngân sách phải ý thức rõ rằng, họ đang tiêu tiền mồ hôi nước mắt của nhân dân, vì thế buộc phải tiết kiệm, tính toán từng đồng, như thế mới xứng đáng là “công bộc của dân”. Cách xử lý của Bộ trưởng GTVT một lần nữa chứng tỏ quyết tâm của ngành trong việc siết chặt kỷ cương và nâng cao đạo đức công vụ./.